اینترنت در ایران؛ هر روز بدتر از دیروز

نت بلاکس: ساعتی یک و نیم میلیون دلار، ضرر ایرانیان از فیلترینگ و قطعی اینترنت

وزیر ارتباطات اما به کاربران پیشنهاد می‌کند که به پلتفرم‌های داخلی برای فروش اینترنتی خود روی بیاورند - ATTA KENARE / AFP

پس از قتل مهسا امینی توسط ماموران گشت ارشاد، فضای دنیای مجازی فارسی کاملا تغییر کرد. با شروع اعتراضات، جمهوری اسلامی مانند همیشه اقدام به قطع اینترنت همراه در ایران کرد. دوازده روز قطعی اینترنت همراه و فیلترینگ گسترده شبکه‌های اجتماعی و هر وبسایت و پلتفرمی، مانند ایکس باکس که امکان ارتباط افراد با یکدیگر می‌شد؛ تنها راهکار حاکمیت برای گریز از خیزش سراسری مردم در بیش از ۹۰ شهر ایران بود.

نت بلاکس که سرعت و دسترسی به اینترنت در نقاط مختلف جهان را رصد می‌کند می‌گوید که «زیان قطعی اینترنت در ایران، یک و نیم میلیون دلار در هر ساعت است».

انجمن تجارت الکترونیک نیز با ابراز نگرانی و اعتراض نسبت به تشدید فیلترینگ در روزهای اخیر، از خطر نابودی بیش از ۴۰۰ هزار کسب‌وکار و بیکار شدن بیش از یک میلیون نفر، در پی این شرایط خبر داد و مسئولیت این آسیب را متوجه نهادهای تصمیم‌ساز دانست.

کیوان نقره‌کار کارشناس فناوری اطلاعات با اشاره به این موضوع در گفتگو با ایسنا اعلام کرد که این رقم معادل ۴۵ میلیارد تومان می‌شود که زیان اقتصادی به کشور وارد می‌کند و این رقم روزانه بیش از ۱۰۸۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود.

نقره کار می‌گوید: «حدود ۴۰ میلیون کاربر ایرانی در فضای اینستاگرام فعالیت می‌کنند و بر اساس گزارش‌های مرکز آمار ایران حدود ۱۰ میلیون از ۱۱ میلیون کسب و کار اینترنتی به صورت مستقیم و غیر مستقیم از اینستاگرام استفاده می‌کنند.»

وزیر ارتباطات اما به کاربران پیشنهاد می‌کند که به پلتفرم‌های داخلی برای فروش اینترنتی خود روی بیاورند. این در حالی‌ است که تا به امروز نرم‌افزارهای داخلی نتوانسته‌اند جایگزین مناسبی برای نمونه‌های خارجی خود باشند.

این در حالی‌ است که در روزهای فیلترینگ گسترده پلتفرم‌ها، پیام‌رسان «ایتا» اعلام کرد موقتا نمی‌تواند پذیرای کاربران جدید باشد. وزیر ارتباطات قبلا گفته بود ویروس «خود ناباوری» مانع اصلی رشد پیام‌رسان‌های داخلی است.

دیجیاتو با اعلام این خبر نوشت که اگر قصد ثبت نام در پیام‌رسان «ایتا» را داشته باشید با خطای «یکی از پارامترها نیست یا نامعتبر است» رو به رو خواهید شد. پس از انتخاب گزینه مشاهده جزئیات فنی نیز این پیغام به شما نمایش داده می‌شود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

عیسی زارع پور در حاشیه جلسه هیئت دولت اعلام کرد: «همان‌طوری که قبلا هم مراجع ذیصلاح مصاحبه کردند و گفتند برخی از پلتفرم‌های عمدتا آمریکایی در این مدت در اغتشاشات نقش سازماندهی داشتند و موجب واردآمدن خسارات زیادی به مردم شدند و بستری برای اغتشاشات شده بودند که بنا به صلاحدید مراجع ذیصلاح محدودیت‌هایی روی برخی پلتفرم‌ها اعمال شده است.»

شرایط اینترنت در ایران روز به روز بدتر می‌شود. در حالی که روزهای اول قطعی اینترنت تنها اینترنت همراه و وایمکس برای ساعاتی قطع می‌شد، اکنون بر اساس خبرهای رسیده از ایران اینترنت‌های خانگی نیز با مشکلات فراوانی رو به رو شده است و دسترسی به اینترنت جهانی کندتر و شرایط فیلترینگ گسترده‌تر شده است و دسترسی به فیلترشکن‌ها نیز بسیار سخت‌تر از قبل شده است و بسیاری از این فیلترشکن‌ها از کار افتاده‌اند.

کامبیز نوروزی، حقوق‌دان، در گفت‌وگو با هم‌میهن با غیر قانونی خواندن فیلترینگ اعلام کرد که بستن اینترنت به منظور سانسور کلی است.

این حقوقدان می‌گوید: «مثل این می‌ماند که رسانه‌ها از استفاده از کاغذ ممنوع شوند. بنابراین اینترنت مشمول حق آزادی‌بیان می‌شود. در ایران فیلترینگ یک امر غیرقانونی است و قانونی وجود ندارد. شورای عالی فضای مجازی مبانی قانونی ندارد، اما اینکه بخواهند محدودیت‌هایی را روی برخی سایت‌ها یا پتلفرم‌ها فیلتر بگذارند و هر مرجعی فیلترینگ را در حد گسترده توسعه دهد قطعا غیرقانونی است.»

پس از گیر و دار فراوان نهایتا فعال شدن اینترنت ماهواره‌ای استارلینک تصویب شد. با این اتفاق دسترسی مردم ایران به اینترنت پر سرعت و آزاد در صورت توانایی خرید تجهیزات و همچنین خرید اشتراک این اینترنت می‌تواند مهیا شود.

وزیر ارتباطات جمهوری اسلامی نیز در مورد مقدمات فعال شدن استارلینک در ایران گفت: «اهداف آنان روشن است که آمریکایی‌ها هیچوقت در چهل سال گذشته دنبال منافع جمهوری اسلامی و مردم عزیز کشور نبودند و در هر برهه‌ای هر اقدامی که از دستشان برآمده برای ضربه زدن به مردم انجام داده‌اند و این اقدام را هم در همین راستا می‌بینیم.»

اینترنت ماهواره‌ای همانند تلویزیون‌های ماهواره‌ای، روی زمین احتیاج به یک دیش (بشقابک) و یک رسیور (دریافت‌کننده) دارد؛ اما فرق مهم آن با تلویزیون این است که تلویزیون یک وسیله ارتباطی یک طرفه، اما اینترنت یک ارتباط دو طرفه است. برای مثال در «وب» وقتی کاربر درخواست دارد که وارد سایتی شود، آدرس آن را وارد می‌کند و سپس سامانه با اتصال به سرورهایی (‌سرویس دهنده‌ها)، اطلاعات درخواستی کاربر را نمایش می‌دهد؛ بنابراین ما در اینجا هم‌زمان به دریافت‌کننده و ارسال‌کننده احتیاج داریم که «ترمینال» نام دارد.

دستگاه استار لینک در آمریکا با قیمت ۴۹۹ دلار به فروش می‌رسد، این در حالی است که برخی از سایت‌های ایرانی و کانال‌های تلگرامی سال گذشته ادعا کرده بودند که این دستگاه‌ها را در اختیار دارند دارند و آن را با قیمت ۲۹۸ دلار به فروش می‌رسانند. البته این ادعا خیلی زود تکذیب شد و کارشناسان حوزه فناوری اعلام کردند که این تجهیزات مورد ادعای سایت‌ها تقلبی هستند.

دست کم در دوازده روز اخیر اکثر شبکه‌های اجتماعی فارسی زبان به خیزش سراسری مردم ایران و قتل مهسا امینی اختصاص یافته است. موج واکنش‌ها به این اتفاق در حدی‌ست که عدم فعالیت کاربران پر مخاطبی که نسبت به این ماجرا سکوت کرده‌اند به چشم دیگر کاربران می‌آید و این افراد را به یکدیگر معرفی می‌کنند. شخصیت‌های هنری و ورزشی، فروشگاه‌های آنلاین، صفحات مد و سبک زندگی و همچنین بلاگرها و کمدین‌ها در روزهای اخیر تحت و شعاع اتفاقات ایران قرار گرفته است.

این اتفاق شخصیت‌های پر مخاطب خارجی را نیز درگیر خود کرده است. خابی لیم شخصیت معروف سنگالی-ایتالیایی در تیک‌تاک و اینستاگرام نیز در احترام به معترضان ایرانی روزها فعالیت خود را تعلیق کرد و در نوشته‌ای اعلام کرد که یک هفته به احترام مردم ایران پستی در صفحه‌اش منتشر نکرده است تا در کنار مردم ایران بایستد.