دیوان کیفری بین‌المللی در لاهه ضمن ابراز نگرانی از تهدید‌هایی که مقام‌های روسیه به دلیل صدور حکم بازداشت پوتین علیه این نهاد و کشورهای غربی مطرح‌ کرده‌اند، آن‌ها را بی‌فایده خواند.

دادگاه کیفری بین‌المللی روز ۱۷ مارس (۲۶ اسفند ۱۴۰۱) حکم بازداشت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، را به اتهام ارتکاب جنایت جنگی صادر کرد.

در آخرین واکنش‌های مقام‌های روس به این حکم، دیمیتری مدودف، معاون شورای امنیت روسیه و رئیس‌جمهوری سابق این کشور، تلاش هر کشور در دنیا برای دستگیری پوتین را به معنای «اعلان جنگ به روسیه» تلقی و حتی دیوان کیفری بین‌المللی را نیز به «حمله با موشک‌های مافوق‌صوت روسیه» تهدید کرد.

مقام‌های ارشد روسیه همچنین علیه قضاتی که در دیوان کیفری بین‌المللی علیه پوتین حکم صادر کردند، از جمله کریم‌ خان، دادستان دیوان بین‌المللی کیفری، پرونده جنایی باز کردند.

به گزارش الجزیره، ریاست مجمع کشورهای عضو دیوان کیفری لاهه که نهاد قانون‌گذاری آن را تشکیل می‌دهد، طی بیانیه‌ای اعلام کرد: «تلاش و اتحادی بین‌المللی در جریان است تا افرادی را که بر اساس قوانین بین‌المللی عمومی مرتکب جنایت شده‌اند، پاسخگو کند. تهدید چنین عمل قانونی تاسف‌آور است. تهدیدها علیه دیوان کیفری بین‌المللی و همچنین دادستان‌ها و قضات آن مطرح شده است و این مجمع بار دیگر بر حمایت مستمر خود از دیوان کیفری بین‌المللی تاکید می‌کند. دیوان به عنوان آخرین راه‌حل، همیشه مدافع منافع ملت‌ها بوده است. ما از همه کشورها می‌خواهیم به استقلال قضایی و دادستانی خود احترام بگذارند.»

حکم دیوان بین‌المللی کیفری که روز جمعه علیه پوتین صادر شد، رئیس‌جمهوری روسیه را به اخراج غیرقانونی هزاران کودک اوکراینی از این کشور که مصداق جنایت جنگی است، متهم کرد. رای صادرشده ۱۲۳ کشور عضو این دادگاه را موظف می‌کند در صورت قدم گذاشتن پوتین به قلمرو آن‌ها، او را دستگیر و برای محاکمه به لاهه منتقل کنند.

دیمیتری مدودف روز دوشنبه هفته جاری گفت: «ممکن است تصور کنیم که یک موشک مافوق صوت از دریای شمال، از یک کشتی روسی، به سمت ساختمان دادگاه لاهه شلیک می‌شود. همه زیر نظر خدا و موشک‌های ماه راه می‌روند. حواستان به آسمان باشد.»

روسیه و اوکراین عضو دیوان بین‌المللی کیفری نیستند؛ البته کی‌یف به دادگاه لاهه اختیار داده است به جنایات ارتکابی در قلمرو این کشور رسیدگی کند. دادگاه لاهه فاقد نیروی پلیس و بازداشت‌کننده است و برای دستگیری متهمان به کشورهای عضو متکی است.

دیوان کیفری بین‌المللی همچنین حکم بازداشتی با اتهام‌های مشابه را برای ماریا لووا بلووا، کمیسر حقوق کودکان ریاست‌جمهوری روسیه، صادر کرد.

مسکو چنین حکمی را «باطل در باطل» خواند. کمیته عالی تحقیقات روسیه اعلام کرد که هیچ دلیلی برای اعلام جرم کیفری علیه پوتین وجود ندارد و تاکید کرد که بر اساس کنوانسیون ۱۹۷۳ سازمان ملل، سران کشورها برای اجرا نکردن چنین احکامی از مصونیت مطلق برخوردارند.

اوکراین می‌گوید از زمان تهاجم روسیه به این کشور در تاریخ ۲۴ فوریه ۲۰۲۲، بیش از ۱۶ هزارکودک اوکراینی مجبور به ترک وطن خود شده‌اند و حکم دادگاه بین‌المللی کیفری را به دلیل پاسخگو کردن روسیه، «تاریخی» خواند. متحدان غربی اوکراین از جمله ایالات متحده و اتحادیه اروپا نیز از حکم دادگاه لاهه استقبال کرده‌اند.

اگرچه ایالات متحده یکی از اعضای دیوان کیفری بین‌المللی نیست، جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز جمعه تاکید کرد که پوتین «به‌وضوح جنایات جنگی مرتکب شده است» و افزود که حکم دادگاه کیفری بین‌المللی «موجه» است.

در همین حال، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، از همه اعضای دیوان بین‌المللی کیفری خواست تا از این حکم پیروی کنند. بلینکن روز چهارشنبه در پاسخ به سوال سناتور آمریکایی، لیندسی گراهام، در جلسه کمیته تخصصی سنا، گفت: «من فکر می‌کنم هر کسی که عضو دادگاه است و به آن تعهد دارد، باید به تعهداتش عمل کند.»

مدودف علاوه بر تهدید صریح دیوان کیفری بین‌المللی، این حکم را به تمسخر گرفت و اعلام کرد: «ناتو این کار را نخواهد کرد زیرا دادگاه لاهه فقط یک سازمان بین‌المللی بدبخت است؛ نه کشور و ملتی که عضو ناتو باشد.»