دولت آمریکا علاوه بر ویزای ویژه مهاجرت (SIV)، طرح انتقال روزنامهنگاران افغان را که با رسانههای آمریکایی همکاری داشتند ایجاد کرد. در اوت ۲۰۲۱، جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، دستور داد تا برنامه اولویت۲ (P2) نیز برای انتقال افغانهایی که با سازمانهای آمریکایی، بهخصوص سازمانهای حامی فعالیت رسانهای در افغانستان، همکاری داشتند اجرایی شود. این برنامه شهروندان افغان در معرض خطر، بهویژه خبرنگاران را تحت پوشش قرار میداد. خبرنگاران زن نیز بهصورت اختصاصی در چارچوب این برنامه قرار گرفتند. زیر چتر این برنامه، هزاران شهروند افغانستان همراه خانوادههایشان به آمریکا منتقل شدند.
تعدادی از افغانهایی که پرونده مهاجرتی اولویت۲ آنان تایید اولیه را گرفته بود، به پاکستان رفتند تا پس از تکمیل پروندهشان، از آنجا به آمریکا انتقال داده شوند. اما با گذشت دو سال، هنوز هیچگونه چشمانداز روشنی برای آغاز روند بررسی این پروندهها دیده نمیشود. صدها خبرنگار افغان، بیشتر زنان خبرنگار، که زندگیشان زیر سیطره طالبان در معرض خطر قرار داشت به پاکستان گریختهاند. اما آنان در حالی که هر لحظه در معرض خطر بازداشت و اخراج از این کشور قرار دارند، از بررسی نشدن پروندههایشان شکایت دارند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
نشریه آمریکایی هیل (THE HILL) در گزارشی نوشت که دولت آمریکا و پاکستان در این مورد یکدیگر را مقصر میدانند. دولت آمریکا میگوید باید پیش از تایید انتقال این خبرنگاران، پروندههای آنان را بررسی کند، اما پاکستان هنوز این اجازه را نداده و دست دولت آمریکا بسته است. از سوی دیگر، دولت پاکستان میگوید در صورتی که اجازه آغاز بررسی پرونده این افراد به دولت آمریکا داده شود، افغانهای بیشتری به امید سکونت در آمریکا، بهسوی پاکستان هجوم خواهند آورد.
به نوشته روزنامه هیل، تنها راه خروج از این بنبست انتقال افغانهای واجد شرایط اسکان مجدد به کشورهای دیگر است. در حال حاضر، مهاجران افغان در انتظار تکمیل پرونده مهاجرت و اسکان در آمریکا، در اردوگاههای موقت در سایر کشورها مانند امارات متحده عربی، قطر، آلبانی و چند کشور افریقایی به سر میبرند.
چندی پیش، گزارشهایی در مورد توافق اولیه آمریکا با فلیپین برای اسکان موقت تعدادی از مهاجران افغان در مدت بررسی پرونده مهاجرتشان منتشر شد. دولت آمریکا میتواند این خبرنگاران را بهصورت موقت به کشور ثالث منتقل کند، زیرا زندگی در پاکستان زیر فشار فزاینده دولت این کشور برای اخراج آنان، روزبهروز دشوارتر میشود.
زنان خبرنگار افغان ساکن در پاکستان میگویند مانند زندانی در این کشور زندگی میکنند؛ از ترس بازداشت و اخراج، جرات نمیکنند از خانه خارج شوند. برای بیشتر این افراد کمکهزینه اقامت در پاکستان پرداخت نمیشود. دولت پاکستان از ثبتنام یا اعطای پناهندگی به آنها خودداری میکند.
بسیاری از روزنامهنگاران زن افغان با ویزای کوتاهمدتی که منقضی شده است، وارد پاکستان شدهاند و امکان تمدید ویزایشان را ندارند. بدون ویزا و بدون هیچ راهی برای پناهندگی، سازمانهای حقوق بشری نمیتوانند به آنها کمک کنند و در معرض خطر اخراج قرار دارند. دولت پاکستان همچنین به آنها اجازه کار رسمی نمیدهد و این امر ادامه زندگی در این کشور را دشوار میکند. اکثر زنان روزنامهنگار دو سال است که بدون هیچ منبع درآمدی در پاکستان به سر میبرند و تمام پسانداز خود را خرج کردهاند. برخی از آنها در افغانستان، نانآور خانوادهشان بودند و حالا در پاکستان، نمیتوانند هزینه مایحتاج اولیه مانند اجاره خانه و غذا را بپردازند.
بازگشت آنان به افغانستان نیز خالی از خطر نیست. آنان دیگر اجازه کار در رسانهها را ندارند. حتی همان اندک زنان باقیماندهای که در رسانهها فعالیت میکنند، مدام در معرض خشونت قرار دارند. یک بررسی در سال ۲۰۲۲ نشان میدهد که از هر ۱۰ خبرنگار زن در افغانستان، ۸ نفر با آزار جسمی و تهدید طالبان مواجه شدهاند.
سازمانهای حامی مهاجرت از دولت آمریکا خواستهاند تا فکری به حال این افراد بکند، زیرا در حال حاضر در برزخی پراختناق قرار دارند، جایی که نه امکان برگشت به افغانستان وجود دارد، نه امید به اسکان در آمریکا، و نه اجازه باقی ماندن در پاکستان.