گروه‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی، دشمن دیروز و دوست امروز دولت عراق

در شرایطی که تهران در تلاش است یک بلوک قدرت منطقه‌ای ایجاد کند، حماس و حوثی‌ها در عراق دفتر افتتاح کرده‌اند که نشان‌دهنده تغییر روابط این دو گروه با عراق است

دیدار مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران، و محمد الشیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق، در بغداد- president.ir

مقام‌های دولت عراق در اقدامی غیرعلنی و پنهانی، اوایل تابستان امسال به گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی اجازه دادند حضوری دائمی‌تر در عراق داشته باشند.

به گزارش نیویورک تایمز، هیچ نشانه‌ای روی در دفتر سیاسی جدید حماس در بغداد دیده نمی‌شود و تحت حفاظت شدید قرار دارد. همین موضوع در مورد دفتر جدید حوثی‌ها که اندکی دورتر قرار دارد، هم صدق می‌کند.

نیویورک تایمز در ادامه می‌افزاید این اقدام در شرایطی صورت گرفته است که به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی گروه‌های نیابتی‌اش در کشورهای مختلف را تشویق می‌کند تا مهارت‌های نظامی‌شان را به اشتراک بگذارند و حتی در مورد اهداف با یکدیگر هماهنگی داشته باشند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

دفاتر جدید نشان‌دهنده نقش فزاینده عراق در جنگ در سایه میان جمهوری اسلامی، اسرائیل و آمریکا است. جمهوری اسلامی در دو دهه اخیر با جذب نیرو و تامین مالی نیروهای همسو در عراق، در تلاش بوده است بلوکی شیعه در منطقه ایجاد کند که با حزب‌الله تا لبنان و با حوثی‌ها تا یمن گسترش می‌یابد.

تهران در سال‌های اخیر دولت عراق را تحت فشار گذاشته بود تا گروه‌های شبه‌نظامی شیعه را به رسمیت بشناسد و آن‌ها را وارد دستگاه امنیتی کند. این گروه‌های شیعه همچنین وارد سیاست شدند و ائتلاف حزبی آن‌ها در انتخابات ۲۰۲۱ کرسی‌های لازم را به دست آورد تا نخست‌وزیر را انتخاب کند.

در چنین شرایطی و با نفوذ فزاینده جمهوری اسلامی، وقتی حوثی‌ها و حماس درخواست کردند در بغداد دفتر باز کنند، دولت عراق موافقت کرد. به نوشته نیویورک تایمز، به نقل از دو منبع آگاه، برخی مقام‌های عراقی از حضور مهمانان جدید خوشحال نیستند، اما به‌دلیل نفوذ احزاب سیاسی مرتبط با جمهوری اسلامی، قدرت ممانعت نداشتند.

به گفته مقام‌های عراقی و غربی، این دفاتر که بیشتر بر گسترش روابط در عراق متمرکزند، در ماه ژوئن تاسیس شدند.

سیاست عراق امروز دستخوش تغییری شده است که با دوره حکومت صدام حسین قرابتی ندارد، دوره‌ای که نه‌تنها جنبش‌های شیعه، بلکه جنبش‌های اسلام‌گرای سنی مانند اخوان المسلمین هم که حماس به آن وابسته بود سرکوب می‌شدند.

با گسترش نفوذ جمهوری اسلامی در عراق و تشکیل اتاق‌های عملیات مشترک میان گروه‌های نیابتی، بیم آن می‌رود که حضور فزاینده گروه‌های تحت حمایت تهران در عراق اسرائیل را ترغیب کند تا حملاتی در خاک عراق صورت دهد که منطقه را بیش از پیش بی‌ثبات خواهد کرد.

علاوه بر این، نگرانی‌هایی وجود دارد که همکاری میان گروه‌های مسلح عراقی و گروه‌های نیابتی تحت حمایت جمهوری اسلامی افزایش یابد و اسرائیل را هدف حملات هماهنگ قرار دهند.

نماینده حماس در بغداد محمد الحافی، عضو دفتر روابط عربی و اسلامی حماس، است. حافی، که تیم امنیتی‌اش در عراق را کتائب حزب‌الله تامین کرده، با تعدادی از افراد و گروه‌های عراقی، شامل سازمان‌های شیعه مرتبط با محور مقاومت و گروه‌های سنی همسو با اخوان‌المسلمین، دیدار کرده است.

استقبال از حوثی‌ها، به‌ویژه میان شیعیان، گرم بوده است. ابو ادریس الشرفی، نماینده حوثی‌ها در عراق، از اوایل ژوییه با شخصیت‌های مطرحی در بغداد دیدار کرده است، از جمله قیس الخزعلی، رهبر گروه شبه‌نظامی عصائب الحق که با جمهوری اسلامی مرتبط است.

او همچنین به دیدار رهبران قبایل در مناطق روستایی جنوب عراق رفته و در ویدیویی که منتشر شده است، آن‌ها را به جهاد علیه اسرائیل دعوت می‌کند.

سعد السعدی، یکی از رهبران حزب شیعه صادقون در پارلمان عراق، گفت: «تمام احزاب سیاسی عراق از حضور نماینده حوثی‌ها در عراق استقبال می‌کنند، به‌ویژه به این دلیل که آن‌ها نماینده دولت یمن‌اند و همچنین بخش مهمی از محور مقاومت را نمایندگی می‌کنند.»