پس از ماه‌ها گمانه‌زنی، چین سرانجام تایید کرد که دو وزیر دفاع سابق این کشور که از سال گذشته از انظار عمومی پنهان بوده‌اند، به اتهام فساد تحت تحقیق و بازجویی قرار دارند.

به نوشته سی‌ان‌ان، سقوط این دو وزیر فریبکاری‌ عمیقا ریشه‌دار در بخش‌های کلیدی طرح شی جین‌پینگ، رهبر چین، برای نوسازی ارتش این کشور به‌رغم مبارزه ده ساله‌اش با فساد، را آشکار می‌کند. این موضوع سوال‌هایی در مورد آمادگی رزمی این کشور را در شرایطی مطرح می‌کند که تنش‌های ژئوپلیتیک تشدید شده است.

لی شانگ‌فو، که در اکتبر ۲۰۲۳ پس از هفت ماه خدمت در سمت وزیر دفاع برکنار شد، و وی فنگه، که از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ این سمت را بر عهده داشت، از حزب کمونیست اخراج شدند و بزرگ‌ترین قربانیان پاکسازی گسترده نهاد دفاعی چین از تابستان گذشته محسوب می‌شوند که تاکنون به برکناری بیش از ده ژنرال ارشد و مدیر اجرایی از مجموعه صنعتی‌ـ‌نظامی این کشور منجر شده است.

این آشفتگی در رده‌های بالای ارتش چین در حالی رخ می‌دهد که این کشور در پی تقویت نیروهای مسلح و اعمال قدرت در ادعاهای ارضی مناقشه‌برانگیزش در منطقه است.

به گفته تحلیلگران، هر دو ژنرال در دولت شی ارتقا پیدا کردند و عزل آن‌ها نشان می‌دهد که به‌رغم بیش از یک دهه کارزار ضدفساد رهبر چین، جلوگیری از فساد در رده‌های بالای ارتش این کشور دشوار است.

فساد در خرید تسلیحات

چین در چارچوب طرح جاه‌طلبانه‌اش برای تبدیل ارتش چین به نیرویی رزمی «در سطح جهانی»، میلیاردها دلار برای خرید و ارتقا تجهیزات هزینه کرده است. شی جین‌پینگ همچنین «نیروی موشکی» ایجاد کرده است، شاخه‌ای نخبه که بر زرادخانه در حال گسترش هسته‌ای و موشکی این کشور نظارت دارد.

به نوشته سی‌ان‌ان، بیشتر ژنرال‌های برکنارشده یا ناپدید‌شده در سال گذشته، از جمله لی و وی، با نیروی موشکی یا تجهیزات نظامی مرتبط بوده‌اند.

اتهام‌هایی که در اعلامیه کمیته سیاسی ۲۴ نفره حزب علیه لی مطرح شده است به‌روشنی به فساد در خرید تسلیحات اشاره می‌کند.

به گزارش تلویزیون دولتی چین، لی علاوه بر دریافت و پرداخت رشوه، به «آلوده‌سازی شدید محیط سیاسی و فعالیت‌های صنعتی بخش تجهیزات نظامی» متهم است.

جوئل ووتنو، پژوهشگر ارشد در دانشگاه ملی دفاع، با اشاره به تبانی بین شرکت‌های دولتی اسلحه‌سازی و سامانه خرید تسلیحات، این احتمال را مطرح می‌کند تسلیحات حیاتی خریداری‌شده کیفیت پایینی داشته باشند، و می‌گوید: «اگر اثبات شود، این مسئله برای شی به‌مراتب جدی‌تر می‌شود زیرا نه فقط درباره اخلاق بلکه درباره آمادگی نظامی واقعی دچار تردید خواهد شد.»

نگرانی احتمالی رهبران چین در مورد کیفیت تجهیزات نظامی در ماه مارس در سخنان ژنرال هه وی‌دونگ، معاون کمیسیون نظامی مرکزی که بر نیروهای مسلح نظارت دارد، نمود داشت که متعهد شد با «توانمندی‌های رزمی جعلی» در ارتش مقابله کند. اما سخنانش بلافاصله حذف شد.

اعتمادی که از دست رفت

ووتنو به سی‌ان‌ان می‌گوید با توجه به این که لی و وی زیر نظر شی ارتقا پیدا کرده بودند، برکناری آن‌ها نشان می‌دهد رهبر چین اعتمادش به منصوبانش را از دست داده است.

در اطلاعیه دفتر سیاسی حزب آمده است که اقدام‌های آن‌ها به «اعتماد و مسئولیتی» که رهبری حزب و ارتش به آن‌ها سپرده بود «خیانت کردند». به گزارش تلویزیون دولتی چین، لی به «آرمان‌های بنیادی حزب و اصول حزب خیانت کرد» و وی به «نابودی اعتماد و از دست دادن وفاداری» متهم شده است.

اما شی همچنان مصمم به ریشه‌کنی فساد و خیانت است. ماه گذشته، او در نشستی سیاسی با رهبران ارشد نظامی، خواستار تعمیق اصلاحات سیاسی در ارتش شد.

او گفت: «لوله تفنگ همیشه باید در دست کسانی باشد که به حزب وفادار و قابل اعتمادند. سخت‌گیری به‌وضوح برای... دستیابی به تاثیر رزمی ضروری است. نباید هیچ مکانی در ارتش برای پنهان شدن عناصر فاسد وجود داشته باشد.»