مایک پمپئو، وزیر خارجه پیشین ایالات متحده، روز جمعه ۲۳ دی (۱۳ ژانویه)، طی سخنانی در دانشگاه شیکاگو گفت اشرف غنی خودش را رئیسجمهوری منتخب افغانستان توصیف میکرد، اما او انتخابات را ماهرانه از رقیبش (عبدالله عبدالله) دزدیده بود.
در آخرین انتخابات ریاستجمهوری افغانستان که ۶ مهر ۱۳۹۸ برگزار شد، اشرف غنی با کسب ۵۰.۶۴ درصد از آرا، بهعنوان رئیسجمهوری منتخب اعلام شد، اما عبدالله عبدالله، رقیب اشرف غنی، او را به تقلب متهم و اعلام کرد که دولت موازی تشکیل میدهد.
وزیر خارجه پیشین ایالات متحده در پاسخ به پرسشی در مورد مذاکرات میان دولت آمریکا و گروه طالبان که به امضای توافقنامه صلح دوحه منجر شد، گفت: «من بهطرز باورنکردنی از غنی ناامید شده بودم. لازم بود ما وارد کار شویم و در نهایت همه افغانها را به میز مذاکره بکشانیم. این تلاشی بود که اوباما سعی در انجام آن داشت.»
پمپئو تصریح کرد که اشرف غنی مخالف گفتوگوی صلح بود و دوست داشت خودش را همچنان رئیسجمهوری منتخب بداند و در قدرت باقی بماند.
زلمی خلیلزاد، فرستاده ویژه پیشین وزارت خارجه ایالات متحده در امور صلح افغانستان، از اواخر ۲۰۱۸ تا فوریه ۲۰۲۰ به مذاکره با طالبان در دوحه پرداخت و در نتیجه این مذاکرات، دو طرف به توافقهایی دست یافتند. مایک پمپئو به نمایندگی از دولت آمریکا، توافقنامه صلح با طالبان را در ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ امضا کرد و به یکی از طولانیترین جنگها در تاریخ آمریکا پایان داد.
بسیاری از کارشناسان و کشورهای دخیل در امور افغانستان معتقدند که توافقنامه صلح دوحه، راه سلطه طالبان را بر افغانستان باز کرد. متن نهایی و کامل این توافقنامه تاکنون علنی نشده است، اما در چند صفحه این توافقنامه که دولت اشرف غنی به رسانهها داده بود، از طالبان بهعنوان «امارت اسلامی افغانستان» نام برده شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
طالبان در نتیجه این توافقنامه، از سطح یک گروه تروریستی، به یک دولت ارتقا پیدا کردند و در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، بدون درگیری مسلحانه وارد کابل شدند.
مایک پمپئو از تصمیم دولت آمریکا و سهم خودش در امضای توافقنامه صلح با طالبان دفاع کرد و گفت این اقدام در راستای حفاظت از جان آمریکاییها انجام شد.
او در مورد دیدار با ملا عبدالغنی برادر و دیگر رهبران طالبان در دوحه گفت: «این چهارمین یا پنجمین دیدار من با رهبری ارشد طالبان بود. جلسات سختی بود. معاونی که من با او ملاقات کردم بهطور قطع یکی از دوستانم را کشته بود. مذاکره با کسی که دوستت را کشته، سخت است، اما برای آمریکا مهم بود و باید کار درست را انجام میدادیم.»
مایک پمپئو در مورد فروپاشی سریع دولت جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت گفت اشرف غنی بهجای ایستادگی مانند ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، از افغانستان فرار کرد.
وزیر خارجه پیشین آمریکا همچنین از نحوه خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان انتقاد کرد و عملکرد جو بایدن را دراینباره «ویرانگر» توصیف کرد و گفت نحوه خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان باعث شد که «دوستان ما به ما بیاعتماد شوند و دشمنان آنقدر از ما نترسند.»
پمپئو حمله نظامی روسیه به اوکراین را از نتایج نحوه خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان میداند و معتقد است که عملکرد ضعیف دولت بایدن به دشمنان ایالات متحده جرات بیشتری داد.
نیروهای نظامی آمریکا و شماری دیگر از اعضای پیمان امنیتی آتلانتیک شمالی (ناتو) پس از ۲۰ سال حضور در افغانستان، در اوت ۲۰۲۱ از این کشور خارج شدند. در جریان عقبنشینی نیروهای خارجی، طالبان به سمت مراکز شهرهای افغانستان پیشروی کردند و در نتیجه در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، همزمان با فرار اشرف غنی از کابل به امارات متحده عربی، طالبان وارد کاخ ریاستجمهوری شدند و قدرت را در دست گرفتند. دولت آمریکا از ۱۵ تا ۳۱ اوت در عملیات تخلیه نظامی افغانستان، تمامی نیروهای نظامیاش و ۱۲۰ هزار شهروند افغان را که جانهایشان درخطر بود، با پروازهای نظامی از کابل خارج کرد.
در جریان عملیات تخلیه نظامی کابل، یک بمبگذار انتحاری داعش، جلیقه انفجاریاش را در میان تجمعی از مردم و نظامیان آمریکایی منفجر کرد. در این انفجار، ۱۳ سرباز آمریکایی و حدود ۱۸۰ شهروند افغان کشته شدند.