مرکز خبرنگاران افغانستان روز سه‌شنبه ۲ اسفند (۲۱ فوریه)، اعلام کرد که مقام‌های محلی طالبان در استان هلمند به خبرنگاران دستور دادند که از گرفتن عکس و فیلم در جریان مصاحبه خودداری کنند.

این مرکز با انتشار بیانیه‌ای گفت که مصاحبه ویدیویی و عکاسی از مسئولان محلی، شهروندان و نماهای شهری ممنوع است و نباید خبرنگاران از این دستور سرپیچی کنند.

این مرکز نوشت: «به خبرنگاران گفته شده است که انجام مصاحبه و تهیه گزارش صوتی و گزارش‌های نوشتاری بدون تصویر آزاد است. درپی صدور این دستور، خبرنگاران در هلمند امروز نتوانستند برای تهیه گزارش تصویری اقدام کنند.»

مرکز خبرنگاران، دستور منع عکاسی و فیلمبرداری خبرنگاران در هلمند را محکوم کرده و آن را غیرقانونی و در جهت تضعیف بیشتر رسانه‌ها دانسته است.

این مرکز خواستار تجدید نظر فوری مسئولان محلی طالبان در ارتباط با فرمان اخیر شده است: «مرکز خبرنگاران  افغانستان از امارت اسلامی می‌خواهد به آزادی رسانه‌ها بر مبنای قانون رسانه‌ها و قانون دسترسی به اطلاعات احترام بگذارد و اجازه بدهد خبرنگاران و رسانه‌ها حقوق قانونی خود استفاده کنند.»

مرکز خبرنگاران افغانستان می‌گوید که به مسئولان و کارمندان اداره‌های دولتی نیز گفته شده است که نباید مصاحبه تصویری داشته باشند: «اداره محلی هلمند و ریاست اطلاعات و فرهنگ که طبق معمول، گزارش‌های کاری خود را همراه با عکس و یا تصویر با رسانه‌های محلی و خبرنگاران به‌اشتراک می‌گذارند، امروز هیچ عکس و تصویری به رسانه‌ها ارسال نکرد‌ه‌اند.»

بر اساس ماده چهارم قانون رسانه‌های همگانی، هيچ شخص حقيقی يا حقوقی نمی‌تواند فعاليت آزاد رسانه‌های خبری يا اطلاعاتی را منع، تحريم، سانسور يا محدود کرده يا طور ديگری در امور مطبوعات و رسانه‌ها مداخله کند.

در مهر ماه سال‌ جاری، حیات‌الله مهاجر فراهی، معاون امور مطبوعات وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، گفته بود که قانون رسانه‌های همگانی و قانون حق دسترسی به اطلاعات با «اندکی تغییر» تعدیل شده و برای تایید برای رهبری حکومتشان فرستاده شده است.

آزادی بیان و رشد رسانه‌های آزاد، از دستاوردهای بسیار مهم دو دهه دوره حکومت سابق افغانستان بود و رسانه‌های مختلف مستقل افزایش یافته بودند، اما تسلط طالبان بر افغانستان در ۱۵ اوت ۲۰۲۱ باعث شد که فعالیت بسیاری از رسانه‌ها متوقف شود و شماری از فعالان رسانه‌ا‌ی ‌و خبرنگاران از ترس طالبان افغانستان را ترک کنند.

هم‌زمان، طالبان کوشیده‌اند رسانه‌هایی را که در داخل افغانستان فعالیت دارند، به بنگاه‌های تبلیغاتی‌ خود تبدیل کنند.

در دوران طالبان برخی از رسانه‌ها دفاترشان را از ترس حمله‌های انتقام‌جویانه تعطیل کردند و برخی دیگر از خارج افغانستان به فعالیت ادامه داده‌اند و کارکنانشان با نام مستعار مطالب را برای نشر آماده می‌کنند.

بر اساس آخرین گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز، با تسلط طالبان بر افغانستان، فعالیت دست‌کم ۲۱۹ رسانه چاپی، صوتی و تصویری در افغانستان متوقف شده است که این آمار، از بیش از ۴۰ درصد کاهش در فعالیت رسانه‌های آزاد حکایت دارد.

طالبان در نیمه دوم دهه ۹۰ میلادی نیز بر افغانستان تسلط داشتند و در آن زمان، تنها یک رادیو تحت نام «رادیو شریعت» و چندین نشریه چاپی فعالیت داشتند. همچنین، طالبان اجازه فعالیت‌های تلویزیونی را ندادند.