کاظم غریب‌آبادی، دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه جمهوری اسلامی، روز شنبه ۲۶ خردادماه اعلام کرد که حمید نوری از زندان سوئد آزاد شده است. حمید نوری دادیار سابق زندان گوهردشت و از متهمان اصلی پرونده اعدام‌های گسترده دهه شصت خورشیدی در ایران است.

غریب‌آبادی با انتشار متنی در شبکه اکس نوشت: «خرسندم به اطلاع ملت عزیز ایران برسانم که آقای حمید نوری که از سال ۹۸ در سوئد در بازداشت غیرقانونی به سر می‌برد، آزاد و تا ساعاتی دیگر به کشور بازخواهد گشت. این موفقیت مرهون تلاش همکارانم در قوه قضاییه، وزارت اطلاعات و وزارت امور خارجه، به‌ویژه برادرم شهید امیرعبداللهیان است.»

میزان، خبرگزاری قوه قضاییه جمهوری اسلامی، نیز ضمن تایید این خبر، به نقل از خبرگزاری دولتی عمان، نوشت که آزادی حمید نوری، زندانی محکوم به حبس ابد، به‌دلیل میانجی‌گری پادشاه عمان برای توافق دولت‌های ایران و سوئد برای مبادله زندایان رخ داده است.

براساس این خبر، «اتباع ایرانی و سوئدی امروز از استکهلم و تهران به مسقط منتقل خواهند شد تا برای بازگشت به کشورهایشان آماده شوند.» اولف کریسترسون، نخست‌وزیر سوئد، نیز اعلام کرد که یوهان فلودروس و سعید عزیزی، دو زندانی پیشین سوئد در ایران، در هواپیما به مقصد سوئد هستند.

همچنین آسوشیتدپرس نیز با پوشش این خبر، حمید نوری را از عاملان قتل هزاران شهروند در ایران معرفی کرد و نوشت که مسئولان سوئدی هنوز به خبرنگاران درباره این اتفاق توضیحی ارائه نکرده‌اند.

دستگاه‌های قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر بازداشت شهروندان خارجی یا دوملیتی را به‌ میزان چشم‌گیری افزایش داده‌اند تا از این طریق ماموران نظامی و امنیتی وابسته به جمهوری اسلامی را که در کشورهای دیگر در بازداشت هستند و منابع مالی توقیف‌شده ایران در سایر کشورها را آزاد کنند؛ روشی که بسیاری از منتقدان نظام ایران آن را «گروگان‌گیری حکومتی» می‌نامند.

دادگاه سوئد حمید نوری را به جرم «دست داشتن در اعدام زندانیان سیاسی دهه ۶۰ ایران و نقض فاحش قوانین بشردوستانه بین‌المللی» به حبس ابد محکوم کرده بود.

اما سه روز پس از برگزاری آخرین جلسه محاکمه یوهان هنریک نیلز فلودروس، شهروند سوئدی زندانی در ایران، والدین او از دولت سوئد خواستند تا «از تمامی امکانات و ظرفیت‌های موجود برای آزادی فرزندشان استفاده شود».

به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، خانواده این شهروند سوئدی که در ایران به اتهام «افساد فی‌الارض» محاکمه شده بود، از دولت سوئد درخواست کرده بودند تا برای آزادی هنریک نیلز فلودروس، گزینه مبادله زندانیان را بررسی کند.

پدر یوهان فلودروس نیز مشخصا از دولت سوئد درخواست کرد تا پسر او با حمید نوری مبادله شود.

جمهوری اسلامی، پاییز ۱۴۰۲ در پیامی رسمی به سوئد، اتهامات نوری را «ادعاهای واهی» توصیف کرد که در «دادگاهی با حداقل معیارهای دادرسی عادلانه» و برای مقاصد سیاسی مورد استناد قرار گرفته‌اند.

ناصر کنعانی، سخن‌گوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، نیز در واکنش به صدور این حکم اعلام کرده بود که جمهوری اسلامی ایران رای دادگاه‌های بدوی و تجدیدنظر علیه حمید نوری، شهروند ایرانی، را از اساس نمی‌پذیرد و آن را به‌شدت محکوم می‌کند. او وعده داد که جمهوری اسلامی ایران برای آزادی نوری از راه‌های قانونی ستفاده خواهد کرد.

حمید نوری پس از شکایت شاکیان ایرانی، در نوامبر ۲۰۱۹ در فرودگاه استکهلم دستگیر شد. این پرونده مربوط به کشته شدن دست‌کم پنج هزار زندانی سیاسی برای انتقام از حمله‌ مجاهدین خلق ایران در پایان جنگ ایران و عراق است. نوری در آن زمان دستیار دادستان در زندان گوهردشت بود. دفاع او در دادگاه این بود که در دوره مورد نظر در مرخصی بوده است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، دادگاه سوئد نوری را براساس اصل صلاحیت جهانی‌اش محاکمه کرده بود که به آن اجازه می‌دهد بدون توجه به محل وقوع جرم به پرونده‌ رسیدگی کند.

فلودروس شهروند ۳۳ ساله سوئدی در آوریل ۲۰۲۲ و هنگام بازگشت از سفر خارج از کشور، در حالی که دادگاه اولیه نوری در جریان بود، در فرودگاه تهران بازداشت شد. احمدرضا جلالی، شهروند دوتابعیتی دیگر سوئد، پس از بازداشت در سال ۲۰۱۶ و محکوم شدن به اعدام به‌ اتهام جاسوسی، هم‌اکنون در ایران منتظر اجرای حکم اعدام است.

از سوی دیگر وکیل سعید عزیزی، شهروند دو تابعیتی ایرانی-سوئدی نیز اسفند سال گذشه اعلام‌ کرده بود موکلش در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به تحمل پنج سال زندان محکوم شده است. رضا شفاخواه در شبکه اجتماعی اکس نوشت موکلش دچار بیماری سرطان پروستات است و نباید در زندان بماند. این شهروند ۶۰ ساله در جریان سفرش به تهران در منزل شخصی‌اش بازداشت شد.