راهپیمایی اربعین ۱۴۰۲ نیز به پایان رسید و شرکت‌کنندگان در آن در حال بازگشت به کشورهایشان‌اند. مراسم چهلمین روز درگذشت امام سوم شیعیان ابتدا تنها گرامیداشت یک مناسبت مذهبی به شمار می‌رفت اما جمهوری اسلامی حالا دیگر ابایی ندارد که اصل این مراسم را سیاسی و مسائل دینی و مذهبی را در حاشیه آن بنامد.
پیش از این، اهداف جمهوری اسلامی در سیاست خارجی اهمیت برگزاری این مراسم را بالا می‌برد اما اکنون سیاست داخلی حاکمیت برای قدرت‌نمایی بیش از هر چیز دیگر مهم است. در همین راستا، روزنامه همشهری در صفحه اولش، راهپیمایی اربعین را سیاسی‌ترین راهپیمایی جهان خواند.
بهره‌برداری سیاسی از این اتفاق در دهه اخیر از مهم‌ترین اولویت‌های حاکمیت و دولت بوده است. برای رسیدن به این هدف، هزینه‌های بسیاری برای برگزاری این مراسم و کشاندن مردم به آن صرف می‌شود و با وجود بحران‌های اقتصادی در ایران، از کمبود دارو گرفته تا تورم و کسری بودجه، تمامی پتانسیل‌های موجود برای این مراسم به کار گرفته می‌شوند. با این حال، هنوز از آمار دقیق هزینه‌هایی که حاکمیت از طریق نهادها و سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها و شهرداری‌هایش برای این مراسم در نظر می‌گیرد، اطلاعی در دست نیست.
نهادهای مختلف جسته‌گریخته از بودجه‌ها و امکاناتی که برای این راهپیمایی سیاسی در نظر می‌گیرند، خبرهایی منتشر می‌کنند. البته نهادهایی مانند بسیج و سپاه پاسداران معمولا از بودجه‌هایی که برای این مراسم هزینه کرده‌اند، اطلاعاتی منتشر نمی‌کنند؛ بنابراین آمارهای موجود تنها می‌تواند بخش کوچکی از این هزینه‌ها باشد که به نام دین و به کام حکومت، از جیب مردم خرج می‌شوند.
مرداد ماه امسال اعلام شد که دولت قصد دارد در راستای حمایت مالی از زائران اربعین ۱۴۰۲، وامی تحت عنوان وام اربعین پرداخت کند. فرارو هم نوشت که میزان این وام ۱۰ میلیون تومان است.
قیمت ارز اربعین به دینار عراق هم برای متقاضیان سهمیه ارز اربعین با نرخ ۳۴ هزار و ۸۰۰ تومان محاسبه می‌شود و از آنجا که سهمیه ارز اربعین امسال ۲۰۰ هزار دینار عراق بود، به این ترتیب خرید سهمیه ارز اربعین شش میلیون و ۹۶۰ هزار تومان خرج بر‌می‌دارد. وام اربعین ۱۴۰۲ در حالی به ۱۰ میلیون تومان رسیده است که سال ۱۴۰۱ بسته به یکسری شرایط خاص، به هر متقاضی بین سه تا پنج میلیون تومان وام تعلق می‌گرفت.
بر اساس اعلام بانک مرکزی، از تاریخ ۲۵ مرداد تا ۱۴ شهریور یک میلیون و ۸۰ هزار نفر ارز اربعین دریافت کردند که با احتساب ۶۵ میلیون ریال معادل ریالی آن به قیمت بازار، بالغ بر هفت هزار میلیارد تومان برای زائران اربعین ارز اختصاص داده شده است. این در حالی است که بسیاری از داروها به علت تخصیص نیافتن ارز دولتی برای مردم در بازار کمیاب یا نایاب شده‌اند.
در یک فقره دیگر از هزینه‌های حاکمیت از جیب مردم، شرکت توزیع نیروی برق ایلام اعلام کرده که برای مراسم اربعین، ۱۸۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان هزینه کرده است. به گفته شرکت توزیع نیروی برق ایلام، این بودجه برای تامین برق موکب‌ها و سرویس‌های بهداشتی، تامین برق آب‌سردکن‌ها، توسعه و اصلاح روشنایی معابر، تامین برق مراکز امنیتی، نظامی و بهداشتی، تامین برق مراکز فرهنگی و رفاهی و تجهیز انبار، اعزام و آماده‌باش اکیپ‌های اتفاق و عملیات هزینه شده است.
ولی‌الله ناصری، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق ایلام، در گفت‌وگو با راسان خبر خاطرنشان کرد: «پروژه‌های تامین برق در بیش از ۵۰۰ مکان در سراسر استان انجام و بیش از ۱۰۰ دستگاه ترانسفورماتور برای تامین زیرساخت‌های مراسم اربعین حسینی در این مناطق نصب شد. تامین برق ۱۲٠ موکب و ۲۳٠ چشمه بهداشتی و حمام در مهران و ۸۲ موکب و ۵۳۷ سرویس بهداشتی در شهرهای مسیر زوار از دیگر خدمات ارائه‌شده این شرکت در ایام اربعین است.»
در حالی که جمعه هفته پیش، کاظم صدیقی در خطبه‌های نماز جمعه تهران مدعی شد «اربعین پدیده‌ای بدون بخشنامه و بودجه خاص دولتی است»، وزارت راه پیش از این اعلام کرده بود که برای اربعین سه هزار میلیارد تومان منابع در نظر گرفته شده است که بخشی از آن در ایلام هزینه می‌شود.
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی، در حالی این خبر را اعلام کرد که در همین راستا پروژه‌ای با اعتبار یک هزار و ۵۰ میلیارد تومان را به اتمام رسانده بود؛ پروژه‌هایی که قرار است مسیر ایلام به عراق را هموار کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
استاندار ایلام نیز اعلام کرد در کمتر از دو سال گذشته، مبلغ شش هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان برای توسعه زیرساخت‌های اربعین هزینه شده است. او همچنین گفت که از این میزان، بیش از چهار هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در حوزه زیرساختی و راه‌ها هزینه شده است.
دیده‌بان ایران نیز در گزارشی نوشت بنا بر اطلاعیه‌ای که در فضای مجازی منتشر شده، به پرسنل وزارت رفاه و سازمان‌هایش به منظور اعزام به راهپیمایی اربعین سه روز مرخصی تشویقی، پنج میلیون تومان کمک‌هزینه و یک میلیون تومان برای هر یک از اعضای خانواده آنان پرداخت می‌شود.
این وب‌سایت در گزارشش آورده که معاون عمرانی وزیر کشور نیز اعلام کرده که این وزارتخانه امسال در راستای زیرساخت‌های اربعین ۵۵۰ میلیارد تومان اعتبار اختصاص داده که ۴۰۰ میلیارد تومان آن پرداخت شده است.
شورای شهر تهران هم برای اربعین امسال ۴۰ میلیارد تومان تخصیص داده است. علاوه بر این، شهرداری تهران هر ساله امکانات و تسهیلات دیگری هم برای اربعین در نظر می‌گیرد؛ از جمله اعزام وسایل حمل‌ونقل، نیرو و پاکبان که به هزینه‌های دیگر شهرداری اضافه می‌شود.
در اربعین امسال اتوبوس‌های صفر کیلومتری که با پول شهرداری تهران خریداری شده و هنوز حتی یک مسافر هم در تهران جابه‌جا نکرده‌اند، از مرز مهران سر درآوردند. جالب آنجا است که این اتوبوس‌ها حتی فرصت پلاک شدن هم نداشتند اما برای کارناوال اربعین به مهران اعزام شدند.
به جز شهرداری تهران، شهرداری مشهد نیز امسال به طور رسمی بودجه ۲۶ میلیارد تومانی را برای مراسم اربعین تصویب کرده است.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم تنها در یک فقره از هزینه‌هایش، بدون اشاره به هزینه کادر درمان حاضر در این راهپیمایی و همچنین بیمارستان‌های جاده‌ای و اورژانس‌ها اعلام کرد که بیمارستان مهران ظرف ۹ ماه و با «اعتبار ۴۰ میلیارد تومان» و ظرفیت ۱۵۰ تخت برای زائران کربلا تاسیس شده است.
پالایشگاه گاز ایلام نیز اعلام کرد که دو سردخانه و دو کارخانه یخ در پایانه مرزی مهران نصب و راه‌اندازی کرده است که برای آن مبلغ ۱۲۴ میلیارد ریال از محل اعتبارات وزارت نفت هزینه شده است.
این‌ها تنها بخشی از هزینه‌های جمهوری اسلامی برای راه‌اندازی مانور قدرت‌اند. علی خامنه‌ای سال گذشته راهپیمایی اربعین را جزئی از افتخارات دولت در یک سال گذشته‌اش معرفی کرد؛ افتخاری که کمی بعدتر با خیزش سراسری مردم علیه او و نظامش پاسخ گرفت.
