نشریه والاستریت ژورنال روز جمعه نهم آگوست (۱۹ مرداد) در گزارشی نوشت که براساس ارزیابی جدید آژانسهای اطلاعاتی آمریکا، جمهوری اسلامی ایران مشغول انجام تحقیقاتی است که این کشور را در موقعیت بهتری برای راهاندازی برنامه تسلیحات هستهای قرار میدهد.
به نوشته این نشریه، تغییر دیدگاه واشینگتن درمورد تلاشهای هستهای ایران در زمان حساسی اتفاق میافتد، زیرا ایران سوخت هستهای با غنای کافی برای چند سلاح هستهای تولید کرده است.
در گزارش والاستریت ژورنال، به نقل از یک مقام آمریکایی، آمده است که جامعه اطلاعاتی ایالات متحده همچنان معتقد است که جمهوری اسلامی در حال حاضر برای ساخت سلاح هستهای گام برنمیدارد و همچنین شواهدی وجود ندارد که علی خامنهای بخواهد برنامه تسلیحات هستهای ایران را از سر بگیرد؛ برنامهای که اطلاعات آمریکا میگوید تا حد زیادی در سال ۲۰۰۳ به حال تعلیق درآمد.
با این حال به نوشته این نشریه، در گزارشی که ماه ژوئیه نهادهای اطلاعاتی به کنگره آمریکا ارائه کردند، هشدار داده شد که «ایران فعالیتهایی را انجام داده است که در صورت تصمیم این کشور برای ساخت سلاح هستهای، در موقعیت بهتری در قیاس با گذشته قرار دارد.»
ارزیابی جدید نهادهای اطلاعاتی آمریکا در حالی ارائه شد که جمهوری اسلامی ایران همواره تاکید میکند برنامه هستهای را صرفا برای اهداف غیرنظامی در پیش گرفته است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
از سوی دیگر، انتشار این گزارش در شرایطی است که در پی ترور اسماعیل هنیه و تهدید ایران درباره حمله به اسرائیل تنشها در خاورمیانه بهشدت افزایش یافته است.
جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا، بارها گفته است که ایالات متحده هرگز اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هستهای دست یابد، اما اگر واشینگتن تشخیص دهد تهران تلاشهای گستردهای را برای ساخت سلاح هستهای آغاز کرده است، احتمال اقدام نظامی آمریکا افزایش مییابد.
جمهوریخواهان آمریکایی با حمله به دولت بایدن میگویند که او برای تقویت و اجرای تحریمهای اقتصادی علیه ایران به اندازه کافی تلاش نکرده است. در مقابل، کاخ سفید میگوید تصمیم رییسجمهوری سابق آمریکا برای خروج از برجام به ایران این امکان را داد که فعالیتهای هستهایاش را سرعت ببخشد.
جمهوری اسلامی ایران تلاشهای آمریکا و اروپا برای احیای توافق هستهای ۲۰۱۵ را رد کرده است، اما مقامات آمریکایی همچنان با تهران برسر این موضوع در ارتباطند.
در گزارش تازه والاستریت ژورنال، به نقل از کارشناسان، آمده است که ارزیابی اطلاعاتی جدید آمریکا بر کار تحقیقاتی علمی و مهندسی تاکید دارد که ایران در یک سال گذشته انجام داده است.
این نشریه، به نقل از یک مقام آمریکایی، نوشت تحقیقاتی که ایران انجام میدهد «میتواند خلا دانشی را که تهران در تسلط بر توانایی ساخت سلاح با آن مواجه است کاهش دهد»، اگرچه ایالات متحده معتقد است که این تحقیقات زمان مورد نیاز ایران برای ساخت سلاح را کم نمیکند.
این مقام آمریکایی همچنین افزود که چنین تحقیقاتی ممکن است به معنای آن باشد که تهران به دنبال ساخت سلاح هستهای است. اگرچه در همین حال، سخنگوی اداره اطلاعات ملی آمریکا تاکید کرد که «ایران برنامه هستهای نظامی فعالی ندارد».
در گزارش والاستریت ژورنال تاکید شده است که مقامات آمریکایی هیچ جزئیاتی درمورد ماهیت کاری که گمان میرود ایران انجام میدهد ارائه نکردهاند.
با این حال، به گفته افرادی که در این مورد مطلعاند، در ماههای اخیر در میان مقامهای اسرائیلی و آمریکایی درمورد تحقیقات مرتبط با تسلیحات هستهای که ایران انجام میدهد نگرانی وجود داشته است. ازجمله این تحقیقات میتوان به مدلسازی کامپیوتری و متالورژی اشاره کرد که به تولید اورانیوم بسیار غنیشده و ساخت تسلیحات هستهای مرتبط است.
ایران در حالی این فعالیتهای تحقیقاتی را انجام میدهد که آنها عموما کاربردهای دوگانهای دارند و به تهران اجازه میدهد ادعا کند که این کار برای اهداف غیرنظامی است.
با این حال، به نوشته والاستریت ژورنال، تحقیقات ایران تنها دلیل نگرانی نیست بلکه ارزیابی ایالات متحده خاطرنشان میکند: «در سال جاری افزایش قابل توجهی در اظهارات عمومی مقامهای جمهوری اسلامی ایران درمورد تسلیحات هستهای وجود داشته که نشان میدهد این موضوع در حال خارج شدن از یک تابو است.»
گزارش اطلاعاتی آمریکا اضافه میکند که ایران حتی اگر به تلاش برای ساخت بمب اتم ادامه ندهد، به دنبال سوءاستفاده از نگرانی بینالمللی درمورد سرعت برنامه هستهایاش است و از آن «بهمنزله اهرم مذاکره و پاسخ به فشارهای بینالمللی» بهره میبرد.
پس از خروج ایالات متحده از توافق هستهای ایران، جمهوری اسلامی برنامه غنیسازی اورانیوم را بهشکل گسترده افزایش داد. آنتونی بلینکن، وزیر امورخارجه آمریکا، ماه گذشته گفت که احتمالا ایران «یک یا دو هفته» زمان لازم دارد تا اورانیوم غنیشده با درجه تسلیحاتی کافی برای یک سلاح هستهای تولید کند.
برخی کارشناسان میگویند که ایران در حال حاضر به اندازه کافی اورانیوم غنیشده با درجههای مختلف دارد تا بتواند در عرض شش ماه چندین سلاح هستهای را سوخترسانی کند. جمهوری اسلامی همچنین یک برنامه موشکی پیشرفته دارد و کار روی اجزای حیاتی ساخت کلاهک هستهای مانند تولید فلز اورانیوم را از سر گرفته است.
به نوشته والاستریت ژورنال، در حالی که ایالات متحده ارزیابی کرده است که فعالیت هستهای ایران در سال ۲۰۰۳ متوقف شده، آژانس اتمی سازمان ملل میگوید که جمهوری اسلامی به کارهای تحقیقاتی مرتبط با سلاح هستهای ادامه داده است. به گفته کارشناسان، این برنامه تحقیقاتی میتواند شامل دانشافزایی درمورد آغازگرهای نوترونی برای شروع سریع واکنش زنجیرهای در یک سلاح هستهای، کار روی سیستمهای هدایت موشکهای حامل کلاهک یا جداسازی کلاهک از موشک باشد.