افزایش کم‌سابقه گروگان‌گیری اتباع خارجی در جمهوری اسلامی با هدف مقابله‌به‌مثل با کشور‌های غربی، به خروج اتباع خارجی از ایران و لغو گسترده تور‌های گردشگران خارجی به ایران منجر شد.

این موج پس از آن اوج گرفت که کشور‌های غربی سرکوب‌های خون‌بار سه ماه اخیر در ایران را محکوم و علیه برخی مقام‌ها و نهاد‌های سرکوب، تحریم‌های تازه‌ای وضع کردند. مقام‌های جمهوری اسلامی هم در مقابل، برخی نهاد‌های و شخصیت‌های حقیقی غربی را تحریم کردند و در روز‌های نخست اعتراض‌ها، دست‌کم ۱۲ تبعه خارجی را به اتهام دست داشتن در اعتراض‌ها بازداشت کردند.

اعتراض‌های مردمی در کنار بازداشت اتباع خارجی باعث شد کشور‌های غربی به اتباع خود در خصوص خروج از ایران و خودداری از سفر به این کشور هشدار دهند. اینک با گذشت حدود سه ماه از این هشدار‌، اخبار و گزارش‌ها حاکی از تاثیر منفی شدید چنین وضعیتی بر صنعت گردشگری در ایران است.

روزنامه دنیای اقتصاد در تازه‌ترین شماره خود، به نقل از فعالان صنعت گردشگری از لغو ۸۰ تا ۹۰ درصد تورهای گردشگری تعطیلات پایان سال میلادی به ایران خبر داد. امیر ناصرالدین طباطبایی، رئیس جامعه هتلداران یزد، از جمله کسانی است خبر لغو اغلب تورهای خارجی مرتبط با سال نو میلادی به مقصد این استان را اعلام کرد.

به گفته ناصرالدین طباطبایی، ۸۰ درصد این تور‌ها لغو شده‌ و چند گروه هم که هنوز تور خود را لغو نکرده‌اند، ممکن است لحظه آخر از آمدن به ایران منصرف شوند. او تصریح کرد که چنین شرایطی باعث شده است هتلداران نتوانند درباره تور‌ها سختگیری‌های گذشته را داشته باشند و ناچارند برای حفظ مشتری، شرایط را برای آن‌ها سهل بگیرند و رفتاری را که در گذشته داشتند، تغییر دهند.

او درباره این تغییر رفتار و سخت‌گیری‌های گذشته توضیح روشنی نداد، اما مدعی شد که مهم‌ترین عامل در استقبال نکردن توریست‌های خارجی «به مقوله ایران‌هراسی برمی‌گردد».

او همچنین گفت: «متاسفانه دولتمردان و متولیان تصمیم‌هایی می‌گیرند که این تصمیم‌ها و سیاست‌ها گردشگری کشور را با چالش جدی مواجه می‌کند و از نمونه آن‌ها می‌توان به اختلال در اینترنت اشاره کرد.»

محمدرضا بهرامی، رئیس جامعه هتلداران کرمان، نیز از لغو بخش اعظم تور‌های خارجی به این استان در تعطیلات سال نو میلادی خبر داد. بهرامی می‌گوید هتلداران کرمان ۹۰‌ درصد مسافران خارجی خود را از دست داده‌اند و عامل آن «نا‌آرامی‌های اخیر» است.

گزارش‌ها همچنین حکایت از آن دارد که بخش‌های گردشگری در شیراز و اصفهان هم شرایط بسیار بدی دارند و کریم‌ بیگی، رئیس جامعه حرفه‌ای هتلداران استان اصفهان، تایید کرده که تعداد گردشگران ورودی به‌شدت کاهش یافته است. به گفته بیگی، تعداد گردشگران کنونی نزدیک به ۱۰‌ درصد جمعیت توریست‌هایی است که پیش از کرونا به ایران سفر می‌کردند. 

حسن سیادتان، رئیس جامعه حرفه‌ای هتلداران استان فارس، هم درباره وضعیت توریسم ورودی در تعطیلات سال نو میلادی گفت که حدود ۸۰۰ تور شیراز، اصفهان و یزد برای این مقطع لغو شده است.

این وضعیت تنها به تور‌های ورودی از کشور‌های غربی مربوط نیست، بلکه تور‌ها و سفر‌های انفرادی گردشگران مذهبی به ایران هم طی سه ماه اخیر به‌شدت کاهش یافته است. کاهش ۸۰ تا ۹۰ درصدی سفر عراقی‌‌ها، ترک‌ها و افغان‌ها به مشهد و سایر شهر‌های مذهبی از دیگر آمار‌هایی است که مقام‌های مسئول در روز‌های اخیر اعلام کرده‌اند.

به نظر می‌رسد با توجه ادامه اعتراض‌ها در ایران و تشدید تنش‌ها میان جمهوری اسلامی و غرب، این روند همچنان به قوت خود باقی بماند و آسیب‌های گسترده‌تری به صنعت گردشگری وارد کند. تشدید خروج اتباع خارجی از ایران که در شرکت‌ها و تیم‌های ورزشی فعال‌اند هم نشانی دیگر از این چشم‌انداز‌ تیره‌وتار در ایران است که در هفته‌های اخیر آغاز شده است.