سال ۲۰۲۲ میلادی در حالی تمام شد که مردم افغانستان، روزگار سختی را تحت سلطه طالبان می‌گذرانند. گروه طالبان که خود را به‌عنوان امارات اسلامی دولت مشروع امروز افغانستان می‌داند، نسبت به سال ۲۰۲۱ رویکرد سختگیرانه‌تری را بر مردم افغانستان اعمال کرد. زنان در این سال، تقریبا از تمام عرصه‌های اجتماعی محروم شده و در کنج عزلت خانه‌ها زندانی شدند. عرصه اقتصاد نیز روزبه‌روز بدتر شد و بر شدت فقر مردم افزوده شده است. در کنار آن، جامعه جهانی نیز با ناامیدی بیشتر وضعیت افغانستان را دنبال می‌کند. در این مجال، به مهم‌ترین وقایع سیاسی در سال ۲۰۲۲ می‌پردازیم.

در ۱۱ فوریه سال ۲۰۲۲، جوبایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، فرمان آزادسازی ذخایر ارزی افغانستان را صادر کرد. بر اساس این فرمان، از مجموع هفت میلیارد دلار پول مسدودشده افغانستان در آمریکا، ۳.۵ میلیارد دلار آن برای مصرف در عرصه اقتصادی افغانستان اختصاص یافت. ۳.۵ میلیارد دلار باقی‌مانده دیگر نیز، به دادگاه آمریکا ارجاع شد تا در صورت صدور حکم، این پول به‌عنوان غرامت به بازمانده‌های حادثه ۱۱ سپتامبر اختصاص پیدا کند. رژیم طالبان به این فرمان بایدن اعتراض کرد، اما این اعتراض راه به جایی نبرد. در حال حاضر، پول اختصاصی در صندوقی در بانکی در سوئیس نگهداری می‌شود و کمیته‌ای برای مشخص کردن شیوه مصرف آن تعیین شده است.

در ۳ آوریل ۲۰۲۲، رهبر طالبان با صدور فرمانی دستور داد تا پس از این، مواد مخدر در افغانستان کشت و معامله نشود. در این فرمان رهبر طالبان آمده بود که زمین‌های زیر کشت مواد مخدر از بین برده شود و با کسانی که مواد مخدر کشت کرده‌اند نیز به‌صورت قانونی برخورد شود. همچنین، هرگونه معامله مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکلی نیز در افغانستان منع شد. اما این فرمان تنها روی کاغذ باقی ماند و قاچاقچیان مواد مخدر که بیشترشان فرماندهان طالبان نیز بودند، بدون هیچ دغدغه‌ای به کشت و معامله مواد مخدر ادامه دادند. این فرمان تنها باعث بالا رفتن قیمت مواد مخدر در افغانستان شد.

در ۲۳ مارس ۲۰۲۲، طالبان که دستور بازگشایی مدارس دخترانه کلاس ششم به بالا را داده بودند، ناگهان در همان روز آغاز مدارس، دوباره دستور بستن مدرسه‌های دخترانه را صادر و دختران را راهی منازلشان کردند و تنها به دختران کلاس اول تا ششم اجازه رفتن به مدرسه را دادند. این دستور با واکنش تند جامعه جهانی روبرو شد. اما طالبان به این واکنش‌ها توجهی نکردند و بر دستور خود پایبند ماندند.

در ۳۰ مارس، رئیس برنامه توسعه سازمان ملل متحد اعلام کرد که افغان‌هایی که زیر خط فقر زندگی می‌کنند، به ۹۷ درصد رسیده‌اند، یعنی تمامی مردم افغانستان زیر خط فقر قرار گرفته‌اند. در حالی که در سال ۲۰۲۰، تنها نیمی از مردم افغانستان زیر خط فقر زندگی می‌کردند. سازمان ملل متحد سریعا طرح کمک به افغان‌ها را گسترش داد و میلیون‌ها دلار برای کمک به نیازمندان در افغانستان هزینه کرد. با این حال، کمک‌های جهانی نتوانست خط فقر را بالاتر بیاورد و تنها کمک کرد که جلو فاجعه انسانی در افغانستان تا حدی گرفته شود.

در ۷ مه، طالبان دستور دادند که زنان فقط با پوشش مورد نظر آن‌ها اجازه حضور در خارج از خانه‌ها را دارند، این پوشش شامل مخفی کردن تمامی اندام زنان می‌شد و زنان تنها می‌توانستند چشمان خود را بدون پوشش نگه دارند. طالبان همچنین دستور دادند که زنان بدون دلیل اجازه خارج شدن از منزل را ندارند و در صورت خارج شدن هم باید محرمی با آن‌ها همراه باشد.

در ۲۲ ژوئن سال ۲۰۲۲، زلزله مهیبی شرق افغانستان را به لرزه درآورد. این زلزله و پس‌لرزه‌های آن حدود ۱۱۰۰ کشته و هزاران زخمی بر جا گذاشت. همچنین، صدها روستا در این زلزله کاملا ویران شدند. گروه طالبان که از ارائه کمک به مردم ناتوان مانده بودند، دست کمک به سوی جامعه جهانی دراز کردند و سازمان ملل متحد و تعدادی از کشورهای جهان نیز فورا کمک‌های خود را برای زلزله‌زده‌ها ارسال کردند.

در ۳۱ ژوییه یک هواپیمای بدون سرنشین آمریکا، ایمن الظواهری، رهبر القاعده، را که در شهر کابل به صورت مخفی زندگی می‌کرد، هدف حمله قرار داد و به هلاکت رساند. تحقیقات بعدی مشخص کرد که ایمن الظواهری در یکی از مکان‌های تحت کنترل شبکه حقانی زندگی می‌کرده است. کشته شدن الظواهری نشان داد که علی‌رغم تعهدات طالبان، این گروه رابطه خود را با سازمان‌های تروریستی از جمله القاعده قطع نکرده است.

در دهم نوامبر سال ۲۰۲۲، طالبان نخستین قدم را برای حذف کامل زنان از عرصه اجتماعی برداشتند. در این روز، طالبان دستور دادند که زنان پس از این حق ندارند تا به پارک‌های تفریحی، سالن‌های ورزشی و باشگاه‌ها بروند. آن‌ها کسانی را که از این دستور تخطی کنند، به مجازات سخت تهدید کردند.

در ۷ دسامبر، قوه قضایی طالبان دستور بازگشت حدود شرعی در افغانستان را اعلام کرد و طالبان در نخستین حرکت ۱۹ تن را شلاق زدند. پس از آن، یک نفر نیز در ملاءعام تیرباران شد و به دنبال آن، اجرای حدود شرعی در سراسر افغانستان به راه افتاد.

در ۲۰ دسامبر، وزارت تحصیلات عالی طالبان دستور داد که هیچ دختری دیگر حق رفتن به دانشگاه‌های افغانستان را ندارد. یک روز پس از آن، دستور بعدی صادر شد تا آموزشگاه‌‌ها هم در خود را به روی دختران ببندند. ده‌ها دختر و زن برای اعتراض به این دستور به خیابان‌ها آمدند، اما به دست نیروهای طالبان به سختی سرکوب و عده‌ای نیز زندانی شدند.

هنوز دستور منع دانشگاه رفتن دختران کاملا اجرایی نشده بود که در ۲۴ دسامبر، بر اساس دستور وزارت اقتصاد طالبان، زنان از کار کردن در موسسات غیردولتی داخلی و خارجی منع شدند.

طالبان به همه نهاد‌های کمک‌رسان بین‌المللی دستور دادند که زنان را از دفاتر خود اخراج کنند. این دستور باعث اعتراض سازمان‌های بشردوستانه به‌خصوص سازمان ملل متحد شد. تقریبا در سراسر جهان این دستور به‌شدت محکوم شد و تعدادی از سازمان‌هایی که در افغانستان کمک‌های بشردوستانه را مدیریت می‌کردند، فعالیت خود را در افغانستان تعطیل کردند. با این حال، با وجود درخواست سران کشورهای جهان و سازمان ملل و حتی جامعه علمای اسلام در سراسر جهان، طالبان موضع خود را تغییر ندادند.