علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، ۲۳ سال پس آنکه مشارکت ۴۰ درصدی مردم در انتخابات برخی کشورهای جهان را مایه «ننگ» این کشورها خواند، تعریفش را از تحریم‌کنندگان انتخابات تغییر داد و مدعی شد کسانی که در دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت نکردند، «وقت و حوصله نداشتند».

رهبر جمهوری اسلامی روز چهارشنبه ۱۳ تیر در دیدار با برخی اعضای مدرسه عالی مطهری، بار دیگر نگرانی‌اش را از سقوط مشروعیت نظام آشکار کرد و از «علاقه‌مندان اسلام، جمهوری اسلامی، پیشرفت کشور، بهبود اوضاع و پر کردن خلاها» خواست روز جمعه ۱۵ تیر در دور دوم انتخابات برای تعیین جانشین ابراهیم رئیسی شرکت کنند و «علاقه‌شان» را نشان دهند.

خامنه‌ای با اعتراف به مشارکت اندک مردم در این انتخابات گفت: «میزان مشارکت در مرحله اول انتخابات کمتر از حد توقع و خلاف پیش‌بینی‌ها بود.»

پیش‌ از برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، نهادهای پژوهشی و رسانه‌های وابسته به جمهوری اسلامی با انتشار نتایج برخی نظرسنجی‌های درون‌گروهی و ادعای مشارکت بالای ۶۰ درصد مردم تلاش کردند، تنور انتخابات را گرم و مردم را به رای دادن ترغیب کنند.

به‌رغم این تلاش‌ها طبق آمار رسمی وزارت کشور بیش از ۶۰ درصد واجدان شرایط از مشارکت امتناع کردند و رای ندادند.

علی خامنه‌ای در سخنان روز چهارشنبه‌ ابتدا گفت که سیاستمداران و جامعه‌شناسان علت‌ میزان پایین مشارکت را بررسی خواهند کرد اما در ادامه تاکید کرد این تصور که هر کسی در مرحله اول رای نداده، با نظام مخالفت دارد، «۱۰۰ درصد اشتباه و کاملا غلط » است.

رهبر جمهوری اسلامی در ادامه به اینکه مردم «از برخی مسئولان و نظام خوششان نمی‌آید» اذعان کرد، اما متصل کردن همه کسانی که رای نداده‌اند به این افراد را هم «طرز فکری غلط» خواند. او در توجیه مشارکت اندک مردم در انتخابات ادعا کرد که خیلی‌ها به دلیل داشتن «مشکل، گرفتاری، کار و نداشتن حوصله» رای نداده‌اند.

خامنه‌ای ابراز امیدواری کرد «اجماع مردم» پای صندوق‌های رای در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری «مایه آبرو» برای نظام شود.

رهبر جمهوری اسلامی در حالی تحریم انتخابات اخیر از سوی مردم را توجیه کرد که سال ۱۳۸۰ در یک سخنرانی به کشورهای غربی و به‌خصوص آمریکا کنایه زده و گفته بود که مشارکت ۳۵ تا ۴۰ درصدی مردم این کشورها در انتخابات مایه «ننگ» است و نشان می‌دهد که مردم به نظام سیاسی‌شان «اعتماد، اعتنا و امید» ندارند. او در همان سخنرانی به مصاحبه‌ای با شهروندان آمریکایی نیز اشاره کرد و گفت «از آن‌ها پرسیدند به چه کسی رای می‌دهید، گفته بودند چه فایده، چه فرقی می‌کند؟ به هیچ‌کس».

روز جمعه هشتم تیر در جریان برگزاری دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری، بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی این سخنان خامنه‌ای را در کنار تصاویری از پایگاه‌های رای‌گیری خلوت بازنشر کردند. به طوری که ویدیو این سخنان خامنه‌ای هزاران بار در پلتفرم‌های مختلف منتشر شد.

اکنون جمهوری اسلامی در آستانه برگزاری دومین دوره انتخابات برای تعیین جانشین ابراهیم رئیسی بیش از هر زمان دیگری با بحران مشروعیت روبرو است و با ترفندهای مختلف از جمله بازگرداندن دوباره اصلاح‌طلبان به صحنه، می‌کوشد نرخ مشارکت را بالا ببرد.

در سوی دیگر شهروندان و خانواده‌های دادخواه ایستاده‌اند که می‌گویند تنها یک رای دارند و آن نیز «نه به جمهوری اسلامی» است.