لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ سهم جیب مردم ایران در تامین بودجه نهاد‌های اطلاعاتی و امنیتی و تبلیغاتی جمهوری اسلامی را افزایش داد. متن کامل این لایحه که روز چهارشنبه ۲۱ دی منتشر شد، حاکی از افزایش ۲۸ درصدی بودجه سپاه پاسداران است و در صورت تصویب نهایی، بودجه این نهاد نظامی در سال آینده ۱۲۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود.

این بودجه معادل ۲۰ درصد از درآمد ۶۰۴ هزار میلیارد تومان فروش نفت در بودجه است که سهم قابل توجه سپاه از این بودجه را نشان می‌دهد.

بودجه ارتش هم با رشدی ۳۶ درصدی، به ۴۹ هزار میلیارد تومان و بودجه نیروهای انتظامی نیز با رشد ۴۴ درصدی به ۶۲ هزار میلیارد تومان افزایش یافت. بودجه وزارت اطلاعات هم با رشدی ۵۲ درصدی، به ۲۰ هزار میلیارد تومان رسید.

بودجه دستگاه‌های تبلیغاتی و مذهبی هم همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، در لایحه ارائه‌شده دولت به مجلس افزایش قابل‌ملاحظه‌ای داشت؛ به طوری که بودجه سازمان صداوسیما، مهم‌ترین بازوی تبلیغاتی جمهوری اسلامی، با ۴۲ درصد افزایش به هفت هزار و ۵۳۱ میلیارد تومان رسید. بودجه شورای عالی حوزه‌های علمیه قم هم با بیش از ۶۰ درصد رشد، به بیش از سه هزار میلیارد تومان افزایش یافت.

ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر از دیگر نهاد‌های حاکمیتی خبرساز و حاشیه‌ساز است که بودجه آن در لایحه با ۳۳ درصد رشد، به ۷۶ میلیارد تومان رسید. بنیاد حفظ آثار دفاع مقدس که نهادی فعال در حوزه جنگ هشت ساله عراق علیه ایران است، هم بودجه‌اش با ۱۵۹ درصد رشد مبلغ ۴۳۳ میلیارد تومان پیشنهاد شد.

بررسی آمار و ارقام این لایحه حکایت از آن دارد که نهاد‌های نظامی، تبلیغاتی و مذهبی همچنان قرار است برای جمهوری اسلامی نقشی محوری بازی کنند؛ نقشی که سال‌ها است مقابل مردم، خواسته و تغییرات جامعه تعریف شده است و اجرای آن هر روز به عمق شکاف میان ملت و دولت می‌افزاید.

بی‌اعتنایی و مهجور ماندن نهاد‌هایی چون سازمان محیط زیست و سازمان‌های خدمات اجتماعی از دیگر مشخصه‌های بودجه‌‌ دولت‌ها در جمهوری اسلامی‌اند که در لایحه بودجه ۱۴۰۲ نیز مشهود است. کاهش بودجه مربوط به کاهش آلودگی هوا از ۹۰ میلیارد تومان به ۸۱ میلیارد تومان و رشد ۲۰ درصدی حقوق کارمندان دولت از جمله نشانه‌های این بی‌اعتنایی یا کم‌اعتنایی است.

دولت ابراهیم رئیسی در لایحه پیشنهادی خود اعلام کرد که منابع بودجه سال ۱۴۰۲ را با افزایش ۵۸ درصدی درآمد‌های نفتی و ۵۷ درصدی درآمد‌های مالیاتی محقق کند. در این لایحه درآمدهای صادرات نفت ۶۰۴ هزار میلیارد تومان و درآمدهای مالیاتی نیز نزدیک ۸۳۹ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.

افزایش درآمد‌های مالیاتی در لایحه بودجه ۱۴۰۲ ماحصل موفقیت قابل‌توجه دولت در تحقق درآمد‌های مالیاتی سال ۱۴۰۱ است که دولت را بر آن داشت این سهم را افزایش دهد و لایحه بودجه سال آینده را به پر مالیات‌ترین بودجه تاریخ جمهوری اسلامی تبدیل کند.

مالیات یکی از منابع درآمدی دولت است که مالیات اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمدها، مالیات بر ثروت، واردات و مالیات کالاها و خدمات را شامل می‌شود. در این میان، سهم مالیات اشخاص حقوقی در لایحه بودجه سال آینده با ۱۲۲ درصد رشد به ۲۹۶ هزار میلیارد تومان افزایش یافت و سهم مالیات بر درآمدها در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ هم با ۴۵ درصد رشد، به ۱۲۲ هزار میلیارد تومان رسید. میزان مالیات بر ثروت هم با رشدی ۳۷ درصدی، به ۳۷ هزار میلیارد تومان افزایش یافت.

رقم مالیات واردات در لایحه بودجه ۱۴۰۲ نیز معادل ۱۲۹ هزار میلیارد تومان است که رشدی ۶۷ درصدی را نشان می‌دهد. مالیات کالاها و خدمات در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ هم معادل ۲۵۲ هزار میلیارد تومان تعیین شد که رشدی ۲۴ درصدی داشت.

ارقام لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ حالا بیش از گذشته نشان می‌دهد که نهاد‌های امنیتی و نظامی و تبلیغاتی و مذهبی برای جمهوری اسلامی چقدر اهمیت دارند، بخش قابل‌توجهی از پول آن‌ها از کجا تامین می‌شود و ماموریت آن‌ها برای حفظ نظام جمهوری اسلامی چقدر می‌ارزد.