انتخابات ریاست‌جمهوری پیش‌رو در آمریکا، بی‌تردید یکی از دیدنی‌ترین و مهترین انتخابات در تاریخ معاصر این کشور خواهد بود.

رئیس‌جمهور پیشینی که به‌رغم تمام درگیری‌ها و جنجال‌هایی که پس از ختم دوره اول ریاست‌جمهوری در مقابلش گذاشته شد، بار دیگر در سربرگ رای دهندگان حضور دارد؛ و زنی که به عنوان فرزند مهاجران رنگین پوست برای اولین بار در تاریخ این کشور، نامزد ریاست‌جمهوری شده است.

حزب دموکرات با احساس خطر از حضور ترامپ در مقابل رئیس‌جمهور فعلی؛ بایدن، به سرعت معاون رئیس‌جمهور؛ هریس را جای او نشاند تا ترامپ به آسانی نتواند به کاخ سفید بازگردد.

آنچه که در صفحه تلویزیون و در رسانه‌های گروهی می‌بینیم، خبر از رقابت دو نامزد حزب جمهوری‌خواه و دموکرات می‌دهد که براساس تعاریف سنتی انتخابات در آمریکا، با یکدیگر رقابت می‌کنند.

اما این انتخابات به همان سادگی که در تصویر دیده می‌شود نیست. برنده شدن ترامپ نگاهی را به تثبیت می‌رساند که نگرش نوین جامعه آمریکا معرف آن است.

نگرشی که باعث خواهد شد، چه او برنده این انتخابات باشد یا نباشد، این خوانش و قرائت جدید وارد ادبیات سیاسی، اجتماعی و تغییرات بنیادی در جامعه آمریکا شود.

از روزی که ترامپ و همسر او کاخ سفید را بدون خوشامدگویی متداول با رئیس‌جمهور جدید و همسرش (جو و جیل بایدن) در ژانویه ۲۰۲۱ ترک کردند، ترامپ بحران‌های بسیاری را پشت سر گذاشت.

دادگاه‌های گوناگون در ایالات‌های مختلف، شاکیان متعدد؛ از بدنامی‌های مربوط به فساد اخلاقی تا تشویش افکار عمومی به اغتشاش و موضوعات مالیاتی تا پرونده‌های قضایی متعدد، همگی به عنوان سدی مقابل پای ترامپ گذاشته شد.

با وجود این چالش‌ها چه چیزی او را به عنوان نامزد حزب جمهوری‌خواه حفظ کرد؟

پاسخ این سوال در رویکرد جامعه برای تغییر و بیرون آمدن از هاله‌ای است که رسانه‌های مطرح و غول‌های شبکه‌های تلویزیونی بر ذهن اجتماع حاکم کرده بودند.

اینترنت و به دنبال آن فناوری‌های جدید در ارتباطات و دسترسی میلیاردها نفر به شبکه‌های اجتماعی؛ در درک و دریافت اخبار و تحلیل وقایع و رویدادها تحول ایجاد کرد.

درباره اخبار نادرست و جعلی صحبت نمی‌کنیم، درباره گردش آزاد اطلاعات و بالا رفتن قوه تصمیم‌گیری و حضور بی‌واسطه افراد و خبررسانی و تبادل افکار عمومی صحبت می‌کنیم.

ترامپ در فاصله سال‌های ۱۹۸۷ تا ۲۰۱۲، پنج بار حزب خود را از جمهوری‌خواه به دمکرات و مستقل و دوباره جمهوری‌خواه تغییر داده است. امروز که به چهار سال ریاست‌جمهوری او نگاه می‌کنیم و اظهارات اخیر او را می‌شنوییم، می‌بینیم که ترامپ در قالب یک جمهوری‌خواه سنتی جای نمی‌گیرد (در سرمقاله چهار سال پیش که با عنوان، ترامپ و موج سوم در آمریکا نوشته بودم، به این نکته اشاره داشتم).

ترامپ نماینده دلخواه جمهوری‌خواهان نبود، اما این حزب شخصیت قوی دیگری نداشت که به جای ترامپ معرفی کند و ۷۱ میلیون رای به ترامپ در سال ۲۰۲۰، رای کمی نبود که نادیده گرفته شود.

اظهارات ترامپ درباره موضوع سقط جنین که جزو محوری‌ترین دکترین حزب جمهوری‌خواه است، با موضع‌گیری ترامپ تحولی تکان دهنده محسوب می‌شود.

او گفت چنانچه که در انتخابات برنده شود، تصمیم‌گیری درباره سقط جنین را به دادگاه‌های ایالتی واگذار می‌کند. به این مفهوم که هر ایالت به طور خودمختار بتواند درباره سقط جنین قانون وضع کند. و پس از آن همسر او ملانیا ترامپ در ویدیوی تبلیغاتی کتاب جدیدش «ملانیا»، از حق زنان برای تصمیم‌گیری درباره بدن خود و سقط جنین حمایت کرد.

در این قالب، ترامپ هویتی دارد که نه در قالب سنتی حزب دمکرات و نه حزب جمهوری‌خواه نمی‌گنجد. حضور ترامپ، ظهور حزب سوم نامرئی در آمریکاست و برنده شدن یا نشدن او، در هر دو حالت این تغییر را در ایالات متحده آمریکا ایجاد خواهد کرد.

جامعه آمریکا خواستار تغییراتی است که اصول و چارچوب‌های خانواده و اخلاق را حفظ کند و همچنان به اصول زیربنایی این کشور یعنی آزادی، حقوق بشر و دمکراسی پایبند باشد. ترامپ جایی در میانه این دو ایستاده است و این همان چیزی است که رای دهندگان آمریکایی به آن تمایل نشان می‌دهند.

اقتصاد برای یک آمریکایی اهمیت دارد، اما به همان اندازه موضوع مهاجرت و امنیت به چالش کشیده شده برای او و خانواده‌اش، در این انتخابات نقش کلیدی بازی می‌کند.

ترامپ انتخابات ۲۰۲۰ را به بایدن واگذار کرد چرا که بحران کرونا و چالش‌های مربوط به بسته بودن کسب و کارها در آمریکا، ترامپ را مقصر نشان داد. چهار سال از ریاست‌جمهوری دمکرات‌ها می‌گذرد و ناامنی‌های گسترده در این کشور به خصوص در شهرهای بزرگ به شکل تکان دهنده‌ای زندگی روزمره مردم را مختل کرده است. ناامنی، اعتیاد، رها بودن بزه‌کاران و افراد مبتلا به انواع خطرناک بیماری‌های اعصاب و روان در کوچه‌ها و مراکز اقتصادی و شهری، شاید از چشم جهانیان دور باشد اما هر روز و هر ساعت در مقابل چشم مردم آمریکا قرار دارد.

مهاجران غیرقانونی نیز بخشی از این جمعیت بزه‌کار دیده می‌شوند که در خیابان‌ها به تکدی‌گری روی آورده‌اند.

مردم آمریکا مخالف پرداخت میلیاردها دلار به اوکراین برای تداوم جنگ با روسیه هستند. مخالف جنگ در غزه هستند و آنگونه که ترامپ می‌گوید، حرف مردم آمریکا این است: اول آمریکا!

و اول آمریکا به معنای سرو سامان دادن به وضع مردم، بازسازی جاده‌ها، متروی شهری و فرودگاه‌های فرسوده و بازگشت امنیت به شهرها و کوچه‌هاست.

این موضوعات است که باعث می‌شود جمعیت بزرگی از کنار کاندید بودن یک زن دموکرات به عنوان پدیده‌ای در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا آسان بگذرند.

زن بودن یک نامزد هیجان‌انگیز است، اما هریس برای شناساندن خود در چهار سال معاونت ریاست جمهوری گامی برنداشت. مردم آمریکا کامالا هریس را نمی‌شناسند و درست یا نادرست، بسیاری انتخاب او را تداوم دوره بایدن می‌دانند.

دوره پرداخت کمک‌های مالی بسیار به اوکراین، تداوم مناقشات در خاورمیانه و جنگ در غزه و اینک در لبنان با چشم‌انداز شروع درگیری با ایران. ناکارآمدی در توقف عبور روزانه ده‌ها هزار مهاجر غیرقانونی که از مرز مکزیک وارد آمریکا می‌شوند. ادامه ناامنی در شهرهای آمریکا و کمبود یا نبود خدمات مناسب شهرداری و بهداشت عمومی. مشکلات مربوط به بیمه درمانی و یا مالیات، از موضوعات همیشگی انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا بوده است که نقش اساسی در نظر رای دهندگان بازی نمی‌کند.

اما موضوعی که کمتر در رسانه‌ها به آن پرداخته می‌شود اما برای مردم آمریکا بسیار مهم است، حمایت ترامپ از خانواده، به معنای ازدواج زن و مرد و مخالفت با آموزش و ترویج گرایش‌های جنسی مختلف در مدارس است.

موضوعاتی که مردم آمریکا به‌طور علنی درباره آنها صحبت نمی‌کنند و ترجیح می‌دهند که حرف خود را پای صندوق، روی برگه رای بنویسند و به صندوق بیاندازند.

انتخاباتی که در رقابتی تنگاتنگ برگزار می‌شود و بیش از ۱۹۰ میلیون آمریکایی در آن رای خواهند داد.

نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا، ابرقدرتی که بزرگترین قدرت اقتصادی و نظامی جهان است، روی سیاست‌گذاری، اقتصاد و آینده بسیاری از کشورها به‌طور مستقیم و غیرمستقیم تاثیر خواهد گذاشت.

شش روز مانده به تاریخ برگزاری این انتخابات سرنوشت‌ساز؛ از اروپا گرفته تا خاورمیانه، چین و روسیه، اوکراین، ایران و افغانستان و سراسر جهان، می‌توانیم بی‌قراری مربوط به نتیجه این انتخابات را ببینیم و تاثیر برنده شدن هر کدام از این نامزدها را گمانه بزنیم.