ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز دوشنبه یازدهم اردیبهشت در نشست هفتگی خود با خبرنگاران به پرسش‌هایی درباره مسائل مرتبط با ایران پاسخ داد.
به گزارش رسانه‌های داخلی، کنعانی درباره بازگشایی سفارتخانه‌های ایران و عربستان در ریاض و تهران ابراز خوشبینی کرد و گفت: «امیدواریم بتوانیم در سقف زمانی تعیین شده شاهد آغاز فعالیت‌های کامل سفارتخانه‌های دو کشور باشیم. البته نمایندگی‌های ایران در ریاض و جده به عنوان سفارت ایران در عربستان، سرکنسولگری ایران در جده و نمایندگی دائم ایران در سازمان همکاری اسلامی در جده، فعالیت‌های خود را در عربستان آغاز کرده‌اند.»
او همچنین بار دیگر از نقش تسهیل‌گر و کمک‌کننده عربستان سعودی در انتقال ایرانیان مقیم سودان به ایران تشکر کرد.
برقراری دوباره روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان پس از هفت سال و بازگشایی مجدد سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌ها، از محورهای اصلی توافق سیاسی اخیر میان تهران و ریاض است. توافقی که بعد از چندین دور مذاکرات پشت‌پرده، در نهایت روز ۱۹ اسفندماه گذشته با میانجیگری دولت چین در پکن امضا شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین در بخش دیگری از سخنانش در پاسخ به این که مذاکرات برجام در چه وضعیتی قرار دارد، گفت: «برگزار نشدن نشست‌های مذاکراتی به معنای رکود کامل و متوقف بودن تلاش‌های دیپلماتیک برای احیای برجام نیست .مسیر دیپلماسی همچنان باز است و تبادل پیام‌ها همچنان ادامه دارد. ایران با رعایت خطوط قرمز خود، آماده جمع‌بندی مذاکرات است و البته همانطور که پیشتر هم گفته‌ایم، مسیر مذاکره برای همیشه باز نخواهد بود.»
او در پاسخ به گفته خبرنگاری که مطرح کرد «برخی از طرف‌های اروپایی برجام با اعضای شورای امنیت سازمان ملل در مورد مکانیسم ماشه و فعال کردن آن علیه ایران جلساتی برگزار کرده‌اند» اظهار داشت: «چنانچه طرف‌های مقابل دچار خطای محاسباتی شده و بخواهند اقدامات غیرمنطقی در مورد برجام و روند مذاکرات انجام دهند، به صورت واضح می‌دانند که واکنش ایران به این موضوع چه خواهد بود و این پیام به نظرم به اندازه کافی گویا است.»
کنعانی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره ابتکاراتی که امیرعبداللهیان در عمان درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها به آنها اشاره کرد، از بیان جزئيات خودداری و تنها اشاره کرد: «با عمان سرفصل‌های مشترک زیادی برای گفت‌وگو و تبادل نظر داریم که این موضوعات هم دوجانبه و هم منطقه‌ای است. در موضوع برجام و رفع تحریم‌ها علیه ایران و بازگشت همه طرف‌ها به مذاکرات، طرف عمانی تلاش‌هایی انجام داده و الان هم ایده‌هایی دارد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
کنعانی در پاسخ به سوال دیگری در مورد پیشنهاد مطرح شده از سوی معاونت حقوقی رییس‌جمهوری در مورد انجام مذاکره حقوقی با آمریکا در ارتباط با رای اخیر دیوان بین‌المللی دادگستری لاهه گفت: «هرگونه مذاکره با طرف آمریکایی به عنوان یک پیش‌فرض در این ارتباط، در چارچوب رای مورخ ۳۰ مارس ۲۰۲۳ دیوان بین‌المللی دادگستری است. در بخشی از این رای، دیوان، آمریکا را به پرداخت غرامت محکوم کرده اما روش پرداخت و میزان غرامت را به مذاکره طرفین موکول کرده است. حدودا ۲۳ ماه دیگر مهلت داریم که در این زمینه اقدام کنیم و با توجه به اثبات حقانیت ادعای ایران و محکومیت آمریکا نزد دیوان به منظور دریافت خسارت از طرف آمریکایی تاکید داریم که در این زمینه اقدام عاجل صورت بگیرد.»
او در پاسخ به پرسشی درباره این که برخی از مقام‌ها و رسانه‌های غربی می‌گویند روند نصب دوربین‌های آژانس در تجهیزات هسته‌ای ایران کند صورت می‌گیرد و تهران در این زمینه همکاری نمی‌کند، گفت: «بر مبنای سفر آقای گروسی در اواخر سال گذشته به تهران، توافقی بین دو طرف ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صورت گرفت، بیانیه مشترکی صادر شد و گام‌های اجرایی و عملیاتی تعیین شد که سوءتفاهم‌ها برطرف شود. در این زمینه دو بار هم سفر مقامات آژانس به ایران انجام شد و همکاری‌ها در این زمینه گام به گام صورت می‌گیرد. با توجه به این موضوع، به مقامات آژانس توصیه می‌کنیم از طرح مسائل فنی در حوزه رسانه اجتناب کنند و اجازه دهند مسائل در سیر طبیعی و فنی خودش پیش رود .»
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سؤال دیگری درباره فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و تاثیر توافق اخیر ایران و عربستان بر این موضوع گفت: «ما فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران را مشکل‌ساز برای هیچ طرفی نمی‌دانیم. ایران عضو آژانس و ان.پی.تی است و می‌تواند از فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای برای تامین نیازهای خود استفاده کند.»
او در بخش دیگری از سخنانش درباره تبادل زندانیان بین ایران و بلژیک نیز توضیح داد: «موافقتنامه انتقال محکومان بین ایران و بلژیک پیش از این میان طرفین امضا شده و پس از حدود دو سال طی فرآیند حقوقی از ۲۹ فروردین سال جاری لازم‌الاجرا شده است. ما بر همین مبنا درخواست انتقال اسدالله اسدی به جمهوری اسلامی ایران را تسلیم مقامات بلژیک کرده‌ایم و متقابلا هم دولت بلژیک درخواست انتقال آقای کاستل را کردند. این یک روند حقوقی است و امیدواریم که مبتنی بر مفاد این موافقتنامه اسدالله اسدی به جمهوری اسلامی ایران بازگردد»
او در عین حال مواضع پیشین جمهوری اسلامی درباره اسدالله اسدی را تکرار کرد و افزود: «از نظر ما تمامی مراحل مربوط به بازداشت، محاکمه و صدور حکم قضایی برای اسدالله اسدی نقض فاحش کنوانسیون وین است و ما همواره بر ضرورت آزادی فوری و بدون قید و شرط و جبران خسارات وارده به او تاکید کرده و می‌کنیم .»
دفاع جمهوری اسلامی از اسدالله اسدی در حالی است که او به جرم اقدام برای بمب‌گذاری در گردهمایی سازمان مجاهدین خلق در بلژیک بازداشت و به ۲۰ سال زندان محکوم شد. پس از بازداشت و محکومیت او، جمهوری اسلامی با تکرار رویه‌های پیشین و به قصد تحت فشار گذاشتن بروکسل، اولیویه وندکاستیل را در ایران دستگیر و با اتهام «جاسوسی» به ۲۸ سال زندان محکوم کرد.
آخرین تحولات در مورد موضوع تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا نیز موضوع دیگری بود که مورد پرسش خبرنگاران قرار گرفت و کنعانی در این رابطه پاسخ داد: «موضوع تبادل از مدت‌ها پیش میان طرفین با نقش‌آفرینی طرف ثالث استمرار پیدا کرده و به یک توافقی رسیدیم. با این حال متاسفانه از سوی دولت آمریکا این توافق عملی نشد و کار پیش نرفت، البته همچنان تلاش‌ها در این زمینه ادامه دارد.»
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیگری در ارتباط با سفر ابراهیم رئیسی به سوریه و اهداف این سفر نیز ادعا کرد: «موضوع مبارزه با تروریسم یکی از نمونه‌های موفق همکاری دو کشور است. سوریه وارد مرحله بازسازی شده است، جمهوری‌اسلامی‌ایران همانطور که در موضوع مبارزه با تروریسم به طور جدی و موثر در کنار دولت، ارتش و ملت سوریه بود، آمادگی دارد که در فصل سازندگی نیز کنار دولت و ملت سوریه باشد.»
این دیپلمات ایرانی در شرایطی از حضور جمهوری اسلامی کنار مردم سوریه سخن می‌گوید که ایران و روسیه، متحدان کلیدی دولت سوریه‌اند و از بشار اسد حمایت می‌کنند. این حمایت به بشار اسد کمک کرد تا طی جنگ داخلی ۱۲ ساله سوریه، کنترل خود را بر دولت از دست ندهد. هزینه ناشی از این درگیری را مردم سوریه دادند و بیش از ۵۰۰ هزار نفر کشته و بیش از ۱۵ میلیون نفر آواره شدند.
جمهوری اسلامی ایران تعدادی از گروه‌های شبه‌نظامی سوری و خارجی را که در کنار نیروهای مسلح دولت اسد می‌جنگند تامین مالی، تسلیحاتی و فرماندهی می‌کند. حزب‌الله لبنان از جمله این گروه‌های نیابتی است که نفوذ بسیاری در منطقه دارد.
