در یک سال سلطه طالبان بر افغانستان، یک میلیارد و ۲۷۳ میلیون دلار پول نقد از طریق سازمان ملل متحد به کابل منتقل شده است. این پولها در ۳۸ بسته ۳۲ میلیون و ۴۰ میلیون دلاری به کابل آورده و به بانک بینالمللی افغانستان (AIB) تحویل داده شدند. آخرین بسته ۴۰ میلیون دلاری هم روز دوشنبه، ۱۱ مهر، به کابل رسید و به بانک بینالمللی افغانستان که یک بانک خصوصی است، تحویل شد.
سازمان ملل متحد پس از سلطه طالبان بر افغانستان و افزایش نگرانیها از وقوع فاجعه بشری در این کشور، از همه دولتها و سازمانهای بشردوستانه در جهان خواست به افغانستان کمک کنند. در این میان، آمریکا که در راس کشورهای کمککننده به افغانستان قرار دارد، تاکنون بیش از یک میلیارد دلار به افغانستان کمک کرده است.
هرچند سازمان ملل متحد، بانک مرکزی افغانستان که تحت کنترل طالبان فعالیت میکند و بانک بینالمللی افغانستان که این پولها را نگه میدارد، در مورد منبع اصلی بستههای پول نقد هیچ توضیحی ندادهاند، از آنجا که در یک سال گذشته هیچ کشوری به اندازه ایالات متحده به افغانستان کمک مالی نکرده، به نظر میرسد بیشتر این پول نقد کمک آمریکا به افغانستان است.
بانک مرکزی افغانستان که طالبان آن را اداره میکنند، هر بار پس از دریافت بستههای پول نقد، در اطلاعیهای اعلام میکند که این پولها برای امور بشردوستانه هزینه خواهد شد اما از چگونگی هزینه شدن این پولها در امور بشردوستانه هیچ گزارش شفافی وجود ندارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بانک مرکزی افغانستان روز دوشنبه، در اطلاعیهای نوشت که پولهای کمکشده به افغانستان باید «از راههای اصولی و قانونی» به این کشور وارد شوند. هرچند این بانک توضیح بیشتری نداده، به نظر میرسد منظور آن سپردن پولهای کمکی به خود این بانک بوده است.
بانک مرکزی افغانستان به دلیل اینکه تحت کنترل طالبان است و طالبان نیز تحت تحریمهای بینالمللیاند، نمیتواند طرف معامله مالی با بانکهای جهانی باشد. افرادی که بانک مرکزی افغانستان را اداره میکنند هم از چهرههای ارشد طالباناند. احمد ضیا آغا، معاون این بانک، به دلیل فعالیتهای تروریستی خود تحت تحریم سازمان ملل متحد، ایالات متحده و اتحادیه اروپا است. ایالات متحده احمد ضیا آغا را که به نام نور احمد آغا نیز شناخته میشود، یک تروریست بینالمللی معرفی کرده است.
سازمان ملل متحد در ماههای نخست حاکمیت طالبان که به شکلگیری بحران کم سابقه اقتصادی منجر شد، از همه کشورها و سازمانهای کمککننده به افغانستان خواست که برای رفع کمبود نقدینگی در بازار افغانستان و نیز جلوگیری از ورشکسته شدن بانکهای خصوصی، کمکهایشان را به صورت نقدی برای کابل ارسال کنند. به همین منظور، تمامی کمکهای ارائهشده به افغانستان به شکل بستههای پول نقد به کابل میرسند، اما هیچ یک از این بستهها به بانک تحت کنترل طالبان تحویل داده نشدهاند. با این حال، ابهام در مورد چگونگی استفاده از این پولها همچنان پابرجا است.
رویترز اواخر دسامبر ۲۰۲۱، گزارش داد که سازمان ملل متحد قصد دارد شش میلیون دلار به طالبان بپردازد تا اعضای این گروه از تاسیسات سازمان ملل در کابل و دیگر شهرهای افغانستان محافظت کنند. این شش میلیون دلار برای پرداخت حقوق ماهانه این افراد و تهیه ابزار موردنیاز آنان برای تامین امنیت در نظر گرفته شد. سازمان ملل در مورد این مبلغ توضیحی نداد، اما در یک سال گذشته، صدها عضو طالبان از تاسیسات این سازمان حفاظت کردهاند.
اکنون ضمن اینکه نگرانیهایی از حیفومیل شدن پولهای کمکشده به افغانستان وجود دارد، این پرسش نیز مطرح است که آژانسهای فعال سازمان ملل متحد در افغانستان چه مبلغ از پولهای واردشده به افغانستان را به طالبان میدهند تا از دفاتر، فعالیتها و کارمندان این نهاد محافظت کنند؟
دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در امور افغانستان (یوناما)، روز سهشنبه، ۱۲ مهر، در توییتی نوشت که بیش از یک میلیارد دلار پول نقدی که در یک سال اخیر وارد افغانستان شده، «برای کمکهای بشردوستانه نجاتبخش» اختصاص یافته است. یوناما افزود که با این پول، به میلیونها شهروند افغانستان که بیشترین نیاز را دارند، کمکهای موردنیاز را ارائه میکند.
یوناما این توضیح را در پاسخ به ادعای بانک مرکزی افغانستان تحت کنترل طالبان نوشت که گفته بود پولهای کمکشده به افغانستان باید از راههای اصولی و قانونی وارد افغانستان شوند. یوناما اضافه کرد که پولهای نقد واردشده به افغانستان در اختیار مقامهای طالبان قرار نمیگیرد.
با وجود این، یوناما هم تاکنون به صورت مستند به نگرانیهای مردم افغانستان در مورد حیفومیل شدن این کمکها یا استفاده از آنها برای حمایت از رژیم طالبان پاسخ نداده است. طالبان از بیشتر سازمانهای بینالمللی، بازرگانان، شرکتهای تجاری داخلی و خارجی باج میگیرند. چند روز قبل، گروهی از بازرگانان در همایشی در کابل، از باجگیریهای طالبان به نام مالیات شکایت کردند.
طالبان در یک سال گذشته تلاش کردند برای سرپا نگه داشتن رژیمشان، از هر مجرای ممکن پول جمع کنند. در کنار استخراج معادن و فروش زغالسنگ و اخاذی از بازرگانان، سوءاستفاده از کمکهای بشردوستانه هم یکی از گزینههای در دسترس برای طالبان به شمار میرود.