ایلان ماسک، مالک شرکت اسپیس‌اکس، که اینترنت ماهواره‌ای استارلینک را در بسیاری از کشورهای جهان راه‌اندازی کرده است، در یک گفت‌وگوی تازه‌، به دریافت نامه‌ از مقام‌های جمهوری اسلامی اشاره کرد.

به گزارش تایمز اسرائیل، ماسک که دوشنبه هجدهم سپتامبر (۲۷ شهریور) در کالیفرنیا با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، گفت‌وگو می‌کرد، از دریافت «نامه‌ای بسیار مودبانه» از جمهوری اسلامی خاطره‌ای را روایت کرد.

او به شوخی و تمسخر گفت که انتظار داشت در این نامه عبارت‌هایی از جمله «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر اسرائیل» ببیند اما محتوای متن ارسالی از جمهوری اسلامی «بسیار محترمانه» و «با ادبیاتی مانند چارلز دیکنز» بود.

بنیامین نتانیاهو در پاسخ به این گفته‌ها، به ماسک هشدار داد با چنین لحنی «خام» نشود و اظهار امیدواری کرد که بعد از جلسه در این باره گفت‌وگو کنند. نخست‌وزیر اسرائیل افزود: «آن‌ها [مقام‌های جمهوری اسلامی] تلاش کردند وزیر خارجه و مشاور شورای امنیت ملی (سابق) ایالات متحده را به قتل برسانند. نکته اصلی این است؛ زبان چارلز دیکنز شما را خام نکند.»

بنیامین نتانیاهو در ادامه خطاب به ایلان ماسک گفت: «این‌گونه رژیم‌ها بر پایه توانایی تسلط بر افکار مردمانشان بنا شده‌اند. کاری که شما می‌کنید و مطمئن‌ام به آن باور دارید، گسترش شنیده شدن دیدگاه‌های متکثر است؛ زیرا آنچه جهان غیرآزاد را به فضایی بسته تبدیل می‌کند، این است که امکان بحث درباره آزادی بیان وجود نداشته باشد.»

این اولین اظهارنظر ماسک در مورد واکنش مقام‌های جمهوری اسلامی به فعال‌سازی اینترنت ماهواره‌ای در ایران بود. مالک شبکه اجتماعی اکس به محتوای نامه‌ای که دریافت کرده، اشاره نکرد اما به نظر می‌رسد که محتوای نامه، ممنوعیت فعالیت استارلینک در ایران بوده است.

وزارت ارتباطات جمهوری اسلامی اواخر ۱۴۰۱ درباره فعالیت استارلینک در ایران گفت: «طبق قوانین بین‌المللی هرکسی که بخواهد در قلمرو سرزمینی یک کشور سرویس ارائه کند، باید قواعد آن کشور را رعایت کند. استارلینک و باقی اپراتورها هم اگر این قواعد را بپذیرند، ما از آن‌ها استقبال می‌کنیم.»

شبکه جهانی استارلینک حدود چهار هزار ماهواره دارد و به بیش از ۵۰ کشور جهان خدمات می‌دهد. ماهواره‌های استارلینک با اتصال به پایانه‌ها و گیرنده‌های زمینی، امکان دستیابی به اینترنت «وای‌فای» را در مناطق کوچک فراهم می‌کنند.

در اوکراین، استارلینک راه ارتباطی برای تماس‌های حیاتی در میدان جنگ بود.‌ بسیاری معتقدند در ایران نیز که جمهوری اسلامی با استفاده از قطع کردن و کندی اینترنت در جریان اعتراض‌های مردمی تلاش دارد مانع دسترسی مردم به اطلاعات شود، چنین ابزاری می‌تواند کارآمد باشد.

وزیر خارجه آمریکا در مهر ۱۴۰۱، از لغو برخی تحریم‌های اعمال‌شده بر جمهوری اسلامی به‌منظور «مبارزه با سانسور اطلاعات در ایران» خبر داد و وزارت خزانه‌داری آمریکا هم با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد با درخواست صدور مجوز صادرات برخی تجهیزات و خدمات مرتبط با ارتباطات اینترنت ماهواره‌ای برای مردم ایران موافقت می‌کند. پس از آن، ایلان ماسک گفت که در حال فعال‌سازی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک برای ایران است.

با این حال از آن زمان، ادعاهای ضدونقیضی درباره امکان استفاده از اینترنت ماهواره‌ای در ایران مطرح شده است. برخی تحلیلگران معتقدند که با توجه به حجم تولید سخت‌افزارهای استارلینک و سرعت سرویس‌دهی، نمی‌توان انتظار داشت که استارلینک حتی در صورت فعال شدن در ایران، جایگزین سیستم فعلی اینترنت شود و به منظور رفع مشکلات دسترسی به اینترنت آزاد چاره‌ای اساسی باشد. به گفته آن‌ها در بهترین حالت، استارلینک در ایران می‌تواند راهکاری برای مواقع قطعی کامل اینترنت باشد، تا زمانی که حکومت می‌کوشد از انتشار اخبار به خارج از ایران جلوگیری کند، برای رساندن صدای مردم به خارج از ایران روزنه‌هایی وجود داشته باشد.

اگرچه گفته می‌شود اینترنت ماهواره‌ای در هر مکانی قابل‌ استفاده است و برای آن تنها داشتن تجهیزات مخصوص شرکت ارائه‌دهنده و پرداخت اشتراک ماهیانه کافی است، اسپیس اکس به‌وضوح اعلام کرده که قصد ندارد اینترنت ماهواره‌ای را بدون اجازه‌ دولت‌ها ارائه دهد و با دولت‌ها برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای در حال مذاکره است. 

این شرکت برای استقرار ماهواره‌هایش در آسمان کشورها نیز ملزم به کسب اجازه از دولت‌ها و فعالیت بر اساس قوانین آن‌ها است.