تا لحظه نگارش این مقاله، نه روسیه متقاعد شده است که نمی‌تواند بخش‌های بیشتری از سرزمین اوکراین را اشغال کند و نه کی‌یف متقاعد شده است که قادر به آزادسازی بخش‌های اشغال‌شده از خاک خود نیست. این جنگ در حالی به بن‌بست رسیده است که سایر کشورهای تاثیرگذار با چنان تضادهای داخلی مواجه شده‌اند که آن‌ها را از ایجاد تغییر در سرنوشت جنگ باز می‌دارد.

نخست، روسیه

روسیه در وضعیتی قرار گرفته است که دیگر توانایی تصرف اراضی بیشتری از خاک اوکراین را ندارد.

روسیه هیچ توانایی‌ای برای تغییر حکومت زلنسکی و جایگزینی آن با حکومتی که وفادار به مسکو باشد را ندارد و نمی‌تواند ارتش اوکراین را به مخالفت علیه دولت زلنسکی وادارد.

پیامدهای تلخ جنگ، آسیب شدیدی به اقتصاد روسیه وارد کرده و باعث شده است جوانان برای اجتناب از پیوستن به بسیج عمومی و خدمت اجباری، راه فرار را در پیش گیرند و روسیه با کمبود شدید نیروی انسانی مواجه شود.

فروش انرژی، نفت، گاز، فرآوردهای نفتی، تولید و صادرات طلا و درآمدهای حاصل از موارد یادشده به شدت کاهش یافته است.

میزان تقاضا برای خرید سلاح‌های روسیه شدیدا افت کرده است.

جنگ اوکراین بر روند صادرات کشاورزی، آفت‌کش‌های گیاهی و انواع کودها به خارج از کشور تاثیر منفی بسیاری گذاشته است.

با این حال و علی‌رغم تلاش‌های ترکیه، فرانسه، اتریش و واتیکان، مسکو تاکنون متقاعد نشده است که برای خروج از باتلاق جنگ، به برقراری آتش‌بس و نشستن پای میز مذاکره نیاز دارد. افزون بر آن، شخصیت‌های تندرو و طرفدار جنگ مانند دمیتری مدودف همچنان بر لزوم ادامه جنگ، اشغال‌ مناطق بیشتری تا غرب اوکراین و «استفاده از سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی در صورت لزوم»، تاکید می‌کنند.

دوم، اوکراین

کی‌یف هنوز متقاعد نشده است که نمی‌تواند تمامی مناطق اشغال‌شده اوکراین از‌جمله شبه‌جزیره کریمه را که از سال ۲۰۱۴ تا‌کنون در اشغال روسیه است آزاد کند.

ارتش اوکراین نمی‌تواند روسیه را شکست دهد. به همین دلیل، حمله بهاری مورد انتظار به‌دلیل عوامل متعددی از‌جمله کمبود مهمات، تجهیزات و رسوایی‌های فساد داخلی، از یک تاریخ به تاریخ دیگر به تعویق می‌افتد.

به گفته وزیر دفاع و رئیس ستاد ارتش آمریکا، واشینگتن معتقد است اوکراین تحت هیچ شرایطی توانایی آزادسازی مناطق اشغال‌شده‌اش را در آینده نزدیک ندارد.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، در سفر اخیرش به واتیکان، رم، برلین و پاریس احساس کرد کشورهای اروپایی درخصوص جنگ اوکراین با «وضعیت بسیار حساسی» مواجه‌اند، زیرا جریان‌های مردمی اروپا با روسیه دشمنی ندارند.

غرب فرصت اندکی برای میانجی‌گری میان روسیه و اوکراین دارد

در همین راستا، یک منبع دیپلماتیک در واتیکان اذعان کرد تلاش‌های دیپلماتیک رهبری کاتولیک‌های جهان برای میانجیگری با هدف پایان دادن به جنگ اوکراین هنوز با موانع بسیاری روبرو است؛ به ویژه اینکه موضع غرب و ناتو با آنچه برخی آن را «بی‌طرفی بین دو طرف درگیر» می‌دانند، برخورد می‌کند؛ این در حالی است که مسکو نیز تا‌کنون از ارائه پاسخ به این تلاش‌ها امتناع ورزیده است.

جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، که در کنار ماتئو سالوینی، رهبر حزب راست‌گرای لیگ شمال و سیلویو برلوسکونی که از نظر سیاسی و شخصی به پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، نزدیک‌اند و دولت ائتلافی این کشور را رهبری می‌کنند نیز با شرایطی ناخوشایند مواجه‌اند.

در جریان سفر به آلمان، حزب سبز و نماینده آن در دولت (وزیر امور خارجه) استقبال گرمی از زلنسکی نکردند.

اروپا در تلاش است تا بین جلوگیری از موفقیت روسیه در تهدید امنیت اروپا و فشار بسیاری که مسکو را به استفاده از سلاح‌های هسته‌ای وادار می‌کند، تعادل دقیقی برقرار کند.

 در واشینگتن، جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، با دو کشمکش دست‌و‌پنجه نرم می‌کند. از یک سو، با چالش مخالفت‌های داخلی درمورد کمک‌های نظامی به اوکراین مواجه است و از سوی دیگر، مسئله دشواری توقف جریان تسلیحات و اهمیت این بخش برای اقتصاد ایالات متحده، بر شانه او سنگینی می‌کند. حزب جمهوری‌خواه، دموکرات‌ها و دولت بایدن را به افزایش بدهی عمومی به‌دلیل پرداخت ده‌ها میلیارد دلار از خزانه دولت به شرکت‌های خصوصی تولید سلاح در داخل کشور و اروپا متهم می‌کند؛ در حالی که بایدن این امر را برای حمایت از این بخش، ایجاد فرصت‌های شغلی و کاهش بیکاری، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر می‌داند.

در گرماگرم این بحث و جدل، به نظر می‌رسد که چین بیشترین فرصت را برای میانجیگری بین روسیه و اوکراین دارد، به‌ویژه اینکه امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، بارها از شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین، خواسته است ابتکار صلح را ادامه دهد و گام‌های بیشتری در این راستا بردارد.

در نتیجه، می‌توان گفت طرح صلح چین که شامل بندهای متوازن است، می‌تواند قابل‌اجرا باشد و مسیر پایان دادن به درگیری روسیه و اوکراین را هموار کند. پکن می‌تواند مسکو را تحت فشار قرار دهد، زیرا روسیه به چین نیاز دارد. علاوه برآن، رئیس‌جمهوری چین با همتای اوکراینی خود تماس گرفت و دو طرف در مورد کمیته‌های مشترک و انتصاب سفیر سابق چین در مسکو به‌عنوان رئیس هیئت مذاکره‌کننده به توافق رسیدند. این امر نشان می‌دهد که پکن ممکن است بهترین میانجی برای پایان دادن به درگیری بین روسیه و اوکراین باشد.