برای ترزیق واکسن آنفلوانزا دلایل زیاد و قانع‌کنند‌ه‌ای وجود دارد اما یکی از این دلیل‌ها شاید همه را شگفت‌زده کند: این واکسن احتمالا از مغز ما نیز محافظت می‌کند.

به گزارش واشنگتن‌پست، نتایج تحقیقات نشان می‌دهد واکسیناسیون منظم علیه آنفلوانزا و سایر بیماری‌های عفونی مانند زونا، ذات‌الریه، کزاز، دیفتری و سیاه‌سرفه ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و زوال عقل ناشی از آن را کاهش دهد.

بر اساس برخی تحقیقات، احتمال ابتلا به زوال عقل در افرادی که در مقابل آنفلوانزا و چندین بیماری عفونی دیگر واکسینه می‌شوند، کمتر از افراد واکسینه‌نشده است. البته دانشمندان هنوز درباره دلایل آن مطمئن نیستند.

بعضی معتقدند عوامل عفونی در ایجاد بیماری آلزایمر نقش دارند و واکسیناسیون با پیشگیری یا کاهش احتمال ابتلا به این عفونت‌ها، نقش مهمی دارد. پل ای.شولز، استاد عصب‌شناسی و مدیر مرکز اختلالات عصبی از هیوستون که سرپرستی چندین تحقیق را برعهده داشت، می‌گوید: «واکسن داستان موفقیت بزرگ سلامتی عمومی نسل ما است. واکسن‌ها از ما در برابر عفونت‌هایی محافظت می‌کنند که بسیاری از این بیماری‌های عفونی تهدید‌کننده زندگی‌اند.»

شولز حدس می‌زند که واکسن‌ها احتمالا واکنش سیستم ایمنی به پلاک آمیلوئید‌ــ پروتئین طبیعی که در سطوح غیرطبیعی بالا در آلزایمر یافت می‌شو‌د‌ــ  را مهار می‌کنند.

او می‌گوید: «سیستم ایمنی پلاک را به عنوان یک مهاجم خارجی می‌بیند و به آن حمله می‌کند و باعث التهاب مزمن مغز و مرگ نورون‌های مجاور می‌شود. مرگ این نورون‌ها در واقع عامل زوال عقل است. در سرکوب پاسخ ایمنی به آمیلوئید، واکسن ممکن است سلول‌های مغزی را نجات دهد. واکسن‌ها همچنین به سیستم ایمنی بدن کمک می‌‌کنند تا از شر پلاک‌ها خلاص شود.»

شولز می‌‌‌گوید که پلاک‌ کمتر التهاب کمتر را به دنبال دارد و بدین ترتیب سلول‌‌‌های مغزی کمتری از دست می‌روند. او می‌گوید: «هنوز دقیقا مطمئن نیستیم که سازوکار آن چیست اما چیزی در مغز و سیستم ایمنی در حال وقوع است که گویا تفاوت بزرگی ایجاد می‌کند.»

پیتر هوتز، یکی از مدیران مرکز بیمارستان کودکان تگزاس برای توسعه واکسن، گفت: «این پژوهش‌ها به مزایای طولانی‌مدت ایمن‌سازی با واکسن‌ها اشاره می‌کند که فراتر از مزایای مستقیم موردنظر است.»

هوتز گفت: «مشخص نیست چرا واکسیناسیون می‌توانند زوال عقل را کند یا از آن جلوگیری کند. در برخی موارد، آن‌ها ممکن است مستقیما از ایجاد درگیری عصبی از طریق ویروس‌ها جلوگیری می‌کنند یا به طور غیرمستقیم، از طریق التهاب مغزی که ناشی از عوامل بیماری‌زا است، مانع آن شوند. در موارد دیگر هم ممکن است سازوکارهای ایمنی ذاتی را تحریک کنند که با توالی وقایعی که به زوال عقل منجر می‌شوند، مقابله می‌کنند.»

شولز اخیرا هدایت پژوهشی را بر عهده گرفت که تفاوت آماری در بروز آلزایمر در دو گروه طی هشت سال را بررسی می‌کرد. شرکت‌کنندگان یکی از گروه‌ها در برابر آنفلوانزا واکسینه شده بودند و گروه دیگر خیر.

در پژوهش آنفلوانزا، محققان شرکت‌‌کنندگان را از یک پایگاه داده ملی بیماران انتخاب کردند؛ دو گروه متشکل از ۹۳۵ هزار و ۸۸۷ نفر. آن‌ها برای جلوگیری از تاثیر عوامل دیگر این دو گروه را با وضعیتی مشابه از لحاظ سن، جنسیت، تعداد دفعات مراجعه به پزشک و شرایط خاص پزشکی مانند فشار خون و کلسترول بالا انتخاب کردند.

شولز و همکارانش دریافتند که واکسیناسیون سالانه آنفلوانزا برای سه سال متوالی، خطر زوال عقل در چهار تا هشت سال پس از آن را تا ۲۰ درصد کاهش می‌دهد.

گروه تحقیقی او در پژوهشی دیگر، درباره واکسن‌ سایر بیماری‌های عفونی از جمله زونا، ذات‌الریه، کزاز، دیفتری و سیاه‌سرفه هم به نتایج مشابهی رسیدند.

البته متخصصان معتقدند برای بررسی تاثیر واکسن بر مغز به تحقیقات بیشتری نیاز است.

هوتز می‌گوید: «همه این‌ها مستلزم تحقیقات بیشتر است اما واکسیناسیون، رژیم غذایی خوب، ورزش، فعالیت فکری و عاطفی عوامل کلیدی در روند پیری سالم‌اند.»