تقریبا یک سال و ۱۰ روز از سقوط دولت جمهوری در افغانستان میگذرد و طی یک سال گذشته، صدها هزار شهروند افغانستان این کشور را ترک کردهاند. تعدادی از این شهروندان از ترس انتقامجویی طالبان گریختند و تعدادی نیز با این گمان که با حضور طالبان بر مسند قدرت، زندگی برای مردم بسیار سخت خواهد شد، این کشور را ترک کردند. تعداد دیگری نیز بهدلیل بیکاری و فقر مجبور شدند مهاجرت کنند. در این میان، تعدادی از کشورهای جهان طی یک برنامه مشترک، مسئولیت پذیرش افغانهایی را که جانشان در خطر بود، به عهده گرفتند. بیشتر افرادی که به این کشورها منتقل شدهاند، در گذشته با نیروهای این کشورها همکاری کرده یا برای نهادهای مرتبط با آنها کار کرده بودند.
طرح پذیرش افغانهای در معرض خطر از همان روز ۱۵ اوت که شهر کابل سقوط کرد، کلید خورد و تا امروز که بیش از یک سال از آن تاریخ میگذرد، ادامه دارد. دلیل تداوم انتقال افغانها هم این است که طی روند تخلیه به مدت ۱۵ روز، کشورهای غربی نتوانستند همکاران افغان خود را بهصورت کامل خارج کنند، زیرا هرج و مرج شکلگرفته در فرودگاه کابل- تنها مسیر تخلیه افغانها- باعث شد تا تعدادی که دلیلی برای خروج نداشتند، از افغانستان خارج شوند و آنهایی که نیاز داشتند خارج شوند، همچنان در افغانستان بمانند. در این مجال، به آماری که کشورهای دیگر در مورد تعداد افغانهای انتقالیافته منتشر کردهاند، میپردازیم.
آمریکا: دولت آمریکا پیشتاز طرح تخلیه و انتقال افغانها از این کشور بود. در روزهای پایانی جمهوریت در افغانستان، آمریکا اعلام کرد که همکاران افغان خود را که سالها با نیروها و نهادهای این کشور همکاری کردهاند، به آمریکا منتقل خواهد کرد. بهدنبال آن، کشورهای همپیمان هم برای انتقال افغانها اعلام آمادگی کردند.
از ۱۵ اوت سال ۲۰۲۱ تا ۳۱ اوت همان سال یعنی در طول دو هفته، آمریکا و کشورهای همپیمانش، بیش از ۱۲۴ هزار افغان را منتقل کردند. از این رقم، حدود ۶۷ هزار افغان در همان ماههای اول به آمریکا انتقال داده شدند. بقیه نیز، در کمپهای موقت در قطر، امارات متحده عربی، آلمان، آلبانی و تعداد کمی هم در کشورهایی مانند رواندا، ماداگاسکار و مقدونیه مستقر شدند. همچنین، آنهایی که به آمریکا رسیده بودند در کمپهای نظامی در داخل خاک این کشور اسکان داده شدند. در ماه فوریه سال ۲۰۲۲، آمریکا تمامی افغانهایی را که در کمپهای داخلی این کشور حضور داشتند، در ایالتهای مختلف این کشور اسکان داد. بر اساس آخرین آماری که وزارت امنیت داخلی آمریکا (DHS) منتشر کرد، تا اواسط ژوئن ۷۹ هزار نفر وارد آمریکا شدند. با توجه به ۲ هزار نفری که از اواسط ژوئن تا آخر اوت به آمریکا انتقال پیدا کردند، در مجموع بیش از ۸۱ هزار افغان از اوت ۲۰۲۱ به این کشور وارد شدهاند. در حدود ۱۰ هزار افغان دیگر نیز در کمپهای موقت در خارج از آمریکا مستقرند و در انتظارند تا به آمریکا وارد شوند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
آلمان: پس از آمریکا، آلمان بیشترین پذیرش مهاجران افغان را در یک سال گذشته داشته است. بر اساس آخرین آماری که اداره فدرال آلمان منتشر کرد، تا پنجم ماه اوت سال ۲۰۲۲، کشور آلمان به ۲۳ هزار و ۶۱۴ افغان اجازه ورود به آلمان را داده است. این کشور هم مانند آمریکا از ۱۵ اوت، روند انتقال افغانها را آغاز کرد و طی ۱۵ روز توانست ۵ هزار تن را از کابل خارج کند. اما روند انتقال افغانها به آلمان پس از اوت ۲۰۲۱ همچنان ادامه یافت و به گفته مقامهای فدرال این کشور، این روند همچنان ادامه خواهد داشت. در حال حاضر، گفته میشود در حدود ۱۰ هزار افغان دیگر نیز در پاکستان منتظرند تا به آلمان منتقل شوند.
بریتانیا: دولت بریتانیا روند انتقال افغانهایی را که شهروند بریتانیا بودند و با نیروهای این کشور در افغانستان همکاری کرده بودند، از ۱۳ اوت ۲۰۲۱، یعنی دو روز قبل از سقوط کابل به دست طالبان، آغاز کرده بود. شبکه خبری بیبیسی به نقل از دولت بریتانیا نوشت که این کشور تا اوت ۲۰۲۲، حدود ۲۲ هزار افغان را به این کشور منتقل کرده است، از جمله ۲ هزار تن قبل از شروع برنامه تخلیه بزرگ منتقل شدند و ۱۵ هزار نفر نیز طی ۱۵ روز تخلیه، به این کشور انتقال پیدا کردند. از اوت ۲۰۲۱ تا به حال، ۵ هزار مهاجر دیگر افغان نیز به بریتانیا منتقل شدهاند. اما سازمانهای حمایت از مهاجران و تعدادی از نمایندگان مجلس بریتانیا از نحوه انتقال مهاجران افغان به این کشور انتقاد کرده و دولت بریتانیا را به سهلانگاری در این رابطه متهم کردهاند؛ بهخصوص پس از آن که خبر اقدام هواپیماهای بریتانیایی به انتقال حیوانات یک مرکز حمایت از حیوانات در کابل منتشر شد. دولت بریتانیا هنوز هم تحت فشار سازمانهای حمایت از مهاجران است تا افغانهایی را که با نیروهای این کشور همکاری کردهاند، منتقل کند.
کانادا: این کشور مقصد بسیاری از افغانها طی ۴۰ سال گذشته بوده است. جمعیت مهاجران افغان در کانادا به حدی زیاد است که حتی در کابینه دولت این کشور نیز حضور پیدا کردهاند. دولت کانادا در مجموع تا ۱۸ اوت ۲۰۲۲، ۱۷ هزار و ۵۹۰ نفر را به این کشور منتقل کرده است. کانادا وعده داده است که در یک بازه زمانی ۴ ساله، ۴۰ هزار افغان را به این کشور انتقال دهد. در حال حاضر، کانادا افغانهایی را که در کمپهای موقت در پاکستان، قطر، آلبانی و ابوظبی مستقرند به این کشور منتقل میکند. به گفته مقامهای دولت کانادا، ۱۵ هزار و ۲۶۵ درخواست پناهندگی از طرف افغانها مورد بررسی قرار گرفته و ۱۰ هزار و ۷۶۵ مورد تایید شده است. از این میان، ۷ هزار و ۳۱۰ نفر به کانادا انتقال پیدا کردهاند.
استرالیا: استرالیا در یک سال گذشته حدود ۶ هزار تن شهروند افغانستان را به این کشور منتقل کرده است. دولت استرالیا تعهد کرد که تا چهار سال آینده، ۱۶ هزار و ۵۰۰ پناهنده افغان را میپذیرد.
ایران: ارائه آمار دقیق مهاجرت افغانها به ایران در یک سال گذشته امکانپذیر نیست، زیرا اکثر افغانها بهصورت غیرقانونی وارد این کشور میشوند. حتی، تعدادی از افغانهایی که از این کشور اخراج شدهاند یا خودشان بیرون رفتهاند، قابل شناسایی نیستند. اما بر اساس آماری که وزارت کشور ایران بهصورت تخمینی ارائه داده است، تا مرداد سال ۱۴۰۱، حدود ۱.۵ میلیون افغان وارد خاک ایران شدهاند. با این حال، جمهوری اسلامی ایران همزمان با ورود افغانها به این کشور، روند اخراج آنها را نیز شدت بخشیده است. چنانچه این کشور در سال ۲۰۲۱، یک میلیون مهاجر افغان را اخراج کرده است. دولت ایران بهصورت رسمی تعداد مهاجران افغان ساکن در این کشور را ۵ میلیون تن عنوان کرد. اما آمارهای غیررسمی میگویند حدود ۸ میلیون افغان در ایران ساکناند.
پاکستان: آمار افغانهایی نیز که در یک سال گذشته وارد پاکستان شدهاند مانند ایران در نوسان است، زیرا تعدادی از افغانها بهصورت مستمر در حال ورود و خروج از این کشورند. اما بر اساس آخرین آماری که دولت پاکستان در آغاز ماه ژوییه منتشر کرد، بیش از ۳۰۰ هزار افغان پس از سقوط افغانستان به دست طالبان، از مرز پاکستان رد شدند. اما سازمان جهانی مهاجرت تعداد مهاجرانی را که از افغانستان به پاکستان رفتهاند، ۲۵۰ هزار تن عنوان کرده است. از این میان، تعدادی از مهاجران افغان به کشورهای غربی منتقل شدهاند و تعدادی نیز در انتظار انتقالاند.
کشورهایی نظیر ایتالیا، اسپانیا، نروژ، سوئد، برزیل و تعداد دیگری از کشورها نیز تعدادی از افغانها را انتقال دادهاند. به طور مثال، ایتالیا در حدود ۵ هزار افغان را در روند تخلیه افغانستان، به این کشور منتقل کرد و تعهد کرد که ۱۲۰۰ افغان دیگر را نیز به این کشور انتقال دهد. بهدنبال این تعهد، حدود ۴۰۰ تن دیگر به ایتالیا منتقل شدند و بقیه نیز در انتظار انتقالاند. اسپانیا نیز در حدود ۳۹۰۰ افغان را از اوت ۲۰۲۱ تا اوت ۲۰۲۲ به این کشور منتقل کرده است؛ همچنین، ۱۲۳۷ نفر به برزیل منتقل شدهاند.
حدود ۳ هزار نفر هم با دریافت ویزای بشردوستانه فرانسه وارد این کشور شدند. شمار دیگری از افغانها به کشورهایی چون ازبکستان، تاجیکستان، امارات متحده عربی، ترکیه و برخی دیگر از کشورهای اروپایی رفتند، اما آمار دقیقی از شمار آنها در دست نیست.