درخواست برکناری علیرضا زاکانی از کارزارهای مردمی به صحن شورای شهر تهران رسیده است و مردی که در مناظرات انتخاباتی خطاب به مسعود پزشکیان گفته بود: «شما با یک رئیس‌جمهوری صحبت می‌کنید»، برخلاف ادعایش نه‌تنها تا پایان انتخابات در صحنه باقی نماند که به نظر می‌رسد بیش از همیشه به از دست‌ دادن صندلی شهرداری تهران نزدیک شده است.

جلسه روز یکشنبه ۲۴ تیر شورای شهر تهران به دلیل انتقاد یکی از اعضای شاخص شورا از عملکرد علیرضا زاکانی با تنشی کم‌سابقه در دوره اخیر شورای شهر مواجه شد.

نرجس سلیمانی در این جلسه با اشاره به پایان‌ یافتن مرخصی انتخاباتی زاکانی، وضعیت شهر را در غیاب مدیران ارشد شهرداری بهتر ‌عنوان کرد و با اشاره به نارضایتی ساکنان تهران از تداوم مدیریت زاکانی بر پایتخت گفت: «زمانی که مقبولیت از دست رود، از مشروعیت کار خاصی برنمی‌آید.»

او سپس با انتقاد مستقیم از ثبت‌نام زاکانی برای انتخابات ریاست‌جمهوری، شهر تهران را نیازمند مدیری دانست که به گفته او، «هر دم در هوس جای دیگر نباشد».

این سخنان سلیمانی در جلسه واکنش محمد آقامیری، رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران و از حامیان علیرضا زاکانی، را در پی داشت که مدعی شد او معادل دو دهه گذشته اقدام‌های موثر در تهران داشته است. آقامیری خطاب به عضو منتقد شورای شهر گفت: «اینکه چشمانمان را ببندیم و دهانمان را باز کنیم، در شان فرزند شهید سلیمانی نیست.»

این جمله‌ باعث شد جو جلسه متشنج شود. تنش‌ها در نهایت با دخالت چمران، رئیس شورا، در ظاهر خاتمه یافت.

عملکرد ضعیف زاکانی در دوره مدیریتش بر شهرداری تهران برخی اعضای شورای شهر را طی یک سال گذشته بر آن داشته است تا به استناد نارضایتی شهروندان خواستار برکناری او‌ باشند. نرجس سلیمانی و مهدی اقراریان از جمله اعضایی بودند که در سال ۱۴۰۲ به‌صراحت عملکرد زاکانی را غیرقابل‌دفاع دانستند.

تهرانی‌ها هم که پیش از ورود زاکانی به کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری، بارها با امضای طومارهای مختلف خواهان مقابله با اقدام‌های او از قبیل قطع درختان و تخریب پارک‌های شهر به بهانه ساخت مسجد شده بودند، در کارزاری مجزا خواستار برکناری زاکانی شدند. این کارزار رفتارهای زاکانی را در مناظرات انتخاباتی که از دید بخشی از مردم توهین‌آمیز و مبتنی بر دروغ بود، بار دیگر در کانون توجه قرار داد.

امضای بیش از ۱۰۰ هزار شهروند پای کارزار درخواست برکناری شهردار تهران واکنش زاکانی و روزنامه همشهری، ارگان رسمی شهرداری، را در پی داشت و چنین کارزاری را «جعلی» و امضاکنندگان آن را «غیرواقعی» نامیدند.

سخنان رئیس شورای شهر تهران که از مخالفان جدی برکناری زاکانی است و با مسخره کردن این کارزار گفته بود شهردار با کارزار و امضا تغییر نخواهد کرد، ساکنان تهران را خشمگین‌تر کرد.

در شرایطی که زاکانی و چمران راه‌اندازی چنین کارزارهایی را بی‌معنا و‌ فاقد اهمیت اعلام کردند، شهرداری تهران با حمایت روزنامه همشهری کارزاری مشابه با عنوان حمایت از «ادامه فعالیت مدیر مومن و انقلابی» به راه انداخت؛ آنچه مشخص کرد کارزار عزل زاکانی بازتاب موثری داشته و احتمالا به دلیل همین اقدام مردم تهران است که عضو شورای شهر تهران هم به فقدان مقبولیت زاکانی نزد مردم اشاره کرده است.

از ابتدای نشستن زاکانی بر مسند شهرداری، منتقدانش‌ بر این باور بودند او شهرداری تهران را سکوی رسیدن به مقامی بالاتر قرار داده است. زاکانی که هنگام ثبت‌نام برای انتخابات ریاست‌جمهوری به دلیل همراه بردن برخی مدیران شهرداری و همچنین استفاده از امکانات روابط‌عمومی شهرداری برای تصویربرداری از لحظه ثبت‌نامش، مرتکب تخلف شده بود، در ایام تبلیغات نیز از ظرفیت مدیریت شهری برای تبلیغ خود بهره برد.

شروع پروژه‌های عمرانی مانند اصلاح و بازسازی معابر در محلات که در سه سال گذشته متوقف مانده بود، در ایام تبلیغات به شکلی هدفمند انجام شد؛ پروژه‌هایی که بخشی از آن‌ها با گذشت بیش از دو هفته از انصراف زاکانی و برگزاری انتخابات، همچنان نیمه‌کاره رها شده‌اند.

ادامه مرخصی انتخاباتی برای سفرهای تبلیغاتی به نفع سعید جلیلی و استفاده از هلی‌کوپترهایی که مشخص نیست هزینه آن‌ها از کدام منابع تامین شده، یکی دیگر از دلایل خشم تهرانی‌ها از عملکرد زاکانی است.

مدیری که به گفته برخی اعضای شورای شهر تهران بدون داشتن سابقه مرتبط بر صندلی شهرداری تهران نشست، در ایام تبلیغات اذعان کرد که بنا بود در دولت سیزدهم سمتی دریافت کند، ولی ابراهیم رئیسی از او خواست در شهرداری تهران مستقر شود؛ ادعایی که عملا به معنی هیچ انگاشتن و زیر سوال‌ بردن اختیارات شورای شهر تهران است.

منتقدان زاکانی هم بارها گفته بودند که شهرداری تهران پاداش حضور او در مناظره‌های انتخابات سال ۱۴۰۰ و در نهایت کناره‌گیری به نفع رئیسی است. همان الگویی که زاکانی در انتخابات سال ۱۴۰۳ در راستای منافع سعید جلیلی انجام داد. هرچند با شکست جلیلی، این بار نتیجه قبلی را برای او به همراه نداشت.

البته انتقاد برخی از اعضای شورای شهر تهران به زاکانی تنها به ایام انتخابات محدود نیست. از زمان آغاز مدیریت او تقابل او با شورای شهر مشهود بود. پاسخگو نبودن او در قبال تصمیم‌های مدیریتی از دلایل اصلی این اختلاف است. برخی اعضای شورای شهر تهران بر این باورند زاکانی پس از سفر به چین و انعقاد قراردادهای ادعایی متعدد با این کشور، حاضر به شفاف‌سازی نیست و مدعی شده که قرارداد شهرداری تهران با چین موضوعی امنیتی است.

مدیریت نمایشی از طریق افتتاح پروژه‌های کوچک شهری که بخشی از امور جاری شهرداری تهران است و واگذاری سمت‌های مدیریتی بدون ضوابط جاری و انتصاب مدیرانی با سوابق غیرمرتبط از دیگر مواردی است که در فهرست تخلفات زاکانی ثبت شده است.

در روزهای اخیر همچنین فاش شد که شادی مالکی، که دی‌ماه گذشته سرپرست سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران شد، دکترای حشره‌شناسی کشاورزی دارد و مشخص نیست به استناد چه سوابق و تخصصی این سمت را دریافت کرده است.

مردادماه سال ۱۴۰۲ هم ۹ عضو شورای شهر تهران در جلسه‌ این شورا درباره اقدام‌های حسین حیدری، داماد علیرضا زاکانی، تذکری را امضا کردند. حیدری که پیش‌تر از زاکانی حکم «مشاور و دستیار ویژه شهردار تهران در هوشمندسازی» را گرفته بود و پس از اعتراض اعضای شورا به نقض قوانین برکنار شد، همچنان در عزل و نصب‌های شهرداری تهران نقشی کلیدی دارد.

ناصر امانی، از اعضای شورای شهر تهران، همان زمان گفته بود: «من قبلا چهار بار درباره انتصاب‌های غیرقانونی به شهردار تذکر داده بودم و جواب‌های واصل‌شده قانع‌کننده نبود.»

انتصاب افرادی بدون‌سابقه مرتبط در سازمان میادین میوه و تره‌بار، سازمان ورزش و اداره کل کمیسیون ماده ۱۰۰ از جمله انتصاب‌های زاکانی است که انتقادهایی به دنبال داشته است. ضمن آنکه در ایام تبلیغات، فیلمی منتشر شد که در آن فردی می‌گفت در ازای دریافت سمت معاونت در یکی از مناطق شهر تهران، مبالغی از او درخواست شده است.

او در فیلم می‌گوید: «سه بار در دفتر آقای ص، مشاور شهردار تهران، جلسه برگزار کردیم و بیش از هشت بار در میز خدمت نمازجمعه با او جلسه گذاشتیم. با شهردار منطقه ۱ هم جلسات مختلفی داشتیم تا من معاون شهرسازی منطقه ۱ شوم. به همه و حتی به معاون شهردار تهران نیز به‌عنوان معاون شهرسازی منطقه ۱ معرفی شدم. در آخر بابت خرید یک ویلا در آلانیا که محمدحسین خزعلی در حال ساخت آن است، از من ۴۰۰ سکه طلا و ۴۵۰ هزار دلار پول مطالبه کردند، در غیر این صورت به آن پست نمی‌رسیدم.»

این ادعا را نرجس سلیمانی هم تایید کرد. او در گفت‌وگو با روزنامه هم‌میهن، به اصل فروش مناصب در شهرداری تهران اشاره کرد؛ تخلفی که به تنهایی برای استیضاح و‌ برکناری زاکانی و دادگاهی شدن او کفایت می‌کند.

اخباری مبنی بر رایزنی با چهره‌هایی مانند محمد مخبر برای تصدی شهرداری تهران شاید نشانه‌ای از به‌ پایان‌ رسیدن دوران مدیریت زاکانی بر شهرداری باشد؛ دورانی که از نظر تخلف‌ها و ناکارآمدی از ضعیف‌ترین دوران شهرداری تهران قلمداد می‌شود و زاکانی را به شهرداری بدل کرده که با استفاده از این سمت برای اهداف جناحی و سیاسی، دوران سیاهی را برای پایتخت رقم زده است.