بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه که برای نخستین بار طی ۱۲ سال گذشته به نشست سران اتحادیه عرب دعوت شده است، در یک سخنرانی در عربستان سعودی، اجلاس جده را یک «فرصت تاریخی» برای رسیدگی به بحران‌های سراسر منطقه، بدون دخالت عوامل خارجی، دانست.

شبکه خبری الحدث روز جمعه ۱۹ ماه مه (۲۹ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲)، در گزارشی به‌نقل از گفته‌های اسد در سی‌ودومین اجلاس سران اتحادیه عرب نوشت: «مشکلات کنونی جهان عرب، پیامد عوامل و مسائل بزرگ‌تری است که از پیش وجود داشت و به آن‌ها پرداخته نشده است.»

به‌گفته اسد، جهان عرب با «هژمونی غرب» مواجه است و باید به این وضعیت پایان داده شود. او همچنین در مورد خطر آنچه «اندیشه عثمانی» در مرزهای شمالی سوریه با ترکیه نامید هشدار داد و به‌تداوم درگیری‌ها میان نیروهای اسرائیلی و فلسطینی هم اشاره کرد.

بعد از شروع اعتراض‌های ضدحکومتی در سوریه در سال ۲۰۱۱ و به‌دنبال آن سرکوب خونین این اعتراض‌ها به‌دست عوامل دولت اسد، عضویت سوریه در اتحادیه عرب تعلیق شد. در آن مقطع، بسیاری از کشورهای عربی منطقه، از جمله عربستان سعودی، سفرا و نمایندگان دیپلماتیک خود را از دمشق فراخواندند. بسیاری از تحلیلگران منطقه، پذیرش مجدد دولت سوریه در اتحادیه عرب را مدیون تلاش‌های عربستان سعودی می‌‌دانند.

در همین حال، شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی نیز در سخنرانی خود بر ضرورت حل‌وفصل مسئله فلسطین تاکید کرد. به‌گفته ولیعهد عربستان سعودی، مسئله فلسطین «اولویت سیاست خارجه پادشاهی سعودی» است.

شاهزاده محمد بن سلمان همچنین در ادامه صحبت‌های خود به مسئله سودان پرداخت و ابراز امیدواری کرد که با برقراری گفت‌وگوها میان طرف‌ها، امنیت مردم و تمامیت ارضی این کشور، حفظ شود.

در نشست عصر روز جمعه سران اتحادیه عرب، علاوه بر رئيس‌جمهوری سوریه و ولیعهد عربستان سعودی، نخست‌وزیر عراق، رئيس‌جمهوری تونس، رئيس شورای ریاست جمهوری لیبی، نماینده سلطان عمان و رئیس دولت موقت لبنان، ولی‌عهد کویت، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی نیز سخنرانی کردند.

محمود عباس در سخنرانی خود در نشست جده وعده داد که برای پیگیری حقوق فلسطینی‌ها، پرونده‌های شکایت علیه اسرائیل را به تمامی دادگاه‌های بین‌المللی ارجاع خواهد داد.

نخست‌وزیر عراق نیز خواهان تشکیل یک «بلوک اقتصادی» به‌منظور افزایش همکاری‌های تجاری و پیشبرد برنامه‌های مشترک توسعه‌محور در میان کشورهای عضو اتحادیه عرب شد.

علاوه بر حضور و سخنرانی روز جمعه بشار اسد در جده، سفر از قبل اعلام‌نشده ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، به عربستان سعودی نیز در کانون توجه رسانه‌های بین‌المللی قرار گرفته است.

وب‌سایت خبری آکسیوس روز جمعه در گزارشی حضور زلنسکی در عربستان سعودی را از این جهت برجسته دانست که پیش از حضور او در نشست سران «گروه هفت» در هیروشیما ژاپن برنامه‌ریزی شد. به‌نوشته آکسیوس، هدف رئیس‌جمهوری اوکراین از سفر به عربستان سعودی، تامین کمک‌های مالی بیشتر برای مقابله با تهاجم نظامی روسیه است.