در آخرین روز از ضرب‌الاجل دولت پاکستان برای خروج داوطلبانه مهاجران افغان از این کشور، دیده‌بان حقوق بشر در بیانیه‌ای، دولت پاکستان را به تهدید، ارعاب، سوءاستفاده و بازداشت خودسرانه مهاجران افغان متهم کرد و از کشورهای جهان به ویژه آمریکا، کانادا و کشورهای اروپایی خواست با فشار وارد کردن بر پاکستان این روند اخراج اجباری را متوقف کنند.
این سازمان گفت بیشتر کسانی که در معرض اخراج قرار دارند، در انتظار رسیدگی به پرونده مهاجرتشان به آمریکا، کانادا یا کشورهای اروپایی به پاکستان رفته‌اند و از آنجا که روند رسیدگی به پرونده‌هایشان طول می‌کشد، مجبور شده‌اند در این کشور بمانند.
وزارت کشور پاکستان سوم اکتبر اعلام کرد همه مهاجرانی که بدون اجازه اقامت قانونی در پاکستان زندگی می‌کنند، ۲۸ روز فرصت دارند داوطلبانه این کشور را ترک کنند وگرنه اخراج خواهند شد.
دیده‌بان حقوق بشر نوشت: «درخواست گسترده مقام‌های پاکستانی برای اخراج گروهی باعث افزایش خشونت پلیس علیه افغان‌ها از جمله آزار و اذیت، حمله و بازداشت خودسرانه شده است.» این سازمان همچنین اعلام کرد افغان‌هایی که با این گونه رفتار پلیس مواجه می‌شوند، برای به چالش کشیدن این اقدام‌های غیرقانونی فرصتی ندارند.
فرشته عباسی، پژوهشگر امور افغانستان در سازمان دیده‌بان حقوق بشر، گفت: «ضرب‌الاجل پاکستان برای بازگشت افغان‌ها به بازداشت، ضرب‌وشتم و اخاذی منجر شده و هزاران افغان را از آینده خود در هراس قرار داده است».
او از عواقب بازگشت مهاجران به افغانستان ابراز نگرانی کرد و افزود: «وضعیت در افغانستان برای بسیاری از کسانی که فرار کرده‌اند همچنان خطرناک است و این اخراج آن‌ها را در معرض خطرات امنیتی قابل‌توجهی از جمله تهدید برای زندگی و رفاه آن‌ها قرار خواهد داد.»
این در حالی است که وزارت خارجه پاکستان روز دوشنبه در بیانیه‌ای در پاسخ به درخواست‌های سازمان ملل برای توقف اخراج اجباری پناهجویان افغان اعلام کرد که «همه مهاجران غیرقانونی بدون در نظر داشتن ملیتشان اخراج خواهند شد». این وزارتخانه تاکید کرد: «تصمیم اخراج مهاجران طبق قوانین داخلی پاکستان و اصول بین‌المللی است.»
هزاران مهاجر افغان از ترس بازداشت و خشونت پلیس پاکستان حاضر به ترک این کشور شده اند - AFP
با این حال برخی مهاجران افغان در پاکستان در صحبت با ایندیپندنت فارسی گفتند روندی که پلیس پاکستان در حال حاضر طی می‌کند، با هیچ قانونی مطابقت ندارد زیرا پلیس به طور خودسرانه شب‌هنگام وارد خانه مردم می‌شود و حتی کسانی را که اجازه اقامت دارند به بازداشتگاه می‌برد و پس از آزار و اذیت، با دریافت رشوه آن‌ها را آزاد می‌کند.
روایت‌های مهاجران افغان در بیانیه دیده‌بان حقوق بشر نیز مشابه این ادعا است. آنان می‌گویند که از ترس مواجه شدن با پلیس و بازداشت حتی جرئت ندارند برای خرید مایحتاج زندگی از خانه بیرون بروند و شب‌ها نیز از ترس حمله پلیس با اضطراب و نگرانی می‌خوابند.
در بیانیه دیده‌بان حقوق بشر آمده است: «این اخراج‌ها تعهدات پاکستان به‌عنوان یکی از طرف‌های کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه شکنجه و اصل حقوق بین‌الملل عرفی مبنی بر اخراج نکردن‌ــ بازنگرداندن اجباری افراد به کشورهایی که در آن با خطر آشکار شکنجه یا آزار و شکنجه مواجه‌اند‌ــ نقض می‌کند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بسیاری از افغان‌هایی که پس از تسلط طالبان بر افغانستان وارد پاکستان شده‌اند، برای اسکان مجدد در کشورهای امن از جمله ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، کانادا و آلمان درخواست داده‌اند اما روند رسیدگی به پرونده‌های آنان به‌کندی پیش می‌رود و این سبب شده است که برای مدت طولانی و با وجود منقضی شدن ویزایشان در این کشور بمانند. این افراد که گفته می‌شود در افغانستان تحت خطرند و می‌خواهند به کشوری امن مهاجرت کنند، اکنون در معرض اخراج دوباره به افغانستان قرار دارند.
به گزارش دیده‌بان حقوق بشر، بیشتر این افراد آسیب‌پذیر زنان و دختران‌اند، «زیرا کشورهای مقصد اغلب کمک به مردان افغان را که در تلاش‌های نظامی آن‌ها مشارکت داشته‌اند، در اولویت قرار داده‌اند».
به گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل و سازمان بین‌المللی مهاجرت، از سوم اکتبر که ضرب‌الاجل خروج داوطلبانه افغان‌ها از پاکستان اعلام شد و فشارها شدت گرفت تا ۱۵ اکتبر، حدود ۶۰ هزار مهاجر افغان پاکستان را ترک کرده‌اند. به گفته کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل و سازمان بین‌المللی مهاجرت، حدود ۸۷ درصد از آن‌ها دلیل بازگشتشان را ترس از دستگیری در پاکستان عنوان کردند.
فرشته عباسی، پژوهشگر افغانستان دیده‌بان حقوق بشر، در این بیانیه گفت: «پاکستان برای وادار کردن افغان‌ها به بازگشت گروهی بار دیگر یک سرکوب ضدپناهجویان به راه انداخته است. کشورهایی که قول داده‌اند به افغان‌های در خطر برای مهاجرت کمک کنند، باید پاکستان را تحت فشار قرار دهند تا به سوءاستفاده‌هایش پایان دهد. آن‌ها نیز باید به وعده‌هایشان برای اسکان مجدد پناهجویان افغان عمل کنند.»
این سازمان از دولت پاکستان هم خواست که به سوءاستفاده پلیس علیه پناهجویان افغان پایان دهد، ضرب‌الاجل اخراج اول نوامبر را تمدید کند و با کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل برای از سرگیری ثبت‌نام پناهجویان افغان همکاری کند.
