ارتش آمریکا روز دوشنبه، پنجم سپتامبر (۱۴ شهریور)، اعلام کرد که دو بمبافکن دوربرد «بی ۵۲» با قابلیت هستهای را بر فراز خاورمیانه به پرواز درآورده است. قدرتنمایی نظامی آمریکا در منطقه در حالی انجام میشود که سطح تنشها بین تهران و واشنگتن بالا است.
این بمبافکنها روز یکشنبه، چهارم سپتامبر، از پایگاه نیروی هوایی بریتانیا در فیرفورد انگلستان به پرواز درآمدند و بر فراز شرق دریای مدیترانه، جزیرهالعرب، و دریای سرخ حرکت کردند. هواپیماهای جنگی کویت و عربستان سعودی همتایان آمریکایی خود را همراهی میکردند. در پایان این مسیر، هواپیماهای بی ۵۲ منطقه را ترک کردند. این هواپیماهای دوربرد، راهبردی و با سرعت زیر صوت را شرکت بوئینگ تولید میکند و از ۷۰ سال پیش بخش مهمی از ناوگان هوایی آمریکا بودهاند. واشنگتن در مجموع کمتر از ۸۰ فروند از چنین هواپیماهایی در ناوگان هوایی خود دارد.
الکسوس گرینکویچ، افسر ارشد نیروی هوایی آمریکا در خاورمیانه، با صدور بیانیهای گفت: «تهدید کردن آمریکا و شرکای ما در منطقه بیپاسخ نخواهد ماند. ماموریتهایی مانند این، قابلیت ما را برای ترکیب قوا جهت بازدارندگی، و در صورت لزوم، شکست دشمنانمان نشان میدهد.»
سنتکام، ستاد فرماندهی نیروهای آمریکا در خاورمیانه، اشارهای به ایران نکرده است، اما تحلیلگران قدرتنمایی آمریکا را مربوط به تنشها با این کشور میدانند. آخرین مورد از اینگونه پروازهای آمریکا، در ماه ژوئن انجام شد. آمریکا در روزهای گذشته به همراه حدود ۲۰ کشور «دوست» رزمایشی مشترک با اردن نیز انجام داده است که هدف اعلامشده آن، برخورد با مشکل امنیت مرزی و قاچاق بین اردن و سوریه است؛ موضوع دیگری که به شبهنظامیان مرتبط ایران مربوط میشود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اما حرکت دو هواپیمای آمریکایی در روز یکشنبه شامل کشور دیگری هم میشد که در بیانیه آمریکاییها اشارهای به آن نشده است: اسرائیل. به گفته ارتش اسرائیل، سه هواپیمای جنگنده اف ۱۶ همراه بمبافکنهای آمریکایی در آسمانهای اسرائیل به سوی خلیج فارس پرواز کردند. این ارتش همکاری خود را با ارتش آمریکا، کلید «حفظ امنیت هوایی در اسرائیل و خاورمیانه» خواند.
در پی «توافق ابراهیم» که در سال ۲۰۲۰ به دست آمد تا روابط اسرائیل با چهار کشور عربی دیگر (امارات متحده عربی، بحرین، مراکش و سودان) نیز عادیسازی شود، آمریکا سخت کوشیده است روابط نظامی بهتری بین اسرائیل و کشورهای عرب برقرار کند؛ از جمله با تلاش برای همکاریهای دریایی و هوایی در منطقه خلیج فارس و علیه ایران. در همین راستا بود که سال گذشته اسرائیل برای نخستین بار وارد حیطه مسئولیت «سنتکام» شد؛ حرکتی که به روشنی برای هماهنگی علیه اقدامات مهمترین دشمن اسرائیل، حکومت ایران، بود.
ایران و اسرائیل چندین سال است درگیر جنگی اعلامنشده و مملو از رویدادهای کوچک و معمولا محرمانه بودهاند. تنشها در منطقه بین ایران و آمریکا نیز از سالها پیش در جریان بوده است و در پی خروج چهار سال آمریکا از برجام، شدیدتر نیز شده است. اینک، در حالیکه مذاکرات برای احیای برجام همچنان در جریان است، شاهد بودیم که هفته گذشته، نیروهای دریایی ایران یک پهپاد دریایی آمریکایی را در دریای سرخ توقیف کردند. چند روز پیش از آن، نیروهای سپاه یک پهپاد دریایی دیگر را توقیف کردند و تنها دخالت یک ناو آمریکایی بود که آنان را وادار به عقبنشینی کرد. نیروی دریایی آمریکا با پهپادهای گشتی خود در منطقه میکوشد نظارتی بیش از پیش داشته باشد و از بروز هرگونه خطر برای آبراههای حساس و حیاتی همچون تنگههای هرمز و بابالمندب، جلوگیری کند.
از دیگر نشانههای تنش در منطقه، تقابل بین نیروهای آمریکایی و شبهنظامیان مورد حمایت حکومت ایران است. واشنگتن ماه گذشته به حملات هوایی در مناطق مورد استفاده سپاه در شرق سوریه دست زد. شبهنظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران نیز به پایگاههایی که آمریکاییها در آن حضور دارند، حمله کردهاند.
مذاکرات هستهای نیز به جایی نرسیده است. وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده است که آخرین پاسخ ایران به این کشور «غیرسازنده» بوده است. ایران اکنون غنیسازی اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد انجام میدهد و در نتیجه، تنها قدمی کوتاه و تکنیکی با غنیسازی ۹۰ درصدی فاصله دارد. کارشناسان تاکید دارند که ایران به اندازه کافی اورانیوم با ۶۰ درصد غنا دارد که بتواند آن را به سوخت لازم برای حداقل یک سلاح هستهای تبدیل کند.