این حکایت دلهره‌آور، تکراری و ملال‌آور در فوتبال ایران است. هر سال تیم‌های ایرانی برای شرکت در لیگ قهرمانان آسیا یک دور تا آستانه حذف می‌روند و دوباره با هزار ترفند مجوز حضور می‌گیرند؛ همچون روزهای اخیر که خطر حذف تیم‌های ایرانی لیگ قهرمانان آسیا دوباره به دل‌نگرانی فوتبال ایران تبدیل شد.
مهدی رحمتی، دروازه‌بان سابق استقلال که در فصل جاری برای شهرخودرو مشهد بازی می‌کند، به دلیل بدهی‌های مالیاتی که پرداختش برعهده باشگاه استقلال است، با حکم توقیف اموال مواجه شد. ۴ سال پیش با حکم کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال، باشگاه استقلال باید بدهی مالیاتی دروازه‌بانش را می‌پرداخت، اما استقلال از پرداخت سرباز می‌زند و رحمتی حالا استقلال را تهدید کرده است که بدعهدی باشگاه را به اطلاع کنفدراسیون فوتبال آسیا می‌رساند. فارغ از آن که رسم پرداخت مالیات بازیکنان و مربیان توسط باشگاه عجیب است، اما به هر حال باشگاه استقلال به تعهدات مالی خود پایبند نیست و شکایت رحمتی در ای‌اف‌سی می‌تواند به محرومیت استقلال از لیگ قهرمانان و اتهام ارائه اطلاعات جعلی توسط فدراسیون ایران به ای‌اف‌سی منجر شود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بدهی‌های انباشته باشگاه‌های ایرانی باعث شده است تا کنفدراسیون فوتبال آسیا هر سال پروژه راستی‌آزمایی مالی را اجرا کند. ای‌اف‌سی در این پروژه با باشگاه‌ها طرف گفت‌و‌گو نیست، بلکه فدراسیون فوتبال را مجری این راستی‌آزمایی می‌داند. باشگاه‌ها باید اسناد مالی خود را در اختیار فدراسیون فوتبال قرار دهند، و فدراسیون مسئول است که صحت آن اسناد را تایید کند. آن اسناد باید کنفدراسیون فوتبال آسیا را متقاعد کند که باشگاه‌های حاضر در لیگ قهرمانان آسیا بدهی انباشته ندارند و طلبکارانی که شکایت خود را طرح کرده‌اند، به مطالبات خود دست یافته‌اند.
فهرست طلبکاران بزرگ‌ترین باشگاه‌های ایرانی طولانی است و طلبکاران پرشماری هستند که از سال‌ها پیش، هنوز نتوانسته‌اند باشگاه‌ها را به پرداخت مطالبات خود وادارند. تشکیلات کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال همیشه با باشگاه‌ها مماشات می‌کند، و باشگاه‌های ایرانی به این سنت مالی عادت کرده‌اند که می‌توانند بدهی‌های خود را نپردازند و همچنان به کار خود ادامه دهند. حکم‌های کمیته انضباطی علیه باشگاه‌های بدهکار اغلب قابلیت اجرایی ندارند. مثل همین حکم علیه باشگاه استقلال که با شکایت رحمتی صادر شده است، اما هنوز نتوانسته است باشگاه استقلال را مجبور به پرداخت کند. عجیب آن که فدراسیون فوتبال، بی‌توجه به حکم صادر شده توسط کمیته انضباطی، استقلال را بدون پرونده بدهی به ای‌اف‌سی معرفی می‌کند.
در سال‌های اخیر، تعدادی از بازیکنان و مربیان ایرانی به کنفدراسیون فوتبال آسیا اطلاع داده‌اند که مطالبات‌شان پرداخت نمی‌شود و این به تنها راهی تبدیل شده است که بتوانند باشگاه‌ها را مجبور کنند تا به تعهدات مالی خود پایبند باشند. اولین بازیکنی که حدود ۴ سال پیش از این روش برای دریافت طلب خود استفاده کرد، آندرانیک تیموریان بود که به رغم بارها مذاکره با باشگاه استقلال، نتوانسته بود دستمزد معوقه خود را دریافت کند. پس از طرح شکایت تیموریان در ای‌اف‌سی، بازیکنان و مربیان دیگری نیز از این روش استفاده کردند. در همین روزهای اخیر مطرح شد که طرح شکایت چندین بازیکن سابق استقلال، پرسپولیس و تراکتورسازی، این تیم‌ها را دوباره در خطر حذف از لیگ قهرمانان آسیا قرار داده است.
کمیته صدور مجوز حرفه‌ای برای باشگاه‌ها در ایران، به ریاست داریوش مصطفوی اداره می‌شود. عجیب آن که مصطفوی در سال ۸۹ با حکم فدراسیون فوتبال، مادام‌العمر از فعالیت در فوتبال محروم شد، اما فدراسیون فوتبال هرگز توضیح نداد که او به رغم محرومیت، چگونه می‌تواند رئیس کمیته صدور مجوز حرفه‌ای باشد. این کمیته آخرین اسناد و اطلاعات را درباره باشگاه‌های ایرانی حاضر در لیگ قهرمانان آسیا در اختیار ای‌اف‌سی قرار داده است، اما این‌بار شاید نمایندگان کنفدراسیون فوتبال آسیا برای بررسی آن اسناد، به تهران بروند.
ارائه اطلاعات ناقص یا کاذب به ای‌اف‌سی تازگی ندارد. فدراسیون فوتبال ایران برای کسب سهمیه بیشتر در لیگ قهرمانان آسیا و برای تعیین سطح حرفه‌ای لیگ برتر ایران، از سال‌ها پیش باشگاه‌های دولتی را تحت عنوان باشگاه‌های خصوصی به ای‌اف‌سی معرفی می‌کند. در ایران، باشگاه‌هایی که متعلق به نهادهای دولتی هستند، شرکتی را ثبت می‌کنند و خود را یک موسسه فرهنگی - ورزشی خصوصی معرفی می‌کنند، و با این شیوه، فوتبال ایران فرصت کسب سهمیه بیشتری در لیگ قهرمانان آسیا به دست می‌آورد. برای ای‌اف‌سی باید اهمیت داشته باشد که سازوکار باشگاه‌داری در یک لیگ، خصوصی و مبتنی بر درآمدهای ورزشی باشد و چنان لیگی، امتیاز بیشتری برای تعیین تعداد سهمیه‌های آن در لیگ قهرمانان آسیا به دست می‌آورد. اما فوتبال ایران بدون بودجه‌های نهادهای دولتی، حتی یک روز نمی‌تواند خود را اداره کند، چون بزرگ‌ترین درهای درآمدزایی، مثل حق پخش تلویزیونی، به روی فوتبال ایران بسته است و بعید به نظر می‌رسد که کنفدراسیون فوتبال آسیا موضوعاتی تا این اندازه روشن را نداند.
باشگاه‌های ایرانی هر سال تن به هزینه‌های گزاف می‌دهند و بیشتر از درآمدها و بودجه‌های خود در نقل و انتقالات هزینه می‌کنند و به بدهی‌های انباشته خود می‌افزایند. این مسیر بی‌سرانجام و محکوم به ورشکستگی است، مگر آن که اجرای دقیق طرح راستی‌آزمایی کنفدراسیون فوتبال آسیا به تغییر رفتار مالی باشگاه‌ها منجر شود. در روزهای اخیر، این خبر جدی‌تر از همیشه مطرح شد که این‌بار ای‌اف‌سی عملکرد فدراسیون فوتبال را در صدور مجوز حرفه‌ای برای باشگاه‌ها، بررسی می‌کند. حتی یک ریال بدهی پرداخت نشده می‌تواند یک باشگاه را محروم کند، و چنان رخدادی، روزهای آینده را برای تیم‌های ایرانی حاضر در لیگ قهرمانان آسیا سرنوشت‌ساز می‌کند.
