تغییر متولی نظارت و بررسی آثار شبکه خانگی در ایران

‌ابراهیم رئیسی مسئولیت نظارت بر شبکه نمایش خانگی را به شورای‌ عالی انقلاب‌ فرهنگی سپرد

فیلم‌های شبکه خانگی‌ــ روزنامه دنیای اقتصاد

‌ابراهیم رئیسی در بخشنامه‌ای، مسئولیت نظارت بر شبکه نمایش خانگی را به شورای‌ عالی انقلاب‌ فرهنگی سپرد؛ بخشنامه‌ای که احتمالا به تنش‌ موجود میان نهادهای مختلف جمهوری اسلامی بر سر مسئولیت نظارت بر شبکه نمایش خانگی خاتمه خواهد داد.

در بخشنامه رئیسی، ابراهیم سوزنچی، سیدسعیدرضا عاملی و سیدمرتضی میرباقری اعضای حقیقی شورای‌ عالی انقلاب‌ فرهنگی و محمدرضا جعفری جلوه و فرشاد مهدی‌پور با عنوان «اعضای صاحب‌نظر در حوزه رسانه»، برای عضویت در کمیته «تدوین سیاست‌ها و ضوابط حاکم بر صوت و تصویر فراگیر و شبکه نمایش خانگی» انتخاب شدند.

با افزایش استقبال مردم در ایران از محصولات و تولیدات شبکه‌ نمایش خانگی که با کاهش میزان بینندگان برنامه‌های صداوسیما هم‌زمان شد، رئیس صداوسیما به استناد قوانینی که در آن نظارت و صدور مجوز برای تمامی محتواهای تصویری را در اختیار این سازمان قرار می‌دهد، خواستار مدیریت این سازمان بر شبکه نمایش خانگی شد.

شورای‌ عالی انقلاب‌ فرهنگی هم ۳۰ خرداد در جلسه‌ای به ریاست ابراهیم رئیسی، مصوبه‌ای با عنوان «تعیین الزام‌های ساماندهی حوزه صوت و تصویر فراگیر» صادر کرد که رسانه‌های ایران مدعی شدند در آن، وظیفه نظارت بر شبکه نمایش‌ خانگی به صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران واگذار شده است؛ اما وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با رد این تفسیر از مصوبه خردادماه شورای‌ عالی انقلاب‌ فرهنگی، اعلام کرد که «تمام فعالیت‌ها و مجوزهایی را که صوت و تصویر فراگیر صادر می‌کرد، از این به بعد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر خواهد کرد».

وزیر ارشاد در این دایره اختیارات به دو استثنا اشاره کرد که به گفته فعالان حوزه سینما و سازندگان سریال‌های شبکه نمایش خانگی، چالش اصلی و محل اعتراض فعالان این حوزه بود.

به نظر می‌رسد جدا از برنامه‌های پخش زنده، در این مصوبه مسئولیت صدور مجوز و نظارت بر سریال‌های شبکه نمایش خانگی هم از حوزه اختیارات وزارت ارشاد خارج شده است.

منتقدان واگذاری نظارت به صداوسیما به این نکته اشاره می‌کنند که شدت محدودیت‌های نظارتی صداوسیما بر برنامه‌ها و سریال‌های ساخته‌شده در این سازمان یکی از عوامل دور شدن هنرمندان از این سازمان و تمایل به ساخت برنامه‌های نمایشی در شبکه نمایش خانگی است. از این‌ جهت اگر بنا باشد محدوده نظارت بر برنامه‌های شبکه نمایش خانگی مطابق الگوی صداوسیما باشد، جز آنچه بر سر میزان مخاطبان صداوسیما و کیفیت برنامه‌های آن آمد، نتیجه‌ای نخواهد داشت.

خانه سینما دوم تیر در بیانیه‌ای به این مصوبه واکنش نشان داد. در این بیانیه آمده بود: «افزایش فشار روانی بر هنرمندان و تاکید بر صدور مجوزهای متعدد و سانسور بیشتر آثار نمایش خانگی و سینمایی، تنها بحران‌های حوزه فرهنگ را پررنگ‌تر می‌کند و باعث خواهد شد شبکه‌های تلویزیونی خارج از ایران تقویت شوند و مهاجرت سینماگران و تولید فیلم‌های خارج از قاعده افزایش یابد.»

تعیین اعضای کمیته تدوین سیاست‌ها و ضوابط حاکم بر صوت و تصویر فراگیر و شبکه نمایش خانگی از طرف ابراهیم رئیسی شاید به معنای آن باشد دولت بنا دارد نظارت بر برنامه‌های شبکه نمایش خانگی را به نهادی بالادست وزارت ارشاد و صداوسیما واگذار کند؛ ایده‌ای که پیش‌تر معاون حقوقی و قائم‌مقام وزیر ارشاد مطرح کرده بود که بر اساس آن، برای نظارت بر شبکه نمایش خانگی هیئت یا کمیته‌ای مانند الگوی مدل هیئت نظارت بر مطبوعات شکل بگیرد که فراسازمانی، فرابخشی و فراقوه‌ای باشد.