مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز پنجشنبه ۲۹ ژوئن (۸ تیر) قطعنامه‌ای را تصویب کرد که بر اساس آن، نهادی مستقل تاسیس می‌شود تا درباره سرنوشت نامعلوم بیش از ۱۳۰ هزار انسانی که در درگیری‌های سوریه مفقود شده‌اند تحقیق کند.
این قطعنامه، که واکنشی مهم به درخواست خانواده‌های ناپدیدشدگان است، با ۸۳ رای مثبت، ۱۱ رای منفی، و ۶۲ رای ممتنع ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل متحد به تصویب رسید.
دولت سوریه گفت که با این نهاد همکاری نخواهد کرد. روسیه، چین، جمهوری اسلامی ایران، کره شمالی، کوبا، و ونزوئلا از جمله کشورهایی بودند که به تاسیس این نهاد رای منفی دادند.
در این قطعنامه که با تلاش لوکزامبورگ به تصویب رسید گفته می‌شود که پس از ۱۲ سال جنگ در سوریه، «پیشرفت اندکی در پاسخگویی به ابهام‌های موجود درباره سرنوشت و محل نگهداری ناپدیدشدگان و کاهش رنج مردم و خانواده‌ها حاصل شده است.»
این سازمان مجوز تاسیس «موسسه مستقل مفقودشدگان در سوریه» زیر نظارت سازمان ملل متحد را «برای روشن کردن سرنوشت و محل نگهداری ناپدیدشدگان و حمایت از قربانیان، بازماندگان، و خانواده‌های افراد ناپدیدشده» صادر می‌کند.
سازمان ملل متحد می‌گوید که قربانیان و بازماندگان و خانواده‌های ناپدیدشدگان باید در نهاد جدیدی نمایندگی شوند که بر اساس اصولی از جمله بی‌طرفی، شفافیت، و محرمانه بودن منابع و اطلاعات هدایت می‌شود.
بر اساس این قطعنامه، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، باید در مدت ۸۰ روز کاری شرایط مرجع برای تاسیس نهاد جدید را تدوین کند و اقدام لازم را برای تاسیس فوری آن انجام دهد. همچنین، از گوترش خواسته شده است که در مدت ۱۰۰ روز کاری گزارشی درباره اجرای این قطعنامه بدهد.
اولیویه ماس، سفیر لوکزامبورگ در سازمان ملل متحد، پیش از رای‌گیری در مجمع عمومی گفت که «خانواده‌ها، به‌ویژه زنان، هر روز در جریان جست‌وجوی عزیزان گمشده خود با مشکلات اداری و قانونی، بلاتکلیفی مالی، و آسیب‌های عمیق مواجه‌اند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او با اشاره به گزارش قبلی گوترش توصیه کرد که اعضای سازمان ملل متحد ایجاد نهادی مستقل را برای روشن کردن سرنوشت ناپدیدشدگان در نظر بگیرند. دبیرکل سازمان ملل متحد هماهنگی میان نهادهای موجود در رسیدگی به گمشدگان سوریه را ناکافی دانسته و گفته بود که خانواده‌ها اغلب به چند محل باید مراجعه می‌کردند.
ماس گفت که موسسه جدید «مرجعی واحد» برای جمع‌آوری اطلاعات و حصول اطمینان از هماهنگی و ارتباط با همه طرف‌ها خواهد بود.
بسام صباغ، سفیر سوریه در سازمان ملل متحد، این قطعنامه را «سیاسی و مداخله آشکار در امور داخلی سوریه» خواند و گفت که این «رویکرد خصمانه» آمریکا و دیگر کشورهای غربی در برخورد با سوریه است.
صباغ گفت که سوریه به مسئله «مفقودشدگان رسیدگی کرده است و مقام‌های مسئول به همه گزارش‌ها درباره ناپدیدشدگان رسیدگی کرده‌اند و مطابق قوانین سوریه تحقیق مستقل درباره آن‌ها کرده‌اند.»
جفری دلارنتیس، معاون سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، گفت که بسیاری از مفقودشدگان به ناحق و به دست طرف‌های درگیر، از جمله داعش و دیگر گروه‌های تروریستی، بازداشت و اسیر شده‌اند.
او گفت: «تقریبا همه خانواده‌های سوری تحت تاثیر این مسئله‌اند و تعیین سرنوشت و محل نگهداری مفقودشدگان، آزادی‌شان، و بازگرداندن اجساد جان‌باختگان به خانواده‌ها ضرورتی اخلاقی است.»
درگیری‌ها و قیام سراسری مردم سوریه علیه حکومت بشار اسد در سیزدهمین سال خود است. در این مدت، حدود نیم میلیون نفر کشته و نیمی از جمعیت ۲۳ میلیون نفری قبل از جنگ آن کشور آواره شده‌اند.
سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۱ تخمین زده بود که بیش از ۱۳۰ هزار شهروند سوری در نتیجه درگیری‌ها و خشونت‌ها ناپدید شده‌اند.
پیش‌تر، بیش از ۱۰۰ سازمان فعال در جامعه مدنی و ۲۳ کارشناس حقوق بشر سازمان ملل متحد، از جمله عفو بین‌الملل و دیده‌بان حقوق بشر و ده‌ها گروه سوری، خواستار حمایت از حق خانواده‌ها برای دانستن حقیقت شده بودند و از مجمع عمومی خواسته بودند که برای تاسیس یک نهاد مستقل تحقیقاتی اقدام کند.
