بحران خشکسالی و مدیریت ناکارآمد آب که اکنون مناطق وسیعی از ایران را در بر گرفته است، بار دیگر اعتراض‌های مردمی در استان‌های شرقی و غربی کشور را در پی داشت. روز دوشنبه ۹ مرداد، شمار زیادی از مردم شهرستان زابل در اعتراض به تامین نشدن حقابه سیستان از رود هیرمند تجمع اعتراضی برپا کردند. شامگاه دوشنبه نیز مردم دیواندره در استان کردستان پس از سه روز قطعی آب آشامیدنی، به خیابان‌ها آمدند و علیه حکومت شعار دادند.

ویدیوها و تصاویری که از اعتراض‌های مردمی دیواندره در شامگاه دوشنبه منتشر شد، نشان می‌دهد که نیروهای حکومتی اعتراض‌های خیابانی مردم این شهرستان را با خشونت و پرتاب گاز اشک‌آور پاسخ می‌دهند اما به‌رغم برخوردهای خشونت‌آمیز ماموران، مردم معترض مقابل فرمانداری دیواندره آتش روشن کردند و تا پاسی از شب در خیابان ماندند.

بر اساس گزارش سازمان‌های حقوق بشری، آب آشامیدنی دیواندره از روز یکشنبه قطع شده است.

روز دوشنبه در سوی دیگر ایران نیز تجمع اعتراضی دیگری در ارتباط با مدیریت ناکارآمد آب برگزار شد و مردم شهرستان زابل برای چندمین بار در ماه‌های اخیر به خیابان‌ها آمدند و به ناکارآمدی جمهوری اسلامی ایران در گرفتن حقابه سیستان از رود هیرمند اعتراض کردند.

معترضان زابل در این تجمع بنرهایی در دست داشتند که روی آن‌ها شعارهایی اعتراضی نوشته شده بود. خبرگزاری دانشجو در گزارشی میدانی از این تجمع نوشت که معترضان خواستار حضور ابراهیم رئیسی در منطقه و تشکیل جلسه شورای عالی ستاد بحران سیستان شده‌اند.

در ویدیویی که از اعتراض‌های مردم زابل در رسانه‌ها منتشر شد، فردی می‌گوید که فقدان مدیریت منابع معیشت ساکنان را با مشکل مواجه کرده است. معترضان خواهان جبران خسارت‌های وارده به بخش‌های کشاورزی و دامداری‌اند و بر بخشودگی مالیات‌ها تاکید دارند.

مقام‌های دولتی پیوسته ادعا می‌کنند موضوع حقابه سیستان از رود هیرمند را در مذاکره با طالبان حل می‌کنند؛ اما با گذشت نزدیک به دو سال از استقرار دولت ابراهیم رئیسی وضعیت حقابه سیستان از رود هیرمند همچنان در هاله‌ای از ابهام است.

مردم شهرستان‌های زابل، نیمروز، زهک، هامون و هیرمند در استان سیستان و بلوچستان در هفته‌های گذشته با تداوم بادهای ۱۲۰روزه سیستان، خسارت‌ها مالی و جانی بسیاری متحمل شدند. اکنون نیز گزارش‌ها حاکی از آن است که در پی بارش‌های رگباری اخیر، خطر وقوع سیلاب و طغیان رودخانه‌های فصلی بخش‌های زیادی از استان سیستان و بلوچستان را تهدید می‌کند.

خبرگزاری حال‌وش که اخبار بلوچستان را پوشش می‌دهد، در گزارش نوشت که در پی باران‌های دوم، سوم و پنجم مردادماه در منطقه مرزی پیرکور، علاوه بر خسارات سنگین مالی، دست‌کم ۱۰ سوخت‌بر در رودخانه نهنگ غرق شده‌اند.

طغیان رودخانه‌های سیستان و بلوچستان خطر حمله گاندوها را نیز افزایش داده است. سازمان حفاظت محیط‌ زیست طی اطلاعیه‌ای به مردم منطقه توصیه کرد در محل تجمع آب‌های راکد تردد نکنند.

بحران خشکسالی و مدیریت ناکارآمد آب پیامدهای متعددی دارد اما یکی از مهم‌ترین آثار آن افزایش مهاجرت‌های اقلیمی است. طی سال‌های اخیر بسیاری از خانوارهای ایرانی از مناطق مرزی شرق و غرب به سمت مناطق مرکزی و شمالی کوچ کردند.

روز دوشنبه، شماری از ساکنان دهستان سادات محمودی در یاسوج نیز در اعتراض به احداث سد خرسان۳ مقابل ساختمان دادگستری‌کل کهگیلویه و بویراحمد تجمع کردند. خبرگزاری ایلنا به نقل از یک شهروند معترض نوشت: «با احداث سد خرسان سه آوارگی بیش از ۱۰ هزار روستانشین را در پی خواهد داشت. با احداث این سد، بسیاری از منابع خدادادی و انسانی نابود می‌شود و بسیاری از مردم این دهستان گرفتار فقر و فلاکت خواهند شد.»

به گفته مهدی روشنفکر، نماینده شهرستان‌های سه‌گانه سردسیری در استان کهگیلویه و بویراحمد، با احداث این سد، ۱۷ روستا با جمعیتی بیش از ۱۰ هزار نفر زیر آب می‌رود و در نتیجه ساکنان روستاها به‌اجبار به شهرستان یاسوج کوچ می‌کنند و حاشیه‌نشینی در این شهر افزایش می‌یابد. کارشناسان پیش‌تر نیز درباره نداشتن مجوزهای زیست‌ محیطی سد خرسان۳ هشدار داده بودند.

مدیریت ناکارآمد آب پیش‌ از این نیز اعتراض‌های گسترده مردمی را در پی داشته است. حکومت ایران که به‌شدت هراس دارد بحران خشکسالی و کمبود آب به چالشی امنیتی تبدیل شود، اعتراض‌های مردمی را با خشونت و سرکوب پاسخ می‌دهد. نمونه آن اعتراض‌های استان‌های خوزستان و اصفهان در سال ۱۴۰۰ بود که جمهوری اسلامی آن‌ها را با برخوردهای خشونت‌آمیز، تیراندازی، پرتاب گاز اشک‌آور، دستگیری، شکنجه و زندان پاسخ داد.