آیا مهم است لباس زنانه‌ای را که می‌پوشیم یک زن طراحی کرده باشد؟ پاسخ به این سوال مهم است؛ زیرا تعداد طراحان مرد در خانه‌‌مد‌های قدرتمند و بزرگ همچنان در حال افزایش است، در حالی‌ که به نظر می‌رسد طراحان زنان پس از دهه‌ها تلاش برای پیشرفت، به عقب رانده شده‌اند.

با معرفی مجموعه‌های مد بهار و تابستان ۲۰۲۴، طراحان با نگرانی منتظر بودند تا ببینند آیا کارهایشان تحت‌الشعاع مجموعه‌ای از فیبی فیلو، زنی که بسیاری از اهالی این صنعت او را «مسیحای مد» نام داده‌اند، قرار می‌گیرد یا خیر؛ اما مجموعه‌ای که همه نگرانش بودند، آنجا حضور نداشت. با این حال فیلو که هنوز اولین محصولات خط تولید همنامش را که ابتدا قرار بود سپتامبر، حدود شش سال پس از جدایی از سلین، به‌صورت آنلاین عرضه کند، رونمایی نکرده بود، در طول ماه بر اخبار مد سایه انداخت.

جایگاه او به عنوان یک پیشرو و نجات‌دهنده برجسته در صنعت مد با این خبر که نمایش بهار/تابستان ۲۰۲۴ آخرین مجموعه سارا برتون برای الکساندر مک‌کوئین خواهد بود و گابریلا هرست نیز کلوئه را ترک خواهد کرد، اهمیت بیشتری پیدا کرد.

با این حال در شرایطی که استلا مک‌کارتنی و فیبی فیلو خانه‌‌مد‌هایی همنامشان را اداره می‌کنند، در صنعت بزرگ مد از طراحان زن خبر چندانی نیست؛ در مجموعه ال‌.و.ام‌‌.هاش (LVMH)، بزرگ‌ترین شرکت مد لوکس جهان، فقط دیور و پوچی (Pucci) مدیران خلاق زن دارند. بعد از سارا برتون، در کرینگ (Kering)، دومین شرکت بزرگ مد و صاحب گوچی، بالنسیاگا، بوتگا ونتا، سن لوران و الکساندر مک‌کویین هیچ مارکی را یک زن و یا یک فرد رنگین‌پوست اداره نمی‌کند. بنابراین نشریه ووگ با نشانه گرفتن بودن یا نبودن فیلو، رفتن برتون و هرست و نگاهی به روندهای مد بهار و تابستان این پرسش را مطرح می‌کند که آیا جهان مد با طراح زن مشکل دارد؟ 

با توجه به آن نابرابری دلسردکننده و پس‌زمینه اقتصادی و سیاسی به همان اندازه غم‌انگیز، طراحان برای بهار/تابستان ۲۰۲۴ هم محتاط بودند و تمام جوانب ایمنی را در نظر گرفتند: پالت رنگ خاموش شد و سیاه‌ و سفید رنگ‌های روشن را که معمولا برای مجموعه‌های تابستانی برجسته می‌شوند، کنار زدند و قرمز یکی از معدود رنگ‌هایی بود که توانست در این چرخه رنگی خودی نشان دهد. دوران مثبت‌نگری به بدن که پس از همه‌گیری‌ آغاز شدــ و ظاهرهای خنثی و بی‌رنگ که با آن همراه بود‌ــ تا حد زیادی کمرنگ شد و همراه با آن، نمایش گستره‌‌ای متنوع‌تر از بدن‌ها که به نمایش‌های مد راه یافته بود، نیز در حال محو شدن است.

آیا زمان آن رسیده که به این سوال جدی‌تر فکر کنیم که آیا واقعا زن بودن طراح فرقی می‌کند؟ راشل تاشجیان در واشینگتن‌پست هم‌زمان با برگزاری نمایشگاه «زنانی که لباس زنانه می‌پوشند»، در موسسه لباس موزه هنر متروپولیتن سراغ این موضوع رفت و متصدیان این نمایشگاه اذعان کردند «درک این موضوع که ۱۰۰ سال پیش، صنعت مد نسبت به امروز، بازنمایی جنسیتی بهتری داشت، حال ما را بد می‌کند».

یکی از پایه‌های تلاش زنان برای آزادی پوشش و گذر کردن از قیدوبندهای دنیای مردسالارانه این بود که بدون نظر جانبدارانه و القایی مردان، تصمیم بگیرند چه بپوشند. مد معاصر با زنانی مانند کوکو شانل معنا پیدا کرد که سراغ کمد لباس مردان رفت و قانونی جدید را به دنیای مد زنانه آورد: «راحت‌تر و کاربردی‌تر»؛ آیا باید نگران باشیم که در قرن ۲۱ ما بیشتر به سمت دنیایی می‌رویم که مردان برای زنان لباس طراحی می‌کنند یا تعیین می‌کنند چه چیزی زیبا است؟

ملیسا هوبر، در موسسه لباس موزه متروپولیتن، می‌گوید، طراحان زن در دسته‌بندی‌های عملی به‌عنوان حل‌کننده‌های مشکل دسته‌بندی می‌شوندــ «اینکه مردان در مورد مد هنرمندتر و خلاق‌ترند و اینکه زنان تمام حواسشان به کاربردی بودن و عملی بودن است؛ چیزهایی مثل جیب.»

میوچیا پرادا می‌گوید: «اغلب می‌شنوم که زنان می‌گویند لباس مناسب پیدا نمی‌کنم. این به این دلیل است که مد اغلب برای جوان‌ها است. همه نمی‌توانند دامن کوتاه بپوشند و نباید هم چنین باشد. ما همه مدل‌ها نیستیم.»

او در پاسخ به سوال که آیا طراحان زن رویکرد متفاوتی به طراحی مد دارند می‌گوید: «این سوالی بسیار دشوار است، زیرا من زنم و در تصور کردن خودم به عنوان یک مرد مشکل دارم. آنچه می‌توانم بگویم این است که زن بودن به من آموخته که در بسیاری از موقعیت‌های شخصی و کاری نیاز است با مسائل کنار بیایم... بدون مصالحه معمولا می‌توانید به نتیجه بهتری برسید بدون اینکه لزوما از هیچ چیزی دست بکشید.»

استلا مک‌کارتنی بدون آنکه بخواهد به احساسات ضد طراحان مرد دامن بزند، حرف اصلی را می‌زند: «من به لباس‌های قابل‌پوشیدن اعتقاد دارم که می‌توانی همه‌چیز را با هم داشته باشی؛ هم زیبا و مدرن باشند و بتوانند حس لوکس بودن و برجستگی بدهند و هم پاسخگوی سلیقه شخصی و بیان‌کننده هویت و شخصیت فرد باشند و در عین‌حال بتوان از آن‌ها در زندگی روزمره‌ استفاده کرد.»