رابرت مالی، نماینده وزارت خارجه ایالات متحده در امور ایران، روز جمعه در گفتوگو با شبکه تلویزیونی «پیبیاس» آمریکا، گفت آمریکا بههیچوجه در موضوع تحقیقات پادمانی آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران امتیاز نخواهد داد.
مالی گفت: «ما خیلی روشن این موضوع را بیان کردهایم. میدانم که برخی گزارشها خلاف این را گفتهاند. اما موضع ما شفاف است. ما به آژانس برای پایان مسائل باقیمانده فشار نخواهیم آورد. این تحقیقات وقتی به پایان میرسند که ایران به سوالهای آژانس پاسخهایی بدهد که از نظر فنی، معتبر باشند. به محض اینکه این کار را انجام دهند و آژانس راضی شود، ما هم راضی میشویم؛ اما نه قبل از آن.»
سپس، نیک شیفرین، مجری پیبیاس، از مالی سوال کرد که آيا امکان دارد «توافقی سیاسی نه فنی» انجام شود که بهموجب آن، اقدامهای هستهای سابق ایران جلوی توافق جدید را نگیرد. مالی گفت: «به نظر من این مسائل باقیمانده پادمانی و هستهای حل نشدهاند و ایران علت پیدا شدن اورانیوم را توضیح نداده است. آژانس دنبال کاوش پیشاتاریخی یا تاریخی نیست. میخواهند بدانند آن اورانیومی که ردش مانده امروز کجاست و مطمئن شوند که جایش معلوم است و تحت نظارت پادمانی قرار دارد. هیچ راه میانبری در این قضیه موجود نیست.»
این سخنان مالی در حالی است که وبسایت پولیتیکو روز جمعه گزارش کرد که پیشنویس متنی از توافق را دیده است که به موجب آن، تحریمهای آمریکا علیه سپاه پاسداران بهطور جدی اعمال نخواهند شد و ایران راهی برای کاهش نظارت بر مکانهایی که تصور میرود فعالیت هستهای داشته باشند، پیدا میکند. به گزارش پولیتیکو، این بخشی از متن توافقی است که پس از ۱۶ ماه مذاکرات در وین به دست آمده است و نشان میدهد که دولت جو بایدن حاضر است امتیازهایی بیش از آنچه تصور میشد بدهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اما مالی در واکنش به انتشار خبر پولیتیکو، گفته بود آمریکا قرار نیست قوانین در زمینه اعمال تحریم یا موازین خود را تغییر دهد. مالی در توییتر نوشت: «روشن و واضح میگویم ما هیچ مذاکرهای درباره تغییر اصل مربوط به دقت کافی و شناخت مشتری و سایر موازین مربوط به تبعیت از تحریمهای آمریکا (برای هر تحریمی که پس از بازگشت دوجانبه به اجرای برجام پابرجا بماند) انجام ندادهایم. هر گزارشی خلاف این کاملا غلط است.»
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در گفتوگو با پیبیاس نیز به این موضوع پرداخت و گفت: «ما در مورد تقلیل موازین خود درباره کسبوکار شرکتهای اروپایی یا غیره با ایران مذاکره نکردهایم و نمیکنیم و نخواهیم کرد. آنها باید به تحریمهای ما احترام بگذارند.»
مالی در مورد پیامدهای احیای برجام تاکید کرد که ایران خواهد توانست به داراییهای بلوکهشدهاش دست پیدا کند و نفت خود را قانونی بفروشد. او در ادامه گفت رویکرد پیشین آمریکا و خروج از برجام در دوره دونالد ترامپ، رئیسجمهوری پیشین، به نتیجه نرسیده است و به تقویت برنامه هستهای ایران و رفتار ستیزهجویانهاش در منطقه منجر شده است.
شیفرین از مالی پرسید که بازگشت به برجام چطور میتواند موضوعیت داشته باشد در حالی که بخشهایی از این توافق تا یک سال دیگر (۲۰۲۳) ملغی میشوند و ایران قادر به ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته خواهد بود.
مالی در پاسخ به این سوال گفت: «اول از همه، موضوع دقیقا به این صورت نیست. در سال ۲۰۲۳، آنها قادر به برخی اقدامهای پژوهشی و توسعه برخی سانتریفیوژهای پیشرفته خواهند بود. اما اجازه نصب آنها را نخواهند داشت. محدودیتهای اصلی تا سال ۲۰۳۱ پابرجا خواهند ماند. اما الان، در نتیجه خروج از برجام، در موقعیتی هستیم که ایران فقط چند هفته با داشتن مواد شکافای کافی برای بمب فاصله دارد… اما اگر به توافق بازگردیم، این فاصله چند ماه میشود.»
مالی در پاسخ به این اظهارنظر اتحادیه اروپا که متن کنونی متن نهایی است و قابل مذاکره بیشتر نیست، گفت: «ما داریم این متن را بسیار دقیق مطالعه میکنیم تا مطمئن شویم که مطابق با رهنمودهای بسیار روشن رئیسجمهوری است، چرا که او فقط توافقی را امضا خواهد کرد که همگام با منافع امنیت ملی آمریکا باشد.»
طبق گزارشها، آمریکا در مجموع با متن اتحادیه اروپا موافق است و این طرف ایرانی است که هنوز موضعش را روشن نکرده است.
شیفرین از مالی در مورد اقدامهای وزارت دادگستری آمریکا در زمینه دستگیری یکی از اعضای سپاه پاسداران که قصد ترور جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق، را داشت نیز پرسید. مالی گفت: «من در مورد اقدامهای وزارت دادگستری نظر نمیدهم چون بهخودیخود گویا است. اما گفتههای وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی را تکرار میکنم: این رئیسجمهوری، مثل هر رئيسجمهوری دیگری، از آمریکاییها حفاظت خواهد کرد، چه آنها که لباس نظامی به تن دارند، چه آنها که ندارند و چه آنها که مقامهای کنونی یا سابق کشورند. ما در این مسئله متحدیم. فکر میکنم ایران متوجه شده باشد که اگر شهروندان ما را تهدید کند، قاطعانه پاسخ میدهیم.»