وبسایت الجزیره روز سهشنبه هفدهم ژانویه (۲۷ دی)، گزارشی از حملههای عوامل روسیه به زیرساختهای حیاتی کشورهای اروپایی منتشر کرد.
به گزارش این رسانه، کارشناسان میگویند که در حملهها به زیرساختهای حیاتی کشورهایی مانند فرانسه و دانمارک، نشانهای از عوامل روسی دیده میشود. به گفته آنها، یکسری اقدامهای تاییدشده یا کاملا آشکار که نیاز به تایید ندارد، نشان میدهد که برخی خرابکاریهای اواخر سال گذشته در غرب اروپا ناشی از فعالیت روسیه بوده است.
در ماه سپتامبر، انفجارها در دریای بالتیک، خطوط لوله گاز نورد استریم روسیه به آلمان را از کار انداخت. در آن زمان، کرملین بدون هیچ مدرکی بریتانیا را عامل خرابکاریها دانست. همزمان، اوکراین و لهستان روسیه را مقصر دانستند، اما نتوانستند مدرکی ارائه کنند. سپس، در روز هفتم اکتبر، پل تنگه کرچ بمباران و دسترسی مسکو به کریمه قطع شد، حملهای که روسیه ادعا کرد اوکراین مسئول آن بوده است.
شاید بتوان این موضوع را تصادفی دانست، اما دقیقا یک روز پس از بمباران پل کرچ، قطارها در شمال آلمان بهدلیل خراب شدن کابلهای برقراری ارتباط رانندگان، متوقف شدند. در توضیح این اتفاق، فولکر ویسینگ، وزیر حمل و نقل آلمان، در یک کنفرانس خبری بدون مشخص کردن اینکه چه کسی ممکن است مسئول باشد، گفت: «واضح است که این یک اقدام هدفمند و بدخواهانه بود.»
دو روز بعد، جزیره بورنهولم دانمارک پس از قطع شدن کابل زیردریایی که برق سوئد را تامین میکرد، در تاریکی فرو رفت. سپس در روز ۱۹ اکتبر، کابلهای اینترنت در جنوب فرانسه در سه مکان بهطور همزمان قطع شد. یک ارائهدهنده خدمات اینترنتی عکسهایی از کابلهایی منتشر کرد که داخل محفظههای بتنی مدفون شده بودند و این حادثه را «عمل خرابکاری» خواند. فرانسه در ماه آوریل نیز متحمل حمله مشابهی شده بود.
در سوی دیگر، مقامهای امنیتی نروژ گفتند که در حال بررسی موارد مشکوک مشاهده هواپیماهای بدون سرنشین در نزدیکی فرودگاهها و زیرساختهای انرژیاند. در ماه دسامبر، نیز لیتوانی از افزایش پروازهای غیرمجاز هواپیماهای بدون سرنشین بر فراز سایتهای نظامی خبر داد. مظنون این فعالیتها بر واحد ۲۹۱۵۵ متمرکز است. این واحد، شاخهای از ستاد کل نیروهای مسلح روسیه و متشکل از عوامل اطلاعاتی پنهان است که در خارج از کشور فعالیت میکنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ریشه تشکیل این واحد به شبکههایی از عوامل شوروی برمیگردد که در برخی مواقع وظیفه داشتند طرحهایی را برای خرابکاری در مقیاس بزرگ، پشت خطوط دشمن انجام دهند. فعالیت آنها شامل اقدامهای خرابکارانه علیه شبکههای انرژی، تاسیسات عمومی، بندرهای غیرنظامی یا نظامی و سیستمهای مخابراتی بود.
برخی از منابع مطلع گفتند که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه که خودش نیز زمانی مامور کا.گ.ب بود، در اوایل دهه ۲۰۰۰، شبکههای خرابکاری را احیا و واحد ۲۹۱۵۵ را ایجاد کرد.
یک کارشناس مسائل نظامی در گفتوگو با الجزیره تاکید کرد که با توجه به ماموریت و سابقه قوی فعالیتهای این واحد خرابکاری در پیش از جنگ اوکراین، شکی نیست که یگان ۲۹۱۵۵ امروز بهشدت در عملیات هیبریدی (ترکیبی) روسیه درگیر است. او افزود: «چند نمونه خرابکاری در شبکههای خدماتی و حملونقل غربی در لهستان، اسکاندیناوی، فرانسه و آلمان، نشانههای عملیات واحد ۲۹۱۵۵ است.»
آرتور پی بی لادرین، متخصص دانشگاه آکسفورد، نیز به الجزیره گفت که اگرچه اثبات دخالت روسیه در خرابکاریهای اتفاق افتاده در اروپا دشوار است، اما حرفهای بودن این عملیات در کشورهای حامی اوکراین حاکی از دخالت یک عامل دولتی است.
جاستین شرمن، عضو اندیشکده «شورای آتلانتیک»، نیز در این زمینه تاکید کرد: «در چند سال گذشته، در سطح بینالمللی، ناتو و سایر گروهها نگرانیهایی را درباره افزایش فعالیتهای نظامی روسیه در نزدیکی کابلهای زیردریایی مطرح کردهاند. مسکو در چند دهه گذشته، هدف قرار دادن امکانات دسترسی به اینترنت را نیز مد نظر داشته است.»
این تهدیدها از طرف روسیه در حالی اروپا را نشانه میگیرد که یک سال پیش، تونی راداکین، رئیس ستاد دفاعی بریتانیا، در مورد افزایش فعالیت زیردریاییهای روسیه در نزدیکی کابلهای اطلاعاتی هشدار داد. در همین حال، الکساندر داونر، وزیر خارجه سابق استرالیا، در ماه اکتبر، گفت که ۹۵ درصد از انتقال ترافیک اینترنت جهان تنها از طریق ۲۰۰ سیستم کابل فیبر نوری زیر دریا انجام میشود و خرابکاری در آنها کار سختی نخواهد بود.
پس از تهدیدهای گسترده روسیه، اروپا به آرامی شروع به پاسخ دادن کرده است.
در سال ۲۰۲۰، ناتو دو فرماندهی جدید برای نظارت بر فعالیت زیردریاییها در دریای شمال و بالتیک ایجاد کرد. اکتبر گذشته، نیز فرانسه اعلام کرد که برای محافظت بهتر از کابلهای زیر آب، ناوگانی از وسایل نقلیه زیر آب بدون سرنشین خریداری میکند.
در ۲۲ نوامبر، پلیس سوئد مظنونان عملیات واحد ۲۹۱۵۵ (النا کولکوا و سرگئی اسکورتسف) را در استکهلم بازداشت و آنها را به جاسوسی متهم کرد. این زوج روسی از سال ۱۹۹۷ در سوئد زندگی میکردند و سالها تحت نظر بودند. ماموران سوئد در ادامه متوجه شدند که آدرس ثبتشده اسکورتسوف و کولکوا در مسکو نیز محل استقرار چندین مامور اطلاعاتی از جمله ژنرال آندری آوریانوف (رئیس واحد ۲۹۱۵۵) و سرلشکر دنیس سرگیف (مامور واحد ۲۹۱۵۵) است.
در همین حال، یوناس گار استور، نخستوزیر نروژ گفت که در حال افزایش وضعیت آمادگی نیروهای مسلح است و به تمام کشورهای ناتو هشدار داد که امنیت خودشان را تقویت کنند.
با تمام اینها، برخی ناظران در مورد میزان محافظت کشورهای اروپایی از زیرساختهای غیرنظامی تردید دارند. به گفته آنها، حمله به زیرساختها به یک مد تبدیل شده و وضعیت خطرناکی ایجاد کرده است.