رحمتالله نبیل، رئیس امنیت ملی در دولت پیشین افغانستان، روز پنجشنبه ۷ دی (۲۹ دسامبر) در فیسبوکش نوشت طالبان هیچ تغییری نکردهاند و تلاش میکنند که افغانستان را به سیاهچاله بازگشتناپذیری ببرند که در آن منافع دیگران تامین شود و به همین خاطر به قدرت رسیدند. او به اینکه طالبان منافع چه کشور یا گروهی را تامین میکنند، اشارهای نکرد.
نبیل نظام طالبان را به یک هرم قدرت تشبیه کرد که راس هرم به افکار افراطی افرادی همچون ملا هیبتالله آخوندزاده، رهبر طالبان، ندا محمد ندیم، وزیر تحصیلات عالی طالبان، شیخ عبدالحکیم، قاضیالقضات طالبان و شماری دیگر از مقامهای طالبان ازجمله مشاوران افغان، القاعده و گروه جیش محمد که در این گروه تصمیمگیرنده و سیاستگذارند، اختصاص دارد.
او گفت که در لایه میانی هرم، مقامهای طالبان ازجمله ملا برادر، معاون نخستوزیر طالبان، ملا یعقوب، وزیر دفاع طالبان و سراجالدین حقانی، وزیر کشور طالبان قرار دارند که تلاش میکنند با جامعه بینالمللی تعامل داشته باشند.
به گفته او در قاعده هرم قدرت طالبان، جنگجویان عادی قرار دارند که بهعنوان ماشین جنگی این گروه طی دو دهه اخیر برای مخالفت با تمدن و پیشرفت، شستشوی مغزی شدهاند.
نبیل میگوید: «طالبان بهعنوان یک گروه نظامی-تروریستی اتکایش بر ماشین جنگی یا قاعده هرم است که کاملا در اختیار و کنترل راس هرم قرار دارد. رابطه بین راس و قاعده، رابطه امیر و رعیت، رابطه اطاعت و بغاوت و رابطه دینی و الاهیاتی است. لایه میانی میدانند که با صدور یک فتوا نابود میشوند و هرگز نمیتوانند مستقلانه عمل کنند.»
رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان تلاش برای تفکیک طالبان به تندرو و میانهرو و امید به تغییر در تفکر طالبانی را تکرار توهمی میداند که در زمان امضای توافقنامه صلح طالبان با ایالات متحده آمریکا شکل گرفته بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او در توضیح این ادعایش نوشت: «اینکه بعضیها درصدد قباحتزدایی از آنانیاند که تا دیروز مکاتب را منفجر میکردند و با همه نهادها و ارزشها در جنگ و خصومت بودند، حرفوحدیث تازهای نیست. مگر همینها نبودند که برای سفیدسازی چهرههای اینها در نیویورکتایمز مقاله مینوشتند!؟»
گفته میشود که با تسلط طالبان بر افغانستان، فعالیت گروههای تروریستی افزایش پیدا کرده است. القاعده، داعش، تحریک اسلامی ازبکستان، جماعت انصارالله، تحریک طالبان تاجیکستان، تحریک طالبان پاکستان، جیش محمد، سپاه صحابه و شمار دیگر از گروههای تروریستی در افغانستان حضور دارند.
طالبان پس از دو دهه جنگ با حکومت افغانستان که مورد حمایت کشورهای غربی بهویژه ایالات متحده آمریکا بود، ۱۵ اوت ۲۰۲۱ به قدرت رسیدند، اما هیچ کشوری تاکنون حکومت این گروه را به رسمیت نشناخته است.
طالبان در جریان مذاکرات صلح دوحه با مقامهای آمریکایی، حکومت و مقامهای سیاسی افغان تاکید داشتند که نسبت به دوران نخست حاکمیتشان در نیمه دوم دهه ۹۰ میلادی، تغییر کردهاند و به ارزشهای شهروندی و حقوق زنان پایبندند.
اما زمانی که دوباره به قدرت رسیدند، محدودیتهای شدیدی بر آزادیهای فردی و اجتماعی بهویژه علیه زنان وضع کردند. دختران در افغانستان تنها تا کلاس ششم میتوانند به مدرسه بروند و کار کردن زنان در نهادهای غیردولتی نیز ممنوع است.
افزایش محدودیتهای طالبان علیه زنان، با موجی از انتقادهای شهروندان افغان و جامعه جهانی مواجه شد، اما طالبان تاکنون پاسخ مثبتی به درخواست لغو این محدودیتها ندادهاند.