پس از گذشت حدود ۱۰ سال از تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه و صرف بودجه‌‌ای بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان، حالا ۹۵ درصد این دریاچه خشک است و مسعود باقرزاده کریمی، رئیس حوضه آبریز ارومیه در وزارت نیرو، می‌گوید که «شاید دیگر نتوانیم همه دریاچه ارومیه را احیا کنیم».

آن‌طور که رئیس حوضه آبریز ارومیه خبر داد، بودجه سال ۱۴۰۱ دریاچه ارومیه تاکنون ۲۱۵ میلیارد تومان بوده است؛ با این حال، انگار قرار نیست مشکل دریاچه ارومیه با این پول‌ها حل شود؛ زیرا همان‌طور که کارشناسان گفته‌‌اند، دریاچه ارومیه نیز مثل دیگر پهنه‌های زیست‌ محیطی ایران قربانی سوءمدیریت است.

 باقرزاده کریمی در واکنش به انتقادها و نگرانی‌ها درباره وضعیت دریاچه ارومیه گفت: «باید بپذیریم که هم اقلیم تغییر کرده و هم مصارف در همه بخش‌ها افزایش یافته است. شاید بتوان مصارف بخش کشاورزی را کاهش داد ولی ما در منطقه برای تامین آب شرب نیز با مشکل مواجه شده‌ایم.»

او آب پاکی را بر دست همه کسانی که به احیای کامل دریاچه ارومیه امیدوار بودند ریخت و گفت: «واقع‌بینانه‌ترین آینده‌ای که کارشناسان برای دریاچه ارومیه متصورند، احیای بخش‌های شمالی و خشکیدگی پهنه‌های وسیعی از آن است. موثرترین اقدامی هم که می‌توان برای کاهش آسیب زیست‌محیطی در منطقه انجام داد، قرق کامل پارک ملی ارومیه و کاشت گیاهان سازگار با خاک شور و کم‌آب‌بر است.»

باقرزاده کریمی درباره اینکه کدام نقطه دریاچه و با چه اولویتی احیا خواهد شد، گفت: «به این نتیجه رسیدیم که آب خودش تصمیم بگیرد و برای آن پارتیشن‌بندی مصنوعی انجام ندهیم.»

ابراهیم رئیسی در آخرین روزهای تیرماه، محمدصادق معتمدیان، استاندار آذربایجان غربی، را به سمت مدیر اجرایی احیای دریاچه ارومیه انتخاب کرد. کنشگران محیط زیست می‌گویند این انتخاب تعارض‌هایی ایجاد خواهد کرد. روزنامه همشهری نیز در گزارشی به این موضوع پرداخت و نوشت: «استاندار از یک سو موظف است توسعه در بخش کشاورزی را تسهیل کند و از سوی دیگر، به احیای دریاچه‌ای موظف است که اتفاقا همین بخش کشاورزی با حفر چاه‌های غیرمجاز، نفس‌هایش را ‌به شماره انداخته است.»

مسعود باقرزاده کریمی نیز در مصاحبه با همین رسانه تاکید کرد که باید مدیریت اجرایی ستاد احیای دریاچه ارومیه به نهاد یا فردی فرابخشی همچون معاون اول رئیس‌جمهوری سپرده می‌شد.

برخی افرادی مثل مسعود پزشکیان، نماینده تبریز در مجلس، می‌گویند دریاچه ارومیه قربانی مسائل سیاسی و جناحی در ایران شده است اما کنشگران و کارشناسان تاکید کرده‌اند که ناکارآمدی، اختلاف میان دستگاه‌های اجرایی و سپردن کار به دست افراد غیرکارشناس دریاچه ارومیه را به این روز انداخته است.

در روزهای گذشته شماری از کنشگران محیط زیست در استان آذربایجان غربی در اعتراض به وضعیت دریاچه ارومیه تجمع‌هایی برگزار کردند اما نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران به روال همیشگی، این اعتراض‌ها را با خشونت و سرکوب پاسخ دادند. در فضای مجازی نیز نام دریاچه ارومیه و نگرانی از آینده آن بارها فراگیر شد.

براساس آخرین آماری که شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی منتشر کرد، وسعت دریاچه ارومیه به یک هزار و ۸۸۶ کیلومترمربع رسیده و دو میلیارد و ۳۶ میلیون مترمکعب آب دارد که نسبت به مدت مشابه سال در سال ۱۴۰۱، یک هزار و ۱۴۸ کیلومترمربع از وسعت آن و یک میلیارد و ۴۹ میلیون مترمکعب از حجم آب آن کاسته شده است.

پیش‌تر امیرعباس جعفری، مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان غربی، با تایید خشک شدن ۹۵ درصدی دریاچه ارومیه گفته بود که در دو دهه گذشته هر سال حدود ۴۰ سانتی‌متر از ارتفاع این دریاچه کم شده است.

کارشناسان هشدار داده‌اند که در صورت خشک شدن دریاچه ارومیه هوای معتدل منطقه به هوای گرمسیری تبدیل می‌شوند و بادهای نمکی نه تنها زندگی مردم استان آذربایجان غربی که زندگی مردم استان‌های مجاور را نیز به مخاطره می‌‎اندازند.

دریاچه ارومیه دومین دریاچه آب شور جهان به لحاظ وسعت است که در شمال غربی ایران و میان دو استان آذربایجان غربی و شرقی قرار دارد.