ریزش مو دغدغه بزرگی برای بسیاری از افراد است. برای پیشگیری یا بهبود ریزش مو راه‌حل‌های موثری وجود دارد که اگر زمان مناسبی برای آن در نظر گرفته شود و راه‌های درمانی با استمرار انجام شوند، می‌توان از فواید آن‌ها بهره‌مند شد.
فرقی نمی‌کند با چه روشی وزن کم کرده باشید، چه داروی اوزمپیک مصرف کرده و چه تحت رژیم غذایی شدید بوده‌اید، احتمالا پس از کاهش وزن شدید با ریزش مو مواجه شده‌اید. اما دلیل ریزش مو بعد از کاهش وزن شدید چیست؟
دکتر امی فریمن، متخصص پوست در نیوجرسی و عضو انجمن پوست آمریکا، به ویمنز هلت (Women’s Health) توضیح می‌دهد که نوعی ریزش موی ناشی از استرس به نام تلوژن افلوویوم (telogen effluvium) وجود دارد که هر عامل استرس‌زایی در بدن شامل بارداری، جراحی، استرس عاطفی یا کاهش وزن سریع می‌تواند باعث آن شود.
بر اساس گفته‌های دکتر فریمن، این دارو یا رژیم غذایی نیست که باعث ریزش موها می‌شود، بلکه خود کاهش وزن عامل آن است.
به گفته دکتر فاطیما کودی استنفورد، پزشک متخصص چاقی و دانشیار پزشکی و اطفال در بیمارستان عمومی ماساچوست و دانشکده پزشکی هاروارد، اگر در مسیر کاهش وزن، خیلی کمتر از حالت عادی غذا می‌خورید، احتمال اینکه تعادل دریافت مواد غذایی ایده‌آل در بدنتان به هم بخورد، زیاد است. در این بین، کاهش مصرف پروتئین یا کمبود روی از جمله عواملی‌اند که می‌توانند باعث ترشح تلوژن شوند.
به گفته دکتر آنتونی روسی، متخصص پوست و استادیار کالج پزشکی ویل کورنل، مو یک سلول تقسیم‌کننده است که برای رشد به تغذیه مناسب نیاز دارد. وقتی بدن در حالت سوءتغذیه قرار می‌گیرد، مواد مغذی را از رشد مو دریغ می‌کند تا عملکردهای ضروری‌تر را انجام دهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تلوژن افلوویوم به‌طورمعمول با ریزش سریع مشخص می‌شود که حدود سه ماه پس از حادثه تحریک‌کننده رخ می‌دهد.
دکتر فریمن توضیح می‌دهد: «مو مراحل رشد مختلفی را طی می‌کند. مرحله رشد فعال به نام فاز آناژن شناخته می‌شود و مرحله استراحت به نام تلوژن.» او در ادامه می‌گوید با کاهش سریع وزن یا کمبود مواد مغذی، بدن فکر می‌کند که تحت‌فشار و استرس قرار گرفته است و به حالت استراحت می‌رود و به دنبال آن، تمام فولیکول‌های مو هم‌زمان وارد فاز استراحت می‌شوند. به دنبال چنین اتفاقی، یک ریزش شدید اتفاق می‌افتد.
آیا پس از تثبیت وزن، موها دوباره رشد می‌کنند؟
خبر خوب این است که این احتمال وجود دارد. هر دو دکتر، روسی و فریمن، می‌گویند که اکثرقریب‌به‌اتفاق تلوژن افلوویوم‌ها موقتی‌اند. البته شکل مزمنی از این بیماری هم وجود دارد که در موهایی که برای مدت طولانی‌تری در فاز استراحت باقی می‌مانند، ظاهر می‌شود اما اغلب ریزش‌موهای ناشی از کاهش وزن نشانه‌ای از تلوژن افلوویوم حادند.
برای بهبود ریزش مو پس از کاهش شدید وزن چه باید کرد؟
موارد زیر پیشنهادهایی‌اند که برای انواع مختلف ریزش مو از جمله ریزش موی ناشی از تلوژن افلوویوم کاربرد دارند:
ماینوکسیدیل موضعی
این تنها درمان موضعی ریزش مو است که تایید سازمان غذا و داروی آمریکا (اف‌دی‌ای FDA) را دارد و برای زنان در غلظت‌های دو و پنج درصد موجود است.
دکتر راسی توضیح می‌دهد که ماینوکسیدیل موها را به فاز آناژن یا رشد در چرخه هل می‌دهد. او می‌گوید که شما آن‌قدر تلوژن افلوویوم را درمان نمی‌کنید، بلکه چرخه رشد مو را سرعت می‌بخشید تا در این مسیر موهای جدید جوانه بزنند.
ماینوکسیدیل در فرم خوراکی نیز موجود است که گزینه تهاجمی‌تری به حساب می‌آید و تنها با نسخه پزشک در دسترس است.
تغذیه مناسب
دکتر استنفورد که سطح ویتامین‌های د و ب۱۲ را در بیمارانش به‌دقت رصد می‌کند، معتقد است در بیمارانی که این داروها را مصرف می‌کنند، زمان رسیدن به بسیاری از چیزهایی که نیاز دارند، کوتاه‌تر می‌شود. او توصیه می‌کند در شرایط کاهش وزن سریع با یک متخصص تغذیه همکاری نزدیک داشته باشید تا مطمئن شوید پروتئین کافی می‌خورید که یکی از راه‌های مدیریت ریزش مو است. او همچنین به دریافت کافی آهن و روی اشاره می‌کند که کمبود آن‌ها می‌تواند باعث ریزش مو شود.
مکمل‌ها
به گفته دکتر راسی، دریافت ناکافی اسیدهای چرب نیز می‌تواند بر کیفیت و تراکم موها تاثیر بگذارد و مصرف کپسول روغن ماهی می‌تواند کمک کننده باشد.
دکتر استنفورد نیز به بیمارانی که در حال کاهش وزن سریع‌اند، یک مولتی‌ویتامین توصیه می‌کند.
هر دو این پزشکان مصرف مکمل نوترافول (Nutrafol) را که به طور خاص برای مقابله با ریزش مو طراحی شده و داده‌های علمی معتبری دارد، پس از مشورت با پزشک، توصیه می‌کنند.
شامپو ضدقارچ
ممکن است شما مشکل شوره سر یا درماتیت سبورئیک نداشته باشید اما شامپوهای حاوی کتوکونازول که معمولا برای درمان این مشکلات استفاده می‌شوند، ممکن است به حل مشکل ریزش مو کمک کنند.
به گفته دکتر روسی، کتوکونازول می‌تواند سطح دی هیدروتستوسترون (DHT) را کاهش دهد؛ هورمونی که می‌تواند فولیکول‌های مو را کوچک و چرخه رشد مو را کوتاه کند.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت
دکتر راسی تزریق پلاسمای غنی از پلاکت به پوست سر (پی‌آر‌پی/ PRP) را برای تقویت رشد موهای جدید توصیه می‌کند. او می‌گوید مطالعات متعددی وجود دارد که نشان می‌دهد پی‌آر‌پی راه درمانی امیدوارکننده‌ای برای تلوژن افلوویوم مزمن است.
