انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری ایران، از برنامه دولت رئیسی به منظور کارآفرینی برای زنان سوری خبر داد. او در دیدار با وزیر فرهنگ سوریه و سفیر این کشور در ایران، در خصوص ایجاد زمینه کار برای زنان سوری و آموزش مهارت‌هایی برای مشاغل خانگی اعلام آمادگی کرد.

معاون ابراهیم رئیسی ضمن اشاره به اشتراک‌های ایران و سوریه در تمدن، میراث فرهنگی و آثار باستانی، گفت: «مقرر شد اولین برنامه در این زمینه از ماه آینده به همت دو کشور عملیاتی شود.»

در این دیدار، لبانه مشوح، وزیر فرهنگ سوریه، بی‌سوادی در زنان سوریه را از چالش‌هایی دانست که بعد از شرایط جنگ، روندی افزایشی یافته است. او همچنین از برنامه‌های دولتش در مورد آموزش مهارت‌های کارآفرینی در زندان زنان صحبت کرد.

انسیه خزعلی در حالی از برنامه‌هایش در راستای ایجاد شغل برای زنان سوری گفت که زنان ایرانی با مشکلات زیادی در این زمینه مواجه‌اند. بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری زنان از سال ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ تقریبا دو برابر مردان بوده است. آمارهای رسمی درباره زنان سرپرست خانوار هم نشان می‌دهد که در سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸، تعداد خانوارهای معمولی دارای سرپرست زن حدود ۲۶.۸ درصد افزایش داشته است. ضمن اینکه در سال ۱۳۹۰، به ازای هر ۱۰۰ سرپرست مرد، حدود ۱۵ سرپرست زن وجود داشت اما این نسبت در سال ۱۳۹۸، به حدود ۱۶ نفر رسید.

در دیدار انسیه خزعلی و وزیر فرهنگ سوریه از لزوم رفع مشکل بی سوادی در سوریه و همچنین رفع مشکلات کارآفرینی برای زنان سوری سخن به میان آمد. این در حالی است که پیش از این، زهرا بنیانیان، مدیرعامل موسسه خیریه صدیقین، یک موسسه فعال در حوزه زنان سرپرست خانوار، در مورد مشکلات پیش روی این گروه زنان در ایران گفته بود: «یکی از مهم‌ترین مشکلات زنان سرپرست خانوار کم‌سوادی آن‌ها است؛ بر اساس آمار دفتر امور حمایتی و توانمندسازی وزارت رفاه اجتماعی، نیمی از زنان سرپرست خانواده بی‌سوادند و یک‌سوم آن‌ها نیز تحصیلات ابتدایی دارند. بنابراین مشکل بی‌سوادی و کم‌سوادی دستیابی به شغل مناسب برای این قشر را بسیار مشکل می‌کند.»

مدیرعامل خیریه صدیقین ادامه داد: «فقیرترین فقرای جامعه نیز در بین این زنان‌اند و بسیاری از این خانواده‌ها با مشکل فقر مطلق دست به گریبان‌اند. در موارد اعتیاد، خودکشی و جرائمی که به زندانی شدن منجر می‌شود هم آمار زنان رشد زیادی داشته که از سختی‌هایی حکایت دارد که این خانواده‌ها با آن‌ها مواجه‌اند.»

او در آذرماه ۱۴۰۰ هم اعلام کرده بود که بین ۷۵ تا ۸۲ درصد زنان سرپرست خانوار مشکل بیکاری دارند.

روزنامه اعتماد اسفند ۱۴۰۰ در گزارشی، با اشاره با آمار زنان سرپرست خانوار نوشته بود که از ۲۵ ميليون و ۶۸۵ هزار سرپرست خانوار در ایران، سه میلیون و ۵۱۷ هزار نفر زن‌اند و از همان ۳.۵ میلیون زن سرپرست خانوار، نزدیک به ۱.۵ میلیون نفر زنان خودسرپرست (خانوار یک‌نفره)اند. به عبارتی، از كل سرپرستان خانوار در ایران، حدود ۱۳.۷ درصد زن‌اند و از كل سرپرست خانوارهای زن، حدود ۴۱.۵ درصد خودسرپرست‌اند و در واقع تنها زندگی می‌كنند.

براساس اطلاعات مركز آمار ایران، نرخ بیکاری زنان جوان ۱۸ تا ۳۵ ساله با ۳.۵ درصد رشد نسبت به بهار ۱۳۹۹، در بهار ۱۴۰۰، به ۲۷.۸ درصد رسید. این در حالی‌ است که نرخ بیکاری مردان ۱۲.۱ درصد است. بر اساس اعلام مركز آمار، در بهار ۱۴۰۰ میزان از دست رفتن شغل زنان در دوران کرونا كه عموما در حوزه خدمات فعالیت داشتند، به ۹ برابر مردان رسید.

از سوی دیگر، حمایت‌ از زنان سرپرست خانوار در ایران همواره با اما و اگر همراه بوده است. کمیته امداد چند سالی‌ موضوع بیمه زنان سرپرست خانوار و تامین هزینه‌های درمان را به صورت جدی در دولت و مجلس قبلی دنبال کرد اما تمام جمعیت زنان سرپرست خانوار تحت حمایت کمیته امداد نیستند و نهادهای مرتبط در دوره‌های مختلف، لزوم افزایش بودجه برای این امکان اشاره کرده‌اند.

بسیاری از زنان در ایران به علت محدودیت‌ها، خود آستین‌ بالا زدند و به سراغ کارآفرینی در رسانه‌های اجتماعی رفتند. در سال‌های اخیر، اینستاگرام به یکی از مهم‌ترین بسترهای کارآفرینی در ایران تبدیل شد و صدها هزار فعال اینستاگرامی در حوزه خرده‌فروشی انواع کیک و شیرینی، غذاهای خانگی، صنایع دستی، مد و پوشاک و... فعالیت می‌کنند؛ اما این فعالیت‌ها نیز با زمزمه‌های طرح صیانت با تهدید تعطیلی مواجه‌اند.

به گزارش اکونومیست، زنان کشورهای مختلف جهان حدود ۱۰ درصد کسب‌وکارهای اینترنتی را مدیریت می‌کنند اما این آمار در خاورمیانه، ۳۵ درصد است که نشان از تبعیض‌ حکومت‌های این منطقه برای زنان دارد. در این کشورها، زنان به دلیل تبعیض‌های کاری موجود، مجبورند به کسب‌وکارهای آنلاین رو بیاورند. اکنون با این طرح دولت و مجلس جمهوری اسلامی، همین کورسوی امید زنان برای کسب درآمد نیز در حال خاموشی است.

در حالی که یکی از مشکلات ناشی از اجرای طرح صیانت و محدودسازی اینترنت ضربه زدن به مشاغل زنان اعلام شد، مهاجرت چندی پیش فرزند معاون زنان ریاست‌جمهوری به کانادا و راه‌اندازی شرکت تولید وی‌پی‌ان برای دور زدن فیلترینگ حاشیه‌ساز شد. کاربران رسانه‌های اجتماعی به تضادی اشاره می‌کردند که در پی ‌آن، مادر در راستای فیلترینگ فعالیت می‌کند و فرزند با فروش وی‌پی‌ان برای دور زدن آن فیلترینگ، درآمد کسب می‌کند.

اکنون در حالی که زنان ایران با مشکلاتی عدیده مواجه‌اند، معاون امور زنان ابراهیم رئیسی دنبال کارآفرینی برای زنان کشوری است که به گفته حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، «ما شاید ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار به سوریه پول دادیم و باید از سوریه پس بگیریم. پول این ملت آنجا هزینه شده است».

پیش از این یحیی رحیم صفوی، دستیار ویژه رهبر جمهوری اسلامی، هم در سال ۱۳۹۶ به این موضوع اشاره و اعلام کرده بود که جمهوری اسلامی باید پول‌های هزینه‌شده را از سوریه پس بگیرد. او این را هم گفت که بازسازی سوریه چندین سال طول خواهد کشید و حداقل به ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار احتیاج دارد؛ البته مشخص نیست جمهوری اسلامی چه مقدار از این هزینه‌ها را تقبل خواهد کرد.