تردد ۱۳ میلیون خودرو فرسوده در ایران؛ آفت جان و مال شهروندان

از ۳۵ میلیون و ۱۵۹ هزار خودرویی که در سطح کشور در حال ترددند، ۱۳ میلیون و ۵۱ هزار خودرو فرسوده‌اند

خودروهای فرسوده در ایران- خبرگزاری ایلنا

رییس انجمن صنفی مراکز اسقاط خودرو در ایران اعلام کرد، ۳۷ درصد خودروهای در حال تردد فرسوده‌اند و باید اسقاط شوند.

محمود مشهدی شریف با اعلام آمار خودروهای کشور گفته است: «از ۳۵ میلیون و ۱۵۹ هزار خودرویی که در سطح کشور در حال ترددند، ۱۳ میلیون و ۵۱ هزار دستگاه فرسوده محسوب می‌شوند.»

 براساس آمارها، بیشترین درصد خودروهای فرسوده به ناوگان مسافربری تعلق دارد، و از حدود ۴۰۰ هزار تاکسی نزدیک به ۱۹۰ هزار دستگاه فرسوده‌اند.

افزایش درصد خودروهای فرسوده در ایران نشان‌دهنده شکست طرح اسقاط خودرو است. در سال‌های اخیر، با وجود تبلیغات فراوان، مردم استقبال چندانی از این طرح نکرده‌اند.

براساس ماده ۱۰ قانون سامان‌دهی صنعت خودرو، سن فرسودگی خودروهای شخصی ۲۰ سال و سن فرسودگی خودروهای عمومی در ناوگان حمل‌ونقل ۱۲ سال تعیین شده است.

مطابق آمارها میزان اسقاط خودروهای فرسوده در ایران از سال ۱۳۹۶ کاهش‌ یافته است که می‌تواند ارتباط معناداری با افزایش قیمت خودرو در کشور داشته باشد. در شرایط فعلی، گرانی حفظ و نگه‌داری خودرو، حتی با وجود فرسودگی آن، صرفه اقتصادی دارد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مطابق آمارها، طی سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ روند اسقاط خودرو در کشور کاهشی ۹۰ درصدی داشته که نتیجه آن تعطیلی ۸۵ مراکز اسقاط خودرو بوده است.

ناکافی بودن وام‌های تشویقی طرح‌های تعویض خودروهای فرسوده از دیگر دلایلی است که مالکان این خودروها را از تغییر و نوسازی وسیله نقلیه خود ناتوان کرده است.

همچنین برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که خودروهای فرسوده هنگام استهلاک برای مسافرکشی میان‌شهری در شهرستان‌های کوچک استفاده می‌شوند که این موضوع خود یکی از عوامل افزایش تصادفات جاده‌ای است.

افزایش هدررفت سوخت و کاهش امنیت خودروها از مهم‌ترین تبعات افزایش فرسودگی خودروهای در حال تردد کشور است.

مرکز پژوهش‌های مجلس پیش‌تر در گزارشی اعلام کرده بود که اسقاط هر خودرو فرسوده در سال مصرف بنزین را تا ۲ هزار لیتر کاهش می‌دهد.

با در نظر گرفتن افزایش مصرف ۱۴.۳ درصدی هر دستگاه‌ خودرو فرسوده، در صورتی‌ که دولت توان اسقاط ۳۰۰ هزار خودرو را در سال داشته باشد، بیش از ۵۴۰ میلیون دلار سود اقتصادی ناشی از کاهش مصرف بنزین حاصل خواهد شد.

مطابق آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، در میان وسایل نقلیه موتورسیکلت‌ها بیش‌ترین سهم فرسودگی را دارند. طبق گزارش‌ها، نزدیک به ۹۰ درصد موتورهای در حال تردد کشور فرسوده‌اند.

اتوبوس‌های درون‌شهری با ۸۲ درصد، اتوبوس‌های برون‌شهری با ۵۷ درصد و تاکسی‌ها با ۴۸ درصد بیشترین سهم فرسودگی را دارند. این امر گویای این است که سهم نهادهای دولتی در هدررفت بنزین به‌دلیل نوسازی‌ نشدن ناوگان‌های حمل‌ونقل، بیش از شهروندان و دارندگان خودروهای نقلیه شخصی است.

در ماه‌های گذشته اخباری مبنی بر شرط واردات خودرو در ازای اسقاط خودرو جایگزین باعث شد موج تازه‌ای از تمایل به خرید این خودروها شکل بگیرد، اما تکذیب این شایعه در کنار شکست طرح واردات خودرو بار دیگر روند تمایل به اسقاط را متوقف کرد.

براساس نظر کارشناسان، ممنوعیت واردات و گرانی خودروهای داخلی از دلایل اصلی بی‌رغبتی دارندگان خودروهای فرسوده برای ورود به طرح اسقاط است.

امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو، در شهریور ۱۴۰۱ تاکید کرده بود که سیاست‌های دولت در بازار خودرو باعث شده است خودروسازان داخلی حاضر به تولید خودروهای اقتصادی نباشند و این موضوع باعث کاهش توان تعویض خودروهای فرسوده در ایران شده است.

ارائه طرح‌های تشویقی متناسب با واقعیت بازار خودرو و تغییر در آیین‌نامه‌های مرتبط با قانون هوای پاک، که شیوه محاسبه فرسودگی خودروها را تعیین می‌کند، از دیگر راهکارهایی است که میزان خودروهای فرسوده در حال تردد را کاهش می‌دهد.

آمار ۳۷ درصدی این خودروها در شرایطی اعلام شده است که در سال ۱۴۰۲ برخی رسانه‌ها مدعی بودند، با ملاک قراردادن سن فرسودگی خودرو، این آمار به بیش از ۴۷ درصد خواهد رسید که همچنان سهم خودروهای عمومی در آن بیش از خودروهای شخصی است.