پس از آنکه مردم عراق روز شنبه ۳۰ ژوییه ۲۰۲۳ که دمای هوا در برخی استان‌های این کشور به ۵۰ درجه رسید، به دلیل قطعی برق گرمایی بی‌سابقه‌ را با سختی طاقت‌فرسایی سپری کردند، کسانی که معمولا در عراق به عنوان افراد «ناشناخته» یاد می‌شوند، بار دیگر برخی تاسیسات برق این کشور را تخریب کردند.

به گفته یک منبع رسمی عراقی، «یک عملیات خرابکارانه عمدی، نیروگاه قدیمی جمیله در شهر صدر در شرق بغداد را هدف قرار داد». این منبع افزود: «در تاسیسات مهم نیروگاه برق عملیات خرابکارانه‌ گسترده‌ای صورت گرفت تا خشم مردم را برانگیزد و آنان را برای مخالفت با دولت و ایجاد هرج‌ومرج به خیابان‌ها بکشاند.» او خاطرنشان کرد: «ماموران سخت‌کوش اداره برق که پیوسته برای تامین آرامش مردم تلاش می‌کنند، توانستند برق را به تمام استان‌های کشور بازگردانند و افراد مغرضی را که با هدف ایجاد هرج‌ومرج در کمین نشسته‌اند، از رسیدن به اهدافشان بازدارند.»

هرچند منبع رسمی یادشده به دلایلی که به وقوع بحران برق در تابستان منجر شد، اشاره‌ای نکرد، مشکلاتی که در زمینه واردات گاز ایران به عراق، به‌ویژه در پی تهاتر نفت در برابر گاز به وجود آمد، افزون بر تصمیم آمریکا برای محروم کردن ۱۴ بانک عراقی از معامله با دلار، باعث شد عراق در این تابستان گرم با بحران برق مواجه شود. این امر به افزایش قیمت نفت در بازار موازی منجر شد و به مخالفان محمد شیاع السودانی فرصت داد نخست‌وزیر را بیشتر تحت فشار قرار دهند.

در همین حال، ناظران سیاسی در پایتخت عراق سوءاستفاده از بحران برق را که از سال ۲۰۰۳ تاکنون راه‌حلی برای آن پیدا نشده و دولت‌های عراق در طول سال‌های گذشته نتوانسته‌اند حل‌وفصل پایداری برای آن بیابند، به شروع تهیه فهرست‌های انتخاباتی ائتلاف‌های سیاسی برای انتخابات استانی که در پایان سال ۲۰۲۳ برگزار خواهد شد، ارتباط می‌دهند.

این در حالی است که شنبه گذشته، بخش‌های مهمی از خطوط انتقال برق عراق هدف حمله خرابکارانه دقیقی قرار گرفت و در خطوطی که برق را از بصره در جنوب عراق تا نیروگاه دیگری در استان صلاح‌الدین در شمال بغداد در فاصله ۷۰۰ کیلومتری می‌رساند، اختلال ایجاد شد. این خرابکاری گسترده نشان می‌دهد بازیگرانی که تاسیسات برق را در چنین مقیاس بزرگی هدف قرار می‌دهند، برای تخریب و ایجاد هرج‌ومرج در عراق آزادی‌عمل و توانایی بسیاری دارند.

در حالی که تعمیر بخش تخریب‌شده خطوط انتقال برق بین استان صلاح‌الدین در شمال و استان بصره در جنوب مدتی طول کشید، اختلالی که در یکی از مناطق شرق پایتخت به وجود آمد، با سرعت بی‌سابقه‌ای رفع شد، به‌طوری که علی‌رغم کمبود شدید برق، نیروگاه‌های برق عراق توانستند تولید برق را با همان میزان همیشگی از سربگیرند.

باید یادآوری کنیم که عراق تابستان گذشته در اواخر دولت مصطفی‌الکاظمی، نخست‌وزیر پیشین، شاهد آتش‌سوزی گسترده در مزارع گندم بود. افزون بر این شماری از دکل‌های برق این کشور هدف حملات پهپادی قرار گرفتند. دولت قبلی عراق عاملان این خرابکاری‌ها را می‌شناخت اما بدون اینکه از گروه مشخصی نام ببرد، به متهم کردن طرف ثالث از جمله شبه‌نظامیان، جناح‌های مسلح یا گروه‌های مافیایی بسنده کرد. با این حال پس از تشکیل دولت کنونی، به‌نظر می‌رسد بحران بخش خدمات به‌ویژه بخش برق، علی‌رغم تظاهراتی که در برخی موارد له راه می‌افتد، در حدی نیست که دولت را تهدید کند یا مانع پیشبرد امور روزمره دولتی شود.

اما تخریب گسترده و عمدی تاسیسات برق که سه روز پیش اتفاق افتاد، پیام‌ سیاسی واضحی به همراه دارد؛ اینکه نیروهای سیاسی خود را برای انتخابات محلی پیش‌ رو آماده می‌کنند و در نتیجه، از بحران برق به عنوان کارتی برای رسیدن به اهداف سیاسی و امتیازگیری استفاده می‌شود.

هرچند شهروندان عراق با گرمای طاقت‌فرسای ماه ژوییه خداحافظی می‌کنند، گرمای شدید ۲۰ روز اول ماه اوت را که به زودی آغاز می‌شود، هنوز پیش رو دارند. البته همان‌گونه که در عراق معمول است، دمای هوا در دهه آخر ماه اوت اندکی به سردی می‌گراید و به‌تدریج راه رسیدن به فصل زمستان را باز می‌کند.

برگرفته از روزنامه الشرق‌الاوسط