با گذشت دو هفته از درگیریهای خشونتبار میان طرفهای متخاصم در سودان، شبح جنگی طولانی و ویرانگر بر سراسر این کشور سایه افکنده است.
عبدالله حمدوک، نخستوزیر سابق سودان هشدار داده که ادامه درگیریها در کشورش کابوسی بدتر از آنچه را که در سوریه و لیبی رخ داده، برای جهان به ارمغان خواهد آورد.
با وجود کشته شدن صدها نفر در خارطوم، پایتخت، و فرار دهها هزار نفر از این کشور، نشانهای از سازش بین رهبران طرفهای درگیر دیده نمیشود. بیم آن میرود که دامنه این درگیریها به نواحی دیگر کشور از جمله دارفور و مناطق مرزی هم کشیده شود.
چابکی شبهنظامیان نیروهای موسوم به «پشتیبانی سریع» و برتری تجهیزاتی ارتش عملا حاکی از آن است که هیچ یک از آنها نمیتوانند به راحتی بر دیگری غلبه کنند. در نتیجه، ادامه این درگیریها میتواند به بیثباتی بیشتر این منطقه بالقوه بحرانی جهان بینجامد.
از شروع درگیریهای نظامی میان ارتش سودان با شبهنظامیان وفادار به محمد حمدان دقلو، فرمانده ارشد نیروهای «پشتیبانی سریع» در ۱۵ آوریل، تاکنون تلاشهای زیادی انجام شده است تا از خشونتهای خونین بیشتر جلوگیری شود. با وجود میانجیگریهای خارجی صورت گرفته از سوی اتحادیه آفریقا، سازمان ملل متحد، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بریتانیا و ایالات متحده و تمدید چندباره آتشبس، ارادهای برای پایان دادن به این درگیریها در هیچ یک از طرفین دیده نمیشود.
ارزیابیهای اولیه از بحرانی بودن شرایط و پیامدهای احتمالی درگیریهای میان طرفین، کشورهای خارجی را به خارج کردن اتباع خود از سودان واداشت.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در حالی که درگیریها در سودان وارد سومین هفته خود شد، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد روز شنبه، نهم اردیبهشت (۲۹ آوریل) به تلویزیون العربیه گفت: «زمانی که کشوری در حال فروپاشی است، هیچ حقی برای ادامه جنگ بر سر قدرت وجود ندارد.»
گوترش همچنین در توییتر خود نوشت: «سازمان ملل تلاشها را برای کمک به افرادی که به دنبال امنیت در کشورهای همسایه هستند، افزایش میدهد.»
با وجود اینکه فولکر پرتس، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در سودان از وجود نشانههایی از گشایش بیشتر برای مذاکرات خبر داده، اما ادامه درگیریها از رنگ باختن امیدها برای برقراری آرامش حکایت دارد.
ژنرال محمد حمدان دقلو، فرمانده نیروهای پشتیبانی سریع و ژنرال عبدالفتاح برهان، فرمانده ارتش سودان، هیچیک دستکم در اظهارنظرهای عمومی تمایلی به مذاکره نشان ندادهاند.
فرمانده نیروهای پشتیبانی سریع که عبدالفتاح برهان را «جنایتکار» خوانده و فرمانده ارتش هم که حمدان دقلو را «رهبر شورش» خطاب میکند، به صراحت گفتهاند که حاضر نیستند با طرف مقابل به گفتوگو بنشینند.
از سوی دیگر، به گمان برخی تحلیلگران در پس پرده این تنشها، بازیگران قدرتمند منطقهای حضور دارند که منافع آنها میتواند به طولانیتر شدن خشونتها بیانجامد.
پیشتر سازمان ابتکار جهانی علیه جرائم سازمانیافته فراملی در گزارشی درباره عمق نفوذ گروه شبهنظامی واگنر در سودان و جمهوری آفریقای مرکزی، عنوان کرده بود که هدف اصلی روسها در سودان بهرهبرداری از منابع معدنی این کشور است. شبکه سیانان هم از نقش واگنر، این گروه نزدیک به ارتش روسیه در درگیریهای سودان و کمک نظامی این گروه به نیروهای پشتیبانی سریع سودان گزارش داده است.
در همین حال به گزارش موسسه بینالمللی پژوهشهای صلح استکهلم، نزدیک به ۹۰ درصد از تسلیحات نظامی ارتش سودان ساخت روسیه است.