از صبح امروز (سه‌شنبه) گروهی از معترضان عراقی - که بخش عمده‌ای از آن‌ها نیروهای وابسته به حشد‌الشعبی هستند، با گذر از موانع امنیتی منطقه سبز بغداد، سفارت آمریکا را به محاصره درآورده‌اند.

این اقدام در پی حمله روز یکشنبه آمریکا به مواضع حزب‌الله عراق رخ داد. حزب‌الله عراق یکی از جناح‌های فعال در نیروهای بسیج مردمی عراق است که پس از حمله آمریکا به عراق و سقوط صدام، توسط سپاه قدس ایجاد شد. رهبر این گروه «جمال جعفر ابراهیم» معروف به «ابومهدی مهندس» است که در مصاحبه‌های مختلف خود را تابع «دستورات امام خامنه‌ای» دانسته است.

در پی حمله صبح امروز معترضان به سفارت آمریکا - که همچنان ادامه دارد، گزارش‌های متعددی از تخریب بخشی از دیوارهای سفارت، آتش زدن درهای ورودی و نفوذ به گوشه‌ای از سفارت آمریکا در عراق مخابره شده است.

معترضان خشمگین، غالبا لباس فرم نیروهای شبه‌نظامی مورد حمایت ایران را به تن دارند و پرچم این گروه‌ها را حمل می‌کنند. تعدادی از فرماندهان حشد الشعبی یا بسیج مردمی عراق نیز در میان جمعیت حضور دارند.

حمله روز یکشنبه نیروهای آمریکایی به مواضع 2 گردان حزب‌الله عراق به کشته شدن 25 شبه‌نظامی این گروه منجر شد.

این حمله در واکنش به حمله راکتی روز جمعه به پایگاه K1 انجام شد که در نتیجه آن یک پیمانکار آمریکایی کشته شد. پایگاه K1 محل آموزش پلیس فدرال عراق و نیروهای ضدتروریسم این کشور است. بخشی از آموزش این نیروها به عهده نظامیان آمریکایی مستقر در عراق است.

دونالد ترامپ: ایران را مسئول می‌دانم!

در واکنش به حمله معترضان شبه‌نظامی به سفارت آمریکا در بغداد، دونالد ترامپ در حساب توییتر خود نوشت ایران را مسئول حمله امروز به سفارت آمریکا و حمله راکتی روز جمعه به پایگاه K1 می‌داند.

رییس‌جمهوری آمریکا در این توییت از دولت عراق خواسته تا از سفارت آمریکا محافظت کنند.

عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر مستعفی عراق، نیز که از دیروز به تهران سفر کرده است در واکنش به این رویداد از نیروهای حشد‌الشعبی که فورا به محاصره سفارت آمریکا پایان دهند: «هر گونه حمله و یا تعرض به سفارتخانه‌ها و هیئت‌های دیپلماتیک اقدامی است که نیروهای امنیتی با قاطعیت در برابر آن خواهند ایستاد و عاملان آن به اشد مجازات محکوم خواهند شد.»

او روز گذشته و پیش از دیدار با مقام‌های ایرانی در بیانیه‌ دیگری، حمله به مواضع حزب‌الله عراق را نقض حاکمیت ملی این کشور خوانده و آن را اقدامی خطرناک توصیف کرده بود: «حمله آمریکا به نیرو‌های مسلح عراق جنایتی مجرمانه و غیرقابل قبول است و تبعات خطرناکی در پی دارد.»

بیش از 3 ماه از آغاز جنبش اعتراضی مردم عراق یا «انقلاب تشرین» می‌گذرد. این اعتراضات عمدتا در مناطق شیعه‌نشین عراق سازمان‌دهی و برگزار شده است. اعتراض به فساد سیستماتیک و دخالت‌های ایران در امور عراق، محور این جنبش اعتراضی است. تا کنون حدود 490 نفر از تظاهرکنندگان به دست نیروهای امنیتی و برخی گروه‌های شبه‌نظامی کشته شده‌اند.

از ابتدای این اعتراضات، مقام‌های جمهوری اسلامی آن را توطئه‌ای لقب دادند که از سوی «بدخواهان مردم عراق» سازمان‌دهی شده است. به‌رغم همراهی آیت‌الله سیستانی و برخی چهره‌های نزدیک به ایران مانند مقتدی صدر با خواسته‌های معترضان، جمهوری اسلامی کوشیده تا جلوی گسترش آن را بگیرد.

از نخستین روزهای آغاز این جنبش، قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس، با حضور در بغداد و برگزاری جلسه با مقام‌های سیاسی، امنیتی و گروه‌های شبه‌نظامی تلاش کرد تا برنامه ایران برای مهار اعتراضات را عملیاتی کند.

در آبان‌ماه امسال و با گسترده‌شدن اعتراضات، ایران کوشید با درگیر کردن آمریکا در این تحول، جریان مخالفت با حضور ایران در عراق را به سمت نیروهای آمریکایی منحرف کند. برخی اظهارنظرهای مقامات نظامی جمهوری اسلامی ابعاد پنهان این برنامه را هویدا می‌کرد. محمدعلی عزیز جعفری، فرمانده کل سابق سپاه، در حساب توییتر خود به بهانه سالگرد اشغال سفارت آمریکا در ایران، تلویحا از برنامه اشغال سفارت آمریکا در عراق خبر داد

 «با اسنادی که در ۱۳ آبان ۵۸ از لانه جاسوسی به دست آوردیم، دشمنی‌های آمریکا علیه ملت ایران برای همگان عیان شد.دشمن همان دشمن است، دیروز در ایران، و امروز در عراق و لبنان.»

فرمانده سابق سپاه در روز 11 آبان نیز در مصاحبه‌ با یک خبرگزاری داخلی با صراحتی بیشتر گفت: «بدون شک مشکلات امروز عراق به خاطر ابعاد حضور آمریکایی‌ها و سفارت این کشور در عراق است. ملت عراق باید بدانند تا زمانی که از دست آمریکایی‌ها خلاص نشوند و آن‌ها در عراق حضور داشته باشند، آمریکایی‌ها مداوم درحال برنامه ریزی، ارتباط گیری و تحریک عناصر فریب خورده و یا ناراضی هستند.»

یکی از نیروهای رسانه‌ای سپاه در شبکه تلویزیونی افق نیز، پس از اظهارات فرمانده سابق سپاه در حساب توییتر خود سفارت آمریکا را «چشم‌ فتنه» خواند و از عراقی‌ها خواست که اگر می‌خواهید مانند ایران امنیت داشته باشید سفارت آمریکا را اشغال کنید.

 « برادران عراقی! می‌دانید چرا ایران باثبات و امن‌ترین کشور منطقه است و ترامپ برای یک دیدار ساده با مسئولین ما التماس می‌کند؟ چون پدران ما همان ابتدای انقلاب اسلامی سفارت‌ آمریکا را تسخیر وچشم فتنه را کور کردند. شما هم تا وقتی ریشه فتنه را قطع نکنید کشورتان رنگ آرامش به خود نمی‌بیند!»

این توییت اندکی قبل از آغاز اعتراضات سراسری آبان‌ماه در ایران نوشته شده بود.

به فاصله کوتاهی پس از این اظهارات نخستین حمله‌های راکتی به پایگاه‌های نیروهای آمریکایی در عراق آغاز شد. در نخستین حمله راکتی، در ابتدای آذرماه، پایگاه عین‌الاسد هدف قرار گرفت.

پرتاب راکت به پایگاه عین‌الاسد یک روز پس از آن انجام شد که معترضان عراقی در نجف، کنسولگری ایران را به آتش کشیده بودند. چند روز قبل از این واقعه نیز کنسولگری ایران در شهر کربلا هدف حمله معترضان قرار گرفته بود.

عین‌الاسد یکی از پایگاه‌های مهم نیروهای آمریکایی در عراق است و دوتالد ترامپ و مایک پنس نیز برای دیدارشان با سربازان آمریکایی در این پایگاه مستقر شده ‌بودند.

پس از حمله به عین‌الاسد، وزیر امور خارجه آمریکا و مقام‌های نظامی این کشور، ایران را مسئول این حملات دانستند و نسبت به تبعات این حمله هشدار دادند. مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، خطاب به مقامات جمهوری اسلامی، کشته‌شدن نظامیان آمریکایی را خط قرمز این کشور اعلام کرد و از آن‌ها خواست که از این خط عبور نکنند.

پس از عین‌الاسد، چند تلاش ناموفق برای حمله به دیگر پایگاه‌هایی که نیروهای آمریکایی در آن مستقر هستند صورت گرفت تا نهایتا در روز جمعه با حمله راکتی به پایگاه K1، یک پیمانکار آمریکایی کشته شد.

بررسی تحولات چندماه گذشته نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی برای مهار اعتراضات در این کشور و جلوگیری از رشد احساسات ضد ایرانی مردم عراق، به دنبال کشاندن پای نیروهای آمریکایی به این مناقشه است. حمله امروز به سفارت آمریکا و واکنش این کشور به آن، نشان خواهد داد که آیا ایران در دستیابی به این هدف موفق خواهد بود یا نه.