در پی انتشار اخباری در فضای مجازی درباره خشک شدن کامل دریاچه ارومیه، سازمان محیط زیست ایران اعلام کرد که این دریاچه هنوز زنده است، اما به زنده ماندنش امیدی نیست.

آرزو اشرفی‌زاده، مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها در سازمان حفاظت محیط زیست، با بیان این مطلب گفت: «دریاچه ارومیه هنوز به‌صورت کامل خشک نشده اما تنها یک هزار کیلومتر مربع از‌ آن باقی مانده است.»

اشرافی‌زاده افزود در حال حاضر، تراز سطح آب دریاچه ارومیه یک هزار و ۲۷۰ متر، وسعت دریاچه یک هزار و ۱۰ کیلومترمربع و حجم آب موجود ۱.۳۹ میلیارد مترمکعب است.

او می‌گوید در صورتی که وزارت نیرو حقابه این دریاچه را به طور کامل تامین نکند، با روند بالای تبخیر آب، «سطح تراز دریاچه ارومیه به کمترین میزان خود در چندین سال اخیر می‌رسد».

سازمان محیط زیست میزان نیاز آب محیط زیستی دریاچه ارومیه را ۳.۴ میلیارد مترمکعب اعلام کرد، اما وزارت نیرو سالانه تنها ۱.۱ میلیارد مترمکعب آن را تامین می‌کند.

اشرفی‌زاده هشدار داد:‌ «در صورت تامین نشدن حقابه و کامل تحقق نیافتن برنامه‌های مصوب‌شده، قطع به یقین، دریاچه کاملا خشک می‌شود و به احیای آن امیدی نیست.»

به گفته او، «وزارت نیرو طبق قانون مکلف است نیاز آبی زیست‌ محیطی دریاچه ارومیه را تامین کند، اما به دلایلی همچون کاهش بارش‌ها حقابه را به‌صورت کامل تامین نکرده است.»

دریاچه ارومیه بزرگ‌ترین دریاچه داخلی ایران است که با خطر خشکی کامل مواجه است.

کارشناسان محیط‌ زیست هشدار داده‌اند در صورتی‌ که این اتفاق رخ دهد، بادهای نمکی زیست‌بوم منطقه را تغییر می‌دهند و آلودگی‌های سنگین و سمی سلامت مردم استان‌های آذربایجان‌های غربی، شرقی و استان‌های مجاور را به خطر می‌اندازد.

این دریاچه یکی از زیستگاه‌های مهم طبیعی و جانوری ایران به شمار می‌رود که بیش از ۵۰۰ گونه گیاهی و جانوری در آن شناسایی شده‌اند. 

اهمیت تنوع زیستی دریاچه ارومیه و پهنه جغرافیایی آن به عنوان بزرگ‌ترین آبگیر دائمی در آسیای غربی باعث شد این دریاچه در سال ۱۳۵۲ در فهرست پارک‌های ملی ایران ثبت شود. 

سابقه حفاظت از دریاچه ارومیه به عنوان یکی از ارزشمندترین زیست‌بوم‌های ایران، به سال ۱۳۶۴ بازمی‌گردد که به عنوان پارک ملی جزو مناطق حفاظت‌شده قرار گرفت.

دریاچه ارومیه در سال ۱۳۵۴ به عنوان یکی از تالاب‌های مهم جهان به ثبت رسید و در سال ۱۳۵۶ نیز یونسکو آن را در فهرست مناطق حفاظت‌شده قرار داد؛ اما روند تخریب و خشک شدن این دریاچه‌ که با پایان دهه ۷۰ آغاز شد، به جایی رسید که تا سال ۱۳۹۴، حدود ۸۸ درصد مساحت خود را از دست داد.

در سال‌های اخیر، مطالبه احیای دریاچه ارومیه به خواسته‌ای ملی و بسیار جدی بدل شد و حتی حکومت در مقاطعی، با امنیتی دیدن آن، فعالان محیط ‌زیست و معترضان به اوضاع دریاچه را دستگیر کرد. این مطالبه‌ اینک دولت ابراهیم رئیسی را به تکاپو انداخته است تا با انداختن مسئولیت وضع موجود به گردن دولت‌های قبل، یک سال بی‌توجهی‌ دولت خود به شرایط دریاچه ارومیه را لاپوشانی کند.

ابراهیم رئیسی اردیبهشت ۱۴۰۱ ادعا کرد: «برای دریاچه ارومیه گام‌هایی برداشته شده، اما به سرانجام نرسیده است که تلاش می‌کنیم این گام‌ها به سرانجام برسد.» اما وعده رئیس دولت سیزدهم هیچ نتیجه و سرانجامی نداشت و در چند ماه گذشته، دولت او برای پیشگیری و رفع این بحران برنامه روشنی اجرا نکرد. 

فعالان و حقوقدانان آشنا به شرایط دریاچه ارومیه بارها بر این نکته تاکید داشته‌اند که ساخت سد در کشور ترکیه، بر میزان آبریز منتهی به دریاچه تاثیر زیادی دارد و دستگاه دیپلماسی ایران باید مانند مسئله هیرمند، با دولت ترکیه هم در خصوص حقابه ایران وارد گفت‌وگو شود.