مردم ایران در ماه‌های گرم سال به دلیل کمبود شدید برق در شهرهای مختلف، با خاموشی‌های طولانی‌مدت مواجه بودند. این قطعی‌های برق که بیشتر مواقع بدون اعلام قبلی رخ می‌داد، خسارت شدیدی به کسب‌وکارها و لوازم خانگی وارد کرد و حالا گزارش‌ها از ادامه خاموشی‌ها در زمستان حکایت دارد. چنانچه آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، احتمال قطعی برق در دی‌ماه را به دلیل فرسودگی و راندمان پایین نیروگاه‌ها، تایید کرد و گفت اینکه قطعی برق از تابستان به زمستان سرایت کند، بعید نیست.

به گفته رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، نیروگاه‌های حرارتی برای آمادگی در تابستان به تعمیر نیاز دارند و بهترین زمان برای این کار نیز زمستان است؛ چرا که قطعی برق در این فصل کسی را از نظر سرما و گرما اذیت نمی‌کند. بنابراین احتمالا در دی‌ماه قطعی‌های برق دوباره شروع می‌شوند.

به گزارش روزنامه پیام ما، دلیل دیگر قطعی برق در دی‌ماه کسری گاز است. محسن پاک‌نژاد، وزیر نفت دولت چهاردهم، نیز گفته بود که در زمان‌های اوج مصرف گاز در زمستان امسال، ۲۵۰ میلیون مترمکعب ناترازی گاز به وجود می‌آید.

بر اساس داده‌های موجود، در نیمه نخست سال ۱۴۰۳، مصرف گاز طبیعی ۱۱۷ میلیارد مترمکعب بود اما پیش‌بینی می‌شود این رقم در شش‌ماهه دوم به ۱۳۲ میلیارد مترمکعب برسد. این در حالی‌ است که ۵۴ درصد گاز تولیدی را ۷۰۰ شرکت بزرگ صنعتی استفاده می‌کنند و کمبود ۲۵۰ میلیون مترمکعبی گاز آن‌ها را با مشکلاتی مانند استفاده از سوخت‌های جایگزین از جمله مازوت و حتی تعطیلی مواجه خواهد کرد.

 بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، وضعیت ایران در تنوع سبد تولید برق در مقایسه با سایر کشورها مناسب نیست و از این نظر در رتبه ۱۳۱ جهان قرار دارد. منابع انرژی اولیه برای تولید انرژی برق در ایران گاز طبیعی، فراورده‌های نفتی، زغال‌سنگ، انرژی هسته‌ای، آبی و منابع تجدیدپذیرند اما هم‌اکنون بیش از ۹۰ درصد برق ایران از طریق نیروگاه‌های حرارتی تولید می‌شود که عمده سوخت مصرفی‌شان گاز طبیعی است.

 در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده که اتکای شدید صنعت برق به گاز طبیعی و از طرفی ناترازی در تولید و تقاضای گاز به ایجاد چالش در تامین سوخت نیروگاه‌ها به‌خصوص در فصل زمستان منجر شده است که پیامدهای اقتصادی و زیست‌محیطی بسیاری دارد.

علاوه بر آن، کمبود برق که یکی از عوامل اصلی آن شبکه فرسوده و فقدان سرمایه‌گذاری کافی در زیرساخت‌ها است، پیامدهای اقتصادی متعددی برای کسب‌وکارهای مختلف دارد. از جمله کشاورزان که قطع برق مشکلات زیادی برای آنان به وجود می‌آورد. محمدرضا ترابی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان، اوایل شهریور با اشاره به تاثیر قطع برق بر کیفیت پسته‌های کرمان گفت هر روز که برق موتورهای کشاورزی قطع می‌شود، خسارت زیادی به کشاورزان وارد می‌کند و موجب می‌شود ۲۰ تا ۴۰ درصد محصول پسته استان پوک شود.

طی روزهای اخیر، ویدیوهایی هم از خاموشی‌های گسترده در برخی شهرهای ایران از جمله کاشان در شبکه‌های اجتماعی فراگیر شد.

اوایل مهرماه هم زهرا سعیدی، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن و نماینده مردم مبارکه در مجلس، از قطع مکرر برق در این شهرستان انتقاد کرد و گفت: «با وجود نیروگاه، برق مبارکه در روز چهار بار قطع می‌شود و این باعث سوختن وسایل خانه‌ها شده است.»

فرهاد شهرکی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، پیش‌تر احتمال خاموشی‌های گسترده در زمستان را در کنار قطعی گاز، تایید کرده و گفته بود که نیروگاه‌ها در زمستان به دلیل افزایش میزان مصرف، با قطعی گاز مواجه می‌شوند؛ بنابراین وقتی گاز به نیروگاه‌ها نرسد، احتمال خاموشی هم وجود دارد.

ناترازی برق در ایران در عوامل مختلف اقتصادی، سرمایه‌گذاری و مدیریتی ریشه دارد اما کارشناسان مهم‌ترین دلیل کمبود برق و بحران انرژی را در فقدان سرمایه‌گذاری کافی و خودداری از به‌روزرسانی شبکه فرسوده می‌دانند. این سرمایه‌گذاری ناکافی و ناتوانی در به‌روزرسانی تجهیزات و شبکه باعث افزایش احتمال خرابی‌ها، قطعی‌ها و هدررفت انرژی می‌شود. با این حال، مقام‌های جمهوری اسلامی در دولت‌های مختلف همواره انگشت اتهام را به سمت مردم می‌گیرند و آنان را به زیاده‌روی در مصرف متهم می‌کنند.