صدای همه ما ممکن است گاهی بگیرد و موقتا خش‌دار یا گرفته به نظر برسد. گاهی اوقات سرماخوردگی یا آلرژی‌های فصلی مقصرند، به‌ویژه زمانی که با آبریزش بینی همراه‌ می‌شوند. برخی مواقع افزایش سن هم می‌تواند روی صدا تاثیر بگذارد و آن را تغییر می‌دهد. اما اگر تغییر صدا ماندگار شد، ممکن است نشانه یک مشکل مزمن جدی باشد که نیازمند بررسی پزشکی است.

 یاهو‌لایف به نقل از متخصصان، برخی شرایط را که ممکن است بر نحوه صحبت کردن و صدا تاثیر بگذارد و مواردی را که باید به آن‌ها توجه کرد، برمی‌شمرد. 

رفلاکس معده

بیماری رفلاکس معده به مری که به اختصار «جی‌ئی‌آر‌دی» (GERD) نامیده می‌شود، یک بیماری گوارشی است که در آن اسید معده و گاهی صفرا به سمت مری حرکت می‌کنند و باعث تحریک پوشش این لوله عبور غذا می‌شود. 

دکتر الکس میسس مالچوک، پزشک خانواده مستقر در کارولینای شمالی، می‌گوید: «رفلاکس می‌تواند تارهای صوتی را هم تحریک کند و به‌ویژه در اوایل روز باعث گرفتگی صدا شود. فرد مبتلا به این عارضه ممکن است مدام سرفه کند یا بکوشد گلویش را صاف کند، که علت آن برگشت اسید معده است. این سرفه‌ مکرر یا صاف‌ کردن گلو می‌تواند صدا را تغییر دهد.» 

دکتر مالچوک می‌افزاید: «فردی که با سرفه‌‌های مداوم مواجه است که دلیل عفونی ندارد، باید برای علل دیگر مانند رفلاکس اسید معده به مری یا جمع شدن مخاط بینی، تحت بررسی و معاینه قرار گیرد. بیماری رفلاکس بسیار شایع است و به مرور زمان می‌تواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند.»

او خاطرنشان می‌کند که نگرانی بیش از حد از تغییرات اندک در صدا باعث اضطراب بی‌مورد می‌شود اما اگر تغییرات خیلی زیاد بود، به پزشک مراجعه کنید. 

بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون یک اختلال حرکتی پیش‌رونده است که باعث لرزش، سفتی و مشکل در تعادل و هماهنگی می‌شود. صدا نیز ممکن است در اثر آن تغییر کند.

یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ نشان داد شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد اولین نشانه نقص حرکتی در بیماری پارکینسون اختلال در صدا است. به گفته محققان، «پیچیدگی و لزوم کنترل حرکات دقیق برای گفتار ممکن است باعث شود اختلال‌ پیش از آنکه در اندام‌ها مشاهده شود، ابتدا در این ناحیه بروز کند.»

دکتر آریان پارک، دانشیار نورولوژی و مدیر مرکز بیماری پارکینسون و سایر اختلالات حرکتی در مرکز پزشکی ونکسر دانشگاه ایالتی اوهایو، تاکید می‌کند: تغییرات صدا لزوما نشان‌دهنده ابتلا به این بیماری نیست اما این تغییرات در افراد مبتلا به پارکینسون شایع است.

او می‌گوید گفتار به هماهنگی چندین حوزه شناختی، شامل پردازش چیزی که شنیده‌اید، سازماندهی افکار و سپس تولید کلمات نیاز دارد و پارکینسون می‌تواند شبکه‌هایی را که این عملکردها را هماهنگ می‌کنند، تحت تاثیر قرار دهد.

پارکینسون می‌تواند به چند شکل بر صدا و گفتار تاثیر بگذارد؛ از جمله سخن گفتن با صدای ظریف‌تر یا خش‌دار، صحبت کردن با صدای یکنواخت، من‌من کردن، کشیده حرف زدن و صحبت کردن سریع‌تر یا کندتر. پارک می‌افزاید: «برخی بیماران می‌دانند چه می‌خواهند بگویند اما برای بیان یا تلفظ کلمات مشکل دارند.»

او تاکید می‌کند که توجه داشته باشید بسیاری از اختلالات عصبی می‌توانند بر گفتار تاثیر بگذارند. بنابراین اگر متوجه تغییراتی در صدایتان شدید که با مشکلات دیگر در سیستم مغز و اعصاب همراه بود، به یک متخصص مراجعه کنید.

آلزایمر

بیماری آلزایمر اختلال تخریبی (دژنراتیو) است که تغییرات شدید در مغز ایجاد می‌کند که باعث سردرگمی، گیجی، از دست دادن حافظه، تغییر رفتار و همچنین مشکل در یافتن کلمات مناسب می‌شود.

اختلالات گفتاری در اغلب افراد مبتلا به آلزایمر رخ می‌دهد. طبق یک مطالعه در سال ۲۰۲۲، اولین علائمی که نشان می‌دهد توانایی فرد در برقراری ارتباط تحت تاثیر قرار گرفته، مشکل در پیدا کردن کلمات است؛ به‌ویژه وقتی از نام‌ افراد یا اشیای آشنا صحبت می‌شود و کلمات درست با کلمات اشتباه و بی‌معنی جایگزین می‌شوند و در طول گفتار مکث‌های بیشتری اتفاق می‌افتد.

فناوری‌های جدید می‌توانند به تشخیص زودهنگام بیشتر کمک کنند. محققان در حال بررسی استفاده از تجزیه‌ و تحلیل گفتار با کمک رایانه و هوش مصنوعی‌اند تا بتوانند این بیماری را در مراحل اولیه شناسایی کنند.

ای‌ال‌اس

اسکلروز جانبی آمیوتروفیک یا ای‌ال‌اس (ALS) یک بیماری عصبی پیشرونده‌ است که سلول‌های عصبی در مغز و نخاع را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

مشکلات گفتاری در ای‌ال‌اس زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های عصبی که پیام‌ها را از مغز به ماهیچه‌های لب‌ها، زبان، کام، فک و تارهای صوتی منتقل می‌کنند، آسیب ببینند. این آسیب باعث می‌شود ماهیچه‌های تحت کنترل آن‌ها ضعیف‌ یا منقبض‌ شوند. ماهیچه‌های تنفسی هم که کنترل تنفس را بر عهده دارند، ممکن است ضعیف شوند. هنگامی که این اتفاق رخ می‌دهد، گفتار می‌تواند آهسته، نامفهوم و با نفس‌‌نفس همراه شود.

اختلال دو قطبی

اختلال دوقطبی یک بیماری مزمن روان است که باعث می‌شود فرد با نوسان‌های شدید خلقی از افسردگی شدید گرفته تا اوج شیدایی و شعف، مواجه شود.

دکتر ویکتور فورنای، روانپزشک، در این زمینه می‌گوید: «نحوه بالا و پایین رفتن صدا هم اغلب با خلق‌و‌خو تغییر می‌کند.» به گفته او، در دوره‌های شیدایی، صدا ممکن است تحت فشار و بالا و محتوای گفتار بزرگ‌منشانه یا بسیار اغراق‌آمیز باشد. افراد در فاز شیدایی معمولا پرسروصدا، بسیار پرحرف و گاهی عصبی‌کننده‌اند اما در فاز افسردگی، صدای فرد می‌تواند نرم و کند باشد و از کلمات کمی استفاده کند.

این تغییرات به این دلیل است نوسان‌های خلقی عملکرد انتقال‌دهنده‌های عصبی را تغییر می‌دهد و این تغییرات بر خلق‌وخو، افکار، تصمیم‌ها و گفتار تاثیر می‌گذارند.

تغییر الگوی صدا می‌تواند به سایر مشکلات سلامت روان نیز مرتبط باشد. به‌عنوان مثال، اختلال وسواس فکری‌‌عملی ممکن است باعث شود فرد برخی کلمات یا عبارات را تکرار کند.

فورناری اشاره می‌کند که درمانگران معمولا برای ارزیابی وضعیت سلامت روان به ظاهر، رفتار، گفتار و قضاوت‌های بیمار توجه می‌کنند. او می‌گوید: «صدا اغلب پنجره‌ای به وضعیت عاطفی فرد است.»