در پی حمله پهپادی که به کشته شدن سه سرباز آمریکایی در اردن منجر شد، درخواستها برای پاسخ قاطع به جمهوری اسلامی افزایش یافته است. کاخ سفید برای پاسخی مناسب باید میزان تمایل به ارسال پیامی جدی به جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتیاش، فشار کنگره برای اقدامی قاطع، و تمایل دولت بایدن به جلوگیری از جنگی منطقهای را بسنجد.
والاستریت ژورنال در مقالهای به سه گزینه آمریکا برای پاسخ به این حمله میپردازد که حمله مستقیم به ایران، هدف گرفتن گروههای نیابتی و نیروهای جمهوری اسلامی در خارج از کشور و افزایش فشار اقتصادی به تهران را شامل میشود.
مقاومت اسلامی عراق مسئولیت حمله به سه پایگاه آمریکا در سوریه، از جمله پایگاه التنف در نزدیکی مرز عراق و اردن، را بر عهده گرفته است. جمهوری اسلامی هرگونه دخالت در این حملات را تکذیب کرده است.
مقامهای آمریکایی هنوز اعلام نکردهاند به چه صورت به این حمله پاسخ میدهند، اما دستکم سه گزینه روی میز است.
حمله به خاک یا آبهای سرزمینی ایران
حمله مستقیم آمریکا به خاک ایران، که برخی جمهوریخواهان درخواست کردهاند، اقدامی بیسابقه است.
رویکرد دولت بایدن در قبال جمهوری اسلامی همواره پرهیز از رویارویی مستقیم و کاهش احتمال حمله به خاک یا آبهای سرزمینی ایران بوده است. اما به عقیده تحلیلگران، در سالی که انتخابات ریاستجمهوری در پیش است، اگر دولت بایدن به مرگ سه نیروی آمریکایی واکنشی شدید و قاطع نشان ندهد، احتمال دارد ضعیف به نظر برسد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
گابریل نورونا، مشاور امور ایران در دولت ترامپ و تحلیلگر موسسه امنیت ملی آمریکا، میگوید جمهوری اسلامی معتقد است گروههای نیابتیاش میتوانند آمریکا را وادار کنند از خاورمیانه خارج شود، و فقط یک پاسخ قاطع میتواند به این مسئله پایان دهد. نورونا در ادامه میافزاید: «حمله به خاک ایران حس و تصویری آسیبپذیر از جمهوری اسلامی ایجاد میکند که رژیم بهشدت میخواهد از آن اجتناب کند.»
اما حمله مستقیم به ایران خطر بروز جنگ تمامعیار منطقهای را در پی دارد، که کاخ سفید میگوید مشتاق است از آن بپرهیزد. جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی، یک روز پس از این حمله مرگبار گفت: «ما دنبال جنگ با ایران نیستیم.»
حمله به گروههای نیابتی یا نیروهای جمهوری اسلامی در خارج از کشور
آمریکا میتواند بهجای حمله به تهران، شبکه نیروهای نیابتیاش در سراسر منطقه یا بهاصطلاح «محور مقاومت» را هدف قرار دهد.
دولت بایدن میتواند افراد نیروی قدس سپاه را در سوریه، عراق و یمن هدف قرار دهد، به کشتیهای جمهوری اسلامی در دریا حمله کند، یا همانطور که جمهوری اسلامی پیشبینی میکند، حملهای گسترده علیه مقاومت اسلامی عراق صورت دهد، گروه شبهنظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی که مسئولیت حمله به پایگاههای آمریکا را پذیرفته است.
یک مشاور اطلاعاتی آمریکا میگوید سپاه پاسداران و نیروهای نیابتیاش در دیرالزور و سایر مناطق شرق سوریه در صدر فهرست اهداف حملات آمریکا قرار دارند و تحرکات آنها با پهپاد و ماهواره بهدقت رصد میشود.
تحریم یا فشارهای اقتصادی
در حالی که ایران تحت تحریمهای سنگین قرار دارد، هنوز فضا برای اقدامهای اقتصادی تلافیجویانه علیه تهران وجود دارد. آمریکا شدیدترین تحریمها را علیه ایران وضع کرده است، اما همه آنها اعمال نشدهاند، بهخصوص وقتی کشورهای ثالث دخیل باشند.
برخی قانونگذاران و مقامهای امنیتی سابق میگویند آمریکا میتواند نظارت سختگیرانهتری بر اجرای تحریمهای موجود داشته باشد، جلو فروش نفت ایران را بگیرد و شرکتها و بانکهای خارجی را که به جمهوری کمک میکنند تحریم کند.
مشکل چنین رویکردی این است که دولت بایدن در تلاش بوده از فشار اقتصادی به چین، که بزرگترین خریدار نفت ایران است، بکاهد تا روابطش با این کشور احیا شود و از گامهای اشتباه در مسئله تایوان بپرهیزد.
گزینه دیگر آمریکا این است که از متحدان غربی کمک بگیرد تا تحریمهای گستردهای را که آمریکا علیه اقتصاد ایران وضع کرده است اعمال کنند. تحلیلگران میگویند با توجه به همکاری نظامی جمهوری اسلامی با روسیه و حملات نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی به کشتیها در دریای سرخ، برخی کشورهای اروپایی موضع خصمانهتری در قبال تهران اتخاذ کردهاند.