تونل‌های حزب‌الله؛ پناهگاه‌هایی برای مقابله با حمله زمینی اسرائیل

در صورت حمله به جنوب لبنان، نیروهای ارتش اسرائيل در باتلاق خطرناکی گرفتار خواهند شد

یک سرباز اسرائیلی در ورودی تونلی که سال ۲۰۱۹ در مرز لبنان کشف شد‌ــ  عکس از AFP

در اوج خطر وقوع جنگی گسترده بین لبنان و اسرائیل، تل‌آویو بار دیگر درباره شبکه تونل‌های حزب‌الله در جنوب لبنان و حفظ آن به‌عنوان یکی از مهم‌ترین برگه برنده‌ها، ابراز نگرانی کرد.

این نگرانی‌ها را می‌توان در گزارش‌های امنیتی مرتبط با این موضوع احساس کرد. روزنامه فرانسوی لیبراسیون در گزارشی که ۲۱ فوریه منتشر شد، نوشت: «حزب‌الله لبنان شبکه‌ای از تونل‌های مخفی دارد که از تونل‌های حماس در نوار غزه پیشرفته‌تر است». در این گزارش آمده است که تونل‌های تودرتوی حزب‌الله صدها کیلومتر طول دارند و برخی از آن‌ها به اسرائیل و شاید فراتر از آن تا سوریه می‌رسند.

کارشناسان معتقدند اگر اسرائیل به جنوب لبنان حمله کند، تونل‌های یادشده به باتلاقی برای ارتش اسرائیل تبدیل خواهند شد. در همین راستا، سرتیپ دکتر حسن جونی، کارشناس لبنانی در امور نظامی و راهبردی و فرمانده سابق دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش لبنان، در مصاحبه‌ای با الشرق‌الاوسط گفت: «شبکه تونل‌های حزب‌الله و حماس به‌عنوان مسیرهای ایمن و محافظت‌شده برای حمل‌ونقل، بخش عمده‌ای از راهبرد ویژه مقابله با حملات اسرائيل محسوب می‌شوند و با توجه به برتری هوایی اسرائيل، این تونل‌ها می‌توانند با ایفای نقش در ایجاد تعادل بین جنگ‌های زمینی و هوایی، نیروی هوایی دشمن را با چالش روبرو کنند.»

این کارشناس نظامی افزود: «راهبرد استفاده از تونل‌ها یکی از مهم‌ترین کارت‌هایی است که حزب‌الله در اختیار دارد و این تونل‌ها فضای امنی را برای فعالیت‌های مختلف جنگجویان حزب‌الله فراهم می‌کنند.»

او خاطرنشان کرد که این تونل‌ها به‌گونه‌ای حفر شده‌اند که می‌توانند انتقال جنگجویان، تسلیحات و موشک‌ها را به نقاط دیگر تسهیل و با حمایت سریع و پیوسته از خطوط مقدم جنگ، دشمن را غافلگیر کنند.

از سوی دیگر، مرکز پژوهشی آلما که بر تهدید‌های امنیتی اسرائیل از سمت شمال متمرکز است هم اعلام کرد: «پس از جنگ دوم لبنان در سال ۲۰۰۶، حزب‌الله با کمک کره شمالی و جمهوری اسلامی ایران شبکه تونل‌هایی تودرتو ایجاد کرد که از شبکه تونل‌های حماس در نوار غزه گسترده‌تر است. جنوب لبنان با تپه‌ها و دره‌هایش ویژگی‌های جغرافیایی متفاوتی دارد که نمی‌توان آن را با سرزمین غزه مقایسه کرد. بنابراین، اسرائیل معتقد بود حزب‌الله نمی‌تواند در مسیر این صخره‌ها تونلی حفر کند که تا عمق ۱۰ کیلومتری قلمرو اسرائيل امتداد داشته باشد، زیرا حفر تونل از میان صخره‌ها و کوه‌ها به تجهیزات بزرگ و ابزاری فوق‌العاده پیشرفته نیاز دارد. اکنون اگر حزب‌الله توانسته باشد چنین تونلی حفر کند، اسرائیل با رسوایی نظامی بزرگی روبرو خواهد شد، نه با یک شکست معمولی».

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در حالی که پس از هر رویارویی با حزب‌الله، اسرائيل ادعا می‌کند که اهداف تازه‌ از جمله پایگاه‌های نظامی، سکوهای پرتاب موشک یا انبارهای تسلیحاتی را شناسایی کرده است، هیچ‌گاه نتوانسته است نقشه‌ای از تونل‌ها یا اطلاعات کافی درباره چگونگی آن‌ها به دست آورد. به باور کارشناسان، حزب‌الله که بر خلاف حماس در نوار غزه با چالش محاصره و نظارت مستمر امنیتی و هوایی مواجه نبود، تونل‌هایش را به روشی بسیار پیشرفته ساخته و آن‌ها را به بخش مهمی از سامانه دفاعی‌اش تبدیل کرده است.

اعتقاد بر این است که حزب‌الله در زمینه حفر تونل تجربه زیادی دارد و گفته می‌شود تجهیزات حفاری پیشرفته‌ای در اختیار دارد که احتمالا از کره شمالی وارد کرده است. این تونل‌ها به ادامه و توسعه جنگ‌های چریکی کمک شایانی می‌کنند و می‌توانند توانایی جنگی حزب‌الله را در مقابله با اسرائيل دوچندان کنند.

حسن جونی می‌گوید: «نقش این تونل‌ها که احتمال می‌رود تا عمق سرزمین‌های اشغالی فلسطین امتداد داشته باشند، تنها به دفاع محدود نمی‌شود. جنگجویان حزب‌الله می‌توانند با استفاده از تونل‌های مزبور عملیات تهاجمی علیه اسرائیل انجام دهند.»

برخلاف رسانه‌های جنگی حماس که در کارزارهای تبلیغاتی درباره اهمیت تونل‌ها صحبت می‌کنند، حزب‌الله به‌رغم تهدیدهای اسرائيل و تهدید به حمله زمینی به جنوب لبنان، از ارائه هرگونه اطلاعات درباره تونل‌هایش خودداری می‌کند. با استناد به این سیاست، کارشناسان بر این عقیده‌اند که اسرائيل از تونل‌های حزب‌الله اطلاعات کافی در دست ندارد و از احتمال غافلگیر شدن در این مورد ابراز نگرانی می‌کند.

در همین حال، ریاض قهوجی، مدیرکل مرکز خاور دور و خلیج فارس برای تحلیل نظامی، در مصاحبه‌ای با الشرق‌الاوسط، گفت: «همه اطلاعات و داده‌ها حاکی از آن است که حزب‌الله شبکه بزرگی از تونل‌ها را در اختیار دارد. از این‌رو به‌رغم برتری هوایی اسرائيل و توانایی بالای آن برای نظارت بر هرگونه تحرک و فعالیت در منطقه مرزی بین اسرائيل و لبنان، جنگجویان حزب‌الله می‌توانند با استفاده از تونل‌های یادشده با خیال راحت به فعالیت‌ها و تحرکاتشان ادامه دهند».

قهوجی با اشاره به اینکه تونل‌های بزرگ‌ که تجهیزات نظامی و وسایل نقلیه از آن‌ها عبور می‌کند، اهمیت بیشتری دارند، گفت: «همان‌گونه که حماس در نوار غزه تونل‌های بزرگی حفر کرد تا از آن‌ها برای متصل کردن مناطق مختلف با یکدیگر، تولید و ذخیره‌سازی تسلیحات و مراکز پرتاب موشک استفاده کند، حزب‌الله نیز تونل‌هایی هزارتو ایجاد کرده که از تونل‌های حماس بزرگ‌تر و پیچیده‌تر است.»

او افزود: «این تونل‌ها در جنگ نقش مهمی دارند که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. به‌عنوان مثال در صورت تهاجم زمینی، ارتش اسرائيل با شبکه از تونل‌های تودرتو در خط مقدم جنگ مواجه می‌شود که جنگجویان حزب‌الله از آن‌ها برای عملیات تاکتیکی و کمین استفاده می‌کنند و استفاده از این راهبرد می‌تواند تلفات انسانی ارتش اسرائيل را به‌شدت افزایش دهد.»

این کارشناس نظامی خاطرنشان کرد هرچند اسرائیل برای تهاجم زمینی توانایی‌های نظامی زیادی دارد، ناگزیر است هزینه سنگینی را که خواهد پرداخت در نظر گیرد. او افزود: «با توجه به تجربه و مهارت جنگجویان حزب‌الله در استفاده از این تونل‌ها، در صورت حمله به جنوب لبنان، نیروهای ارتش اسرائيل در باتلاقی خطرناک گرفتار خواهند شد.»

برگرفته از روزنامه الشرق‌الاوسط

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه