افسردگی از جمله مشکلات مربوط به سلامت روان است که معمولا با نشانه‌های اندوه، نا‌امیدی و بی‌میلی در فعالیت‌های روزمره بروز می‌کند. اما علامت‌ها همیشه این‌چنین آشکار نمی‌شوند و کسانی هم وجود دارند که به «افسردگی خندان» دچارند. این افراد به رغم ابتلا به افسردگی عمده (ماژور)، لبخند می‌زنند و شاد به نظر می‌رسند.

لبخند زدن برای برخی افراد راهی برای بهبود حس‌وحالشان است، در حالی که برخی دیگر از آن برای پنهان‌ کردن احساسات واقعی‌شان استفاده می‌کنند.

وری‌ول هلت در گزارشی به «افسردگی خندان» پرداخته و نشانه‌های آن را شرح داده است.

افسردگی خندان: چه احساسی دارد؟

افراد مبتلا به افسردگی خندان می‌توانند در درون ناراحت یا تحریک‌پذیر (زودرنج یا تندخو) باشند یا احساس پوچی کنند و ممکن است علاقه‌شان را به سرگرمی‌ها یا فعالیت‌هایی که معمولا از آن‌ها لذت می‌برند، از دست بدهند، با این حال در ظاهر، ممکن است لبخند بزنند، بخندند و در محل کار، مدرسه و خانه راضی به نظر برسند.

این تفاوت بین احساس درونی فرد و ظاهر به نظر شاد او مشخصه فرد مبتلا به «افسردگی خندان» است.

نشانه‌های دیگری که فرد مبتلا به افسردگی ممکن است داشته باشد، عبارت‌اند از: ناامیدی، مشکل در خوابیدن، انرژی کم،‌ تمرکز ضعیف و احساس گناه.

پنهان کردن افسردگی پشت ماسک لبخند

در افسردگی خندان، افراد افسردگی خود را با نشان دادن ظاهری شاد پنهان می‌کنند و به رغم آنکه نشانه‌های افسردگی را درونشان احساس می‌کنند،‌ لبخند به لب دارند.

از نظر دیگران، آن‌ها ممکن است به دلیل داشتن شغل خوب و دوستان زیاد، زندگی ظاهرا کاملی داشته باشند و راضی به نظر برسند. داشتن خلق‌و‌خوی شاد درک افسردگی را برای اطرافیان دشوار می‌کند.

این احتمال هم وجود دارد که فرد افسردگی‌اش را برای اجتناب از درمان پنهان کند و افسردگی خندان راهی برای متقاعد کردن خود و اطرافیانشان به این باشد که برای این حس خمودگی نیازی به کمک ندارد.

آیا لبخند زدن به افسردگی کمک می‌کند؟

باور غالب این است که لبخند زدن به بهبود حال‌و‌هوای فرد کمک می‌کند و ممکن است در رفع افسردگی هم موثر باشد. با این حال اگرچه به نظر نمی‌رسد که لبخند‌ زدن به خلق‌وخوی افراد آسیب برساند، تحقیقات قوی هم وجود ندارد که نشان دهد لبخند زدن خلق‌و‌خو و حس‌وحال را به میزان چشمگیری بهتر می‌کند.

یک مطالعه مبتنی بر متاآنالیز (فراتحلیل) در سال ۲۰۱۹ نشان داد که لبخند‌ زدن به بهبود خلق‌و‌خو کمک می‌کند؛ اما فقط اندکی. لبخند‌ زدن بر تعداد کمی از شرکت‌کنندگان در مطالعه تاثیر مثبت داشت، اما تعداد آن‌ها بسیار کم بود.

عواملی که به افسردگی خندان منجر می‌شوند

افسردگی می‌تواند افراد را با هر جنسیت و در هر سن یا دوره‌ای از زندگی تحت تاثیر قرار دهد. بنا به نتایج تحقیقات، چندین عامل خطر می‌تواند به بروز افسردگی منجر شود. ژنتیک، محیط و مشکلات روانشناسی فرد همگی در افسردگی نقش دارند.

تشخیص افسردگی خندان

افسردگی خندان یکی از نشانه‌های افسردگی عمده (ماژور) است نه اینکه خود یک اختلال یا بیماری باشد. اگر نشانه‌های افسردگی دارید، برای بررسی مشکل با متخصص مراقبت‌های بهداشتی تماس بگیرید. آن‌ها می‌توانند افسردگی و سایر اختلالات خلقی را غربالگری کنند و در صورت نیاز شما را به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهند.

برای تشخیص افسردگی عمده، علامت‌ها و مدت زمان بروز آن‌ها بررسی می‌شود. اگر  به مدت دو هفته تقریبا هر روز و آن هم بیشتر اوقات روز، نشانه‌های افسردگی دارید، احتمالا به افسردگی مبتلا شده‌اید.

ارائه پاسخ‌‌های صادقانه به متخصص مراقبت‌های بهداشتی بسیار مهم است. چرا که به ‌کمک می‌کند تصمیم درست را اتخاذ کنند.

راه‌‌های درمان افسردگی خندان

از آنجا که افسردگی خندان صرفا نمود بیرونی افسردگی است و به‌خودی‌خود یک تشخیص بالینی نیست، جای تعجب ندارد که برای آن از همان درمان افسردگی‌ معمولی استفاده شود. درمان اولیه دارو و روان‌درمانی است.

دارو

برای درمان افسردگی، معمولا داروهایی به نام ضدافسردگی تجویز می‌شوند که در انواع مختلف موجودند. داروهای ضدافسردگی به مغز کمک می‌کنند مولکول‌هایی خاص تولید کند یا عملکرد مغز را در چگونگی استفاده از مولکول‌های خاص تغییر می‌دهد.

هیچ فردی نباید بدون مشورت با متخصص مصرف داروی ضدافسردگی را قطع کند. بعضی وقت‌ها افراد وقتی با مصرف داروی ضدافسردگی احساس بهتری پیدا می‌‌کنند، تصمیم می‌گیرند مصرف دارو را متوقف کنند. اما اگر دوز داروها به‌درستی کاهش نیابد، می‌تواند عوارض افسردگی را بازگرداند یا نشانه‌های ترک دارو ظاهر شود. بنابراین مشورت با متخصص در این زمینه ضروری است.

روان‌درمانی

رون‌درمانی که به درمان کلامی یا مشاوره هم معروف است، به فرد برای تغییر عادات و رفتارهایش روش‌هایی یاد می‌دهد یا به او شیوه‌های جدید فکر کردن را می‌آموزد. 

خودمراقبتی یا مراقبت از خود

در مدیریت علامت‌های افسردگی خندان، «خودمراقبتی» بخشی مهم به شمار می‌رود. افسردگی باعث می‌شود افراد از موقعیت‌های اجتماعی دوری گزینند و در فعالیت‌های موردعلاقه‌شان شرکت نکنند.

برای خودمراقبتی در درمان افسردگی این راهکارها پیشنهاد می‌شود:

تمرین‌های ورزشی منظم
دوری از مصرف الکل و مواد مخدر
داشتن برنامه خواب منظم
از سر گرفتن فعالیت‌ها یا سرگرمی‌هایی را که قبلا لذت‌بخش بودند یا پیدا کردن سرگرمی‌های جدید
شرکت در فعالیت‌های جدید.