گوردون براون، نماینده ویژه سازمان ملل در امور آموزش جهانی و نخستوزیر پیشین بریتانیا، در یادداشتی در روزنامه گاردین نوشت ملتهای مسلمان در سراسر جهان که از قوانین اسلامی پیروی میکنند، باید از تحصیل زنان و دختران در افغانستان حمایت کنند. او تاکید کرد: «کلید احیای حقوق زنان و دختران افغانستان در دست کشورهای مسلمان است.»
این مقام غربی با اشاره به احادیث و آیات قرآن که تحصیل را برای همه واجب میشمارد، گفت که رهبری طالبان برخلاف این دستورهای دینی، از تحصیل و آموزش زنان و دختران جلوگیری میکنند. گوردون براون منع تحصیل دختران را دستور ملأ هیبتالله، رهبر طالبان، دانست و نوشت: «جهان باید به رهبری کشورهای اسلامی، متون اسلامی که تحصیل زنان را توجیه میکند را به او (ملأ هیبتالله) یادآوری کنند.»
براون در ادامه تاکید کرد: «جهان نمیتواند با این امید واهی که ممنوعیتهای وضع شده طالبان برای زنان افغانستان موقتیاند، سکوت کند. وقت آن رسیده که طالبان را جدی بگیریم.»
طالبان، شامگاه روز سهشنبه ۲۰ دسامبر، طی یک دستور جدید، ورود دختران و زنان به دانشگاهها را در سراسر کشور منع کردند. این دستور طالبان در ادامه دهها دستور محدودکننده دیگر برای زنان، واکنشهای جهانی را در پی داشت. کشورهای اسلامی، ازجمله عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر و برخی دیگر از کشورها، این اقدام طالبان را محکوم کردند.
گوردون براون از کشورهای جهان خواست تا از طریق شورای همکاری اسلامی و شورای همکاری خلیج فارس، به شکل عملی و موثر اقدام کنند و با طالبان در مورد حقوق اساسی زنان از منظر اسلام بحث کنند. او تاکید کرد که تنها از راه درخواست اجرای قوانین واقعی اسلامی میتوان به وارونه کردن سیاست طالبان رسید. براون نوشت: «سازمان همکاری اسلامی (OIC) و شورای همکاری خلیج فارس (GCC) در موقعیتی قرار دارند که میتوانند از جایگاهشان برای درخواست از مقامهای بالفعل افغانستان برای پایان دادن به نقض حقوق زنان استفاده کنند.»
بروان در این یادداشت به وضعیت تحصیل زنان در کشورهای اسلامی اشاره کرده و گفته است که در دانشگاههای عربستان سعودی بهعنوان مهد اسلام، «دستکم ۵۰ درصد از زنانی که در سن رفتن به دانشگاه قرار دارند، تحصیل میکنند و این ارقام بیشتر از چین، مکزیک و برزیل است.»
او همچنین به اندونزی بهعنوان بزرگترین کشور مسلمان جهان اشاره کرده و گفته است که برخلاف سال ۱۹۷۰ که فقط ۲ درصد زنان در این کشور به دانشگاه میرفتند، در سال ۲۰۱۸، ۳۹ درصد زنان در اندونزی به دانشگاه رفتهاند.
این مقام غربی با اشاره به پیشرفتهای کشورهای اسلامی در زمینه تحصیل زنان و دختران، خاطرنشان کرد که تحصیل زنان یک امر ضروری است و ممانعت از آن، هیچ مبنا و منشاء دینی و اخلاقی ندارد. او اظهار داشت که همه کشورهای جهان اسلام، به استثنای افغانستان تحت کنترل طالبان، هدف شماره چهار توسعه پایدار سازمان ملل متعهد محسوب میشوند. این هدف شامل تضمین دسترسی هر کودک به «آموزش با کیفیت فراگیر و عادلانه» تا سال ۲۰۳۰ است.
طالبان در گام نخست پس از بازگشت به قدرت، دختران را از رفتن به مدارس متوسطه و دبیرستانها منع کردند، سپس محدودیتهای حجاب، سفر با محرم شرعی، منع کار در ادارات، منع استفاده از پارکها و مکانهای عمومی و اخیرا منع رفتن به دانشگاهها را اعلام کردند.
اما مقامهای غربی باور دارند که این بار مانند دوره نخست به قدرت رسیدن طالبان در سال ۱۹۹۶، زنان افغانستان این وضعیت را تحمل نخواهند کرد. گوردون براون در یادداشت اخیرش نوشته است: «تا یک سال پیش، تعداد دختران افغان که در مکتب ثبتنام کرده بودند از ۱۰۰ هزار نفر در سال ۲۰۰۰ به بیش از ۳.۵ میلیون نفر در سال ۲۰۲۱، افزایش یافته و سواد زنان دو برابر شده بود.»
او تاکید کرد: «شما نمیتوانید میلیونها دختر افغان را که در سالهای قبل از ۲۰۲۱ یاد گرفتهاند مستقل بنویسند، بخوانند و فکر کنند، از تحصیل منع کنید.»
به باور براون، جهان با این «بیعدالتی» مقابله خواهد کرد.