کودتای نیجر؛ مکرون دستور خروج سربازان و دیپلمات‌های فرانسه را صادر کرد

اقدام پاریس در پی ماه‌ها اعتراض در پایتخت نیجر علیه حضور فرانسه در مستعمره سابقش صورت گرفت

پلاکاردی با مضمون «فرانسه باید برود» در دست مخالفان حضور ارتش فرانسه در نیجر، ۱۶ سپتامبر  ۲۰۲۳ ـ AFP

امانوئل مکرون، رئیس ‌جمهوری فرانسه، اعلام کرد که کشورش سفیر، دیپلمات‌ها و سربازان خود را از نیجر احضار می‌کند و به همه همکاری‌های نظامی با نیامی پایان می‌دهد.

به گزارش بی‌بی‌سی، مکرون تاکید کرد: «فرانسه تصمیم گرفته است سفیرش را [به کشور] برگرداند. در ساعات آینده سفیر ما و چندین دیپلمات به فرانسه بازخواهند گشت. همچنین، همکاری نظامی ما با نیجر به پایان می‌رسد و نیروهای فرانسوی طی ماه‌های آینده این کشور را ترک خواهند کرد.»

در واکنش به این گفته‌ها، حکومت نظامی نیجر که در ژوئیه قدرت را در این کشور به دست گرفت، از اقدام فرانسه استقبال کرد.

در بیانیه‌ حکومت نظامی نیجر آمده است: «امروز برداشتن گامی جدید را به سوی حاکمیت [مستقل] نیجر جشن می‌گیریم.»

این تصمیم پاریس در پی ماه‌ها خصومت بین طرفین و تظاهرات‌های پیاپی در نیامی، پایتخت نیجر، در اعتراض به حضور فرانسه در مستعمره سابقش، صورت گرفت.

در حال حاضر حدود ۱۵۰۰ سرباز فرانسوی در این کشور محصور به خشکی در غرب آفریقا حضور دارند که به مبارزه با شبه‌نظامیان اسلامگرا کمک می‌کنند. ایالات متحده نیز بیش از هزار سرباز در نیجر دارد، اما هنوز از آن‌ها خواسته نشده است که این منطقه را ترک کنند.

خروج سربازان فرانسوی از نیجر، ضربه‌ای به عملیات پاریس علیه شبه‌نظامیان آن منطقه تلقی می‌شود، اما مکرون در گفت‌وگو با شبکه‌های تلویزیونی فرانسوی گفت که کشورش «گروگان کودتاچیان نخواهد ماند».

رئیس ‌جمهوری فرانسه همچنین گفت که او محمد بازوم، رئیس جمهوری برکنارشده نیجر را که اینک به دستور رهبران کودتا زندانی است، همچنان «تنها مرجع مشروع» آن کشور می‌داند. مکرون در گفته‌هایش رئیس جمهوری برکنارشده نیجر را «گروگان» توصیف کرد و گفت که او را از تصمیم دولت خود مطلع کرده است.

نیجر یکی از چندین مستعمره سابق فرانسه در غرب و مرکز آفریقا است که ارتش آن‌ها کنترل را در دست گرفته‌اند. پیش از نیجر، این وضعیت در بورکینافاسو، گینه، مالی و چاد رخ داده بود و تازه‌ترین کودتا از این دست نیز اوت گذشته در گابن شکل گرفت.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

تظاهرات‌های ضدفرانسوی در کشورهای آفریقایی، در سال‌های اخیر رونق گرفته است و بسیاری از سیاستمداران محلی، پاریس را به اجرای سیاست‌های نواستعماری متهم می‌کنند.  فرانسه این اتهام را همواره انکار کرده است.

در عین حال، با وقوع چنین کودتاهایی، نگرانی‌هایی در غرب در قبال نقش فزاینده گروه واگنر شکل گرفته است. گروه واگنر روسیه در حالی نفوذش را در آفریقا شدت می‌بخشد که متهم به نقض حقوق‌بشر است و به شکل‌گیری برخی رژیم‌های نظامی جدید کمک می‌کند.

پیش‌تر، برخی از رسانه‌های فرانسوی در مقاله‌هایی تحلیلی، دولت ولادیمیر پوتین را به حمایت از کودتاچیان نیجر متهم کرده‌اند. این رسانه‌ها می‌گویند که کودتا و هرج‌ومرج در نیجر که دارای معادن بزرگ اورانیوم است، می‌تواند دولت فرانسه را به پذیرش خواسته‌های روسیه درباره اوکراین وادارد. تولید الکتریسیته در فرانسه، از طریق نیروگاه‌های هسته‌ای انجام می‌گیرد و در نتیجه، نیاز مبرمی به اورانیوم نیجر دارد.

پس از سرنگونی محمد بازوم در ۲۶ ژوئیه، رهبران نظامی نیجر بارها به سیلوین ایت، سفیر فرانسه، اعلام کرده بودند که باید کشور را ترک کند. با این حال، اولتیماتوم‌هایی که برای خروج او صادر شده بود، عملی نشد و دولت فرانسه از به‌رسمیت شناختن رژیم نظامی جدید خودداری کرد.

اظهارات مکرون درباره تصمیم دولتش به بازگرداندن سفیر و دیپلمات‌های فرانسه از نیجر، پس از آن بیان شد که رهبران کودتای نیجر پرواز هواپیماهای فرانسوی را بر فراز کشورشان ممنوع کردند.

سازمان منطقه‌ای ایمنی هوایی گفت که حریم هوایی نیجر «به روی همه پروازهای تجاری ملی و بین‌المللی، جز هواپیماهای فرانسوی یا هواپیماهایی که فرانسه اجاره کرده باشد، از جمله پروازهای خطوط هوایی ایرفرانس»، باز است.

نیجر تا اوایل قرن بیستم میلادی مستعمره فرانسه بود و پس از آن، نیز تا ۱۹۵۴ میلادی، به یکی از استان‌های آن بدل شده ‌بود. از میانه‌های قرن بیستم بود که این کشور نیز همراه با دیگر مستعمره‌های فرانسه، از جمله الجزایر، موفق به کسب استقلال شدند. 

کودتای نظامی در نیجر پس از آن رخ داد که شماری از فرماندهان ارتش با حضور در تلویزیون ملی این کشور، ضمن اعلام برکناری و بازداشت محمد بازوم، قانون اساسی نیجر را ملغی اعلام کردند. ژنرال عبدالرحمان تیانی، رئیس‌ «شورای ملی حفاظت از میهن»، با انتقاد از دولت بازوم در همکاری نکردن با دولت‌های بورکینافاسو و مالی برای مقابله با گروه‌های شورشی منطقه‌، ضعف امنیتی کشور را دلیل کودتا دانست.

همسایگان و شرکای بین‌المللی نیجر، این کودتای نظامی را به‌شدت محکوم کرده‌اند و با خودداری از به‌رسمیت شناختن رهبران جدید، خواستار بازگرداندن بازوم به قدرت شده‌اند. اتحادیه اروپا و فرانسه حمایت مالی خود را از نیجر قطع کرده‌اند و ایالات متحده آمریکا نیز تهدید کرده است که همین رویه را در پیش خواهد گرفت.

بیشتر از جهان