عرصه رقابت پاکستان و هند از آسیای جنوبی حالا به قفقاز جنوبی رسیده است و این دو کشور در تلاش‌اند به منظور تقویت نظامی و دفاعی ارمنستان و جمهوری آذربایجان، با این دو کشور قراردادهای فروش تسلیحات منعقد کنند.
اکنون حدود یک سال می‌شود که جمهوری آذربایجان منطقه موردمناقشه قره‌باغ را از ارمنستان گرفته؛ اقدامی که تنش در قفقاز جنوبی را تشدید کرده است.
روابط عمومی ارتش پاکستان پنجشنبه ۵ مهر اعلام کرد که این کشور با جمهوری آذربایجان برای فروش نسل چهارم جنگنده جی‌ــ‌اف ۱۷، محصول مشترک پاکستان و چین که به سیستم‌های رادار پیشرفته مجهز است، قرارداد بسته است. این بزرگ‌ترین قرارداد پاکستان در زمینه فروش جت جنگنده به ارزش یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار است.
پاکستان افزون بر فروش این جنگنده‌ها، تامین مهمات و آموزش خلبانان جمهوری آذربایجان را هم در دستور کار قرار خواهد داد. قیمت یک فروند جی‌ــ‌اف ۱۷ تا ۲۴ میلیون دلار گزارش شده است.
گفته می‌شود جنگنده‌های جی‌ــ‌اف ۱۷ می‌توانند از سامانه دفاع هوایی اس‌ــ۳۰۰ عبور کنند. برخی تحلیلگران نظامی هم معتقدند که جنگنده‌های جی‌ــ‌اف ۱۷ با جنگنده‌های میگ۲۹ و سوخو۲۵ برابری می‌کنند. پیشرفته‌ترین مدل جنگنده جی‌ــ‌اف ۱۷ قابلیت حمل هشت موشک را دارد و به رادارهای مدرن و سیستم‌های جنگ الکترونیک مجهز است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
خرید جنگنده از پاکستان و سامانه‌های پدافند هوایی از هند احتمال شکل‌گیری موج جدید از درگیری‌ها را در قفقاز جنوبی شدت بخشیده است. پاکستان و هند چندین دهه است که بر سر کشمیر با هم درگیری و منازعه دارند؛ آنچه باعث شده است اسلام‌آباد ظرفیت‌هایش را در جنگ‌های کوهستانی ارتقا بخشد. برخی پاکستان را متهم می‌کنند که به جمهوری آذربایجان برای مقابله با ارمنستان در جنگ قره‌باغ کمک کرده است، اما اسلام‌آباد این اتهام را رد می‌کند.
دستیابی جمهوری آذربایجان به جنگنده‌های جی‌ــ‌اف ۱۷، محصول مشترک پاکستان و چین، موازنه نظامی منطقه را به سود جمهوری آذربایجان سنگین و ارمنستان را آسیب‌پذیرتر می‌کند. ارمنستان برای مقابله با این تهدید قطعا به تقویت سیستم‌های دفاعی خود روی خواهد آورد.
پس از حمله جمهوری آذربایجان و تصرف قره‌باغ، روابط روسیه و ارمنستان تیره شد. ایروان مسکو را به حمایت نکردن از این کشور در مقابل تهاجم باکو به قره‌باغ متهم کرد.
با دستیابی جمهوری آذربایجان به جنگنده‌های جی‌ــ‌اف ۱۷، ارمنستان هم با هند، رقیب دیرینه پاکستان، وارد مذاکره شد تا بخشی از خلاهای امنیتی و دفاعی‌اش را برطرف کند.
ارمنستان فروردین ۱۴۰۰ اعلام کرد که چند فروند جنگنده سوخو۳۰ از روسیه خواهد گرفت. این کشور ۱۲ فروند سوخو۳۰ سفارش داد، اما فقط چهار فروند آن را دریافت کرد. با توجه به اینکه روسیه درگیر جنگ با اوکراین است و با دولت فعلی ارمنستان هم روابط پرتنشی دارد، بعید به نظر می‌رسد هشت فروند سوخو باقی‌مانده را به ارمنستان تحویل دهد. به این ترتیب خرید جنگنده و سیستم دفاعی موشکی از هند برای ایروان گزینه بهتری خواهد بود.
سوخو۳۰ یک جنگنده دوموتوره و چندمنظوره دو سرنشین‌دار است. این جنگنده برای عملیات در تمام شرایط آب‌وهوایی طراحی شده و برای ماموریت‌های هوا‌به‌هوا و هوابه‌سطح بسیار مناسب است. سوخو۳۰ را رقیبی بسیار جدی برای مدل دو سرنشین‌دار اف‌ــ ۱۵ می‌دانند.
هند می‌تواند به ارمنستان برای استفاده از چهار سوخو۳۰ آن هم کمک کند، زیرا سوخو۳۰ام‌کی‌آی روسیه تحت لیسانس هند تولید می‌شود. سوخوهای ۳۰ ساخت هند در بازار تسلیحات بین‌المللی مشتریان زیادی دارند.
تاکنون درباره درخواست ارمنستان برای خرید جنگنده سوخو از هند گزارشی منتشر نشده است، اما بعید نیست که ایروان در این راستا پیشقدم شود، چرا که باکو جنگنده‌های جی‌ــ‌اف ۱۷ از پاکستان خریده است. بنابراین خرید سوخوهای ساخت هند به ارمنستان کمک خواهد کرد در کنار تسلیحات دفاعی دریافتی از دهلی نو، قدرت نظامی خود را هم افزایش دهد.
قرار است ارمنستان تا پایان سال ۲۰۲۴ سیستم موشکی دفاع هوایی آکاش‌‌ــ‌اس۱ ساخت هند را نیز تحویل بگیرد. ایروان سال ۲۰۲۲ سفارشی به ارزش ۷۲۰ میلیون دلار برای ۱۵ سیستم موشکی آکاش ثبت کرد و به نخستین خریدار این سامانه دفاعی بدل شد. این سیستم موشکی قادر به دفع تهدید هوایی جنگنده‌ها، موشک‌های هدایت‌شونده و پهپادها است.
در چهار سال اخیر ارمنستان به بزرگ‌ترین واردکننده تسلیحات از هند بدل شده و دهلینو هم متعهد شده است که توپ‌ها، موشک‌های ضد تانک و تجهیزات ضدپهپاد به ارتش ارمنستان بفروشد.
ارمنستان با نزدیکی با هند می‌خواهد وابستگی شدیدش به تسلیحات نظامی روسی را کاهش دهد. در مقابل، دهلینو هم در تلاش برای گسترش نفوذ ژئوپلیتیک خود در قفقاز جنوبی است. در سوی دیگر، پاکستان هم با فروش جنگنده جی‌ــ‌اف ۱۷ به دنبال افزایش درآمدهایش است تا بلندپروازی‌هایش را در زمینه تولید و تسلیحات نظامی با قوت بیشتری دنبال کند.
