هفته گذشته، در میانه هیاهوی کاخ سفید، جهان تقریبا متوجه نشد که دونالد ترامپ جمهوری اسلامی ایران را تهدید کرد در صورتی که برنامه هسته‌ای تسلیحاتی‌اش را کنار نگذارد، به سرنوشت لیبی دچار و با اقدام نظامی مشترک آمریکا و اسرائیل روبه‌رو خواهد شد.

ترامپ که با وعده پایان دادن به جنگ‌ها در سراسر جهان روی کار آمد، قطعا خواهان یک درگیری دیگر در خاورمیانه نیست. اما او تحت فشار اسرائیل قرار دارد که تهران را در موقعیت ضعف حداکثری می‌بیند.

اسرائیل می‌خواهد از این فرصت استفاده کند. به گفته مقام‌های آمریکایی و اسرائیلی، اگر جمهوری اسلامی مانند لیبی برنامه هسته‌ای‌اش را کامل کنار نگذارد، اسرائیل آماده است تا تاسیسات ایران را، چه با حمایت آمریکا چه بدون حمایت آمریکا، بمباران کند.

دولت بایدن در روزهای پایانی کارش بررسی کرده بود که آیا باید از این ضرب‌الاجل اسرائیلی حمایت کند یا نه، اما در نهایت تصمیم گرفت که پشتیبانی نکند. اکنون، این موضوع در راس فهرست ترامپ قرار دارد.

ترامپ در صحبت‌های اخیرش به‌صراحت از رویارویی با جمهوری اسلامی صحبت کرده و امیدوار است که ضعف، تهران را پای میز مذاکره بکشاند.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در گفت‌و‌گو با ترامپ، چندین سطح از حمایت احتمالی آمریکا را به بحث گذاشته است، از حمایت نظامی فعال برای حمله مستقیم مانند ارائه اطلاعات، سوخت‌رسانی هوایی یا سایر کمک‌ها گرفته تا حمایت سیاسی محدودتر برای ضرب‌الاجلی اجباری.

آمریکا پیش‌تر بمب‌های سنگرشکن را در اختیار اسرائیل قرار داده است که می‌توانند تاسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را به‌شدت تخریب کنند.

تحلیلگران اطلاعاتی آمریکا در ارزیابی اخیر در ماه ژانویه به این نتیجه رسیدند که اسرائیل احتمالا در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ به تاسیسات هسته‌ای ایران حمله خواهد کرد، مگر اینکه توافقی حاصل شود.

برایان هیوز، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، موضع ترامپ را این‌گونه توصیف کرده است: «در حالی که او ترجیح می‌دهد راه‌حلی از طریق مذاکره و به‌طور مسالمت‌آمیز پیدا شود، اگر ایران تمایلی به توافق فوری نداشته باشد، ترامپ تا ابد صبر نخواهد کرد.» 

دولت‌های بایدن و ترامپ هر دو در این مورد بحث کرده‌اند که حمله اسرائیل تا چه مدت می‌تواند برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را به تعویق بیندازد.

یک مقام آمریکایی می‌گوید در بهترین حالت، این حمله ممکن است فقط تاخیری شش ماهه ایجاد کند. اما مقام‌های اسرائیلی معتقدند که آثار چنین حمله‌ای ممکن است یک سال یا بیشتر دوام داشته باشد.

ترامپ که همواره خود را یک معامله‌گر می‌داند، از دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش رویای توافقی بزرگ با ایران را در سر داشته است. هرچند ترامپ توافق برجام را که در دولت اوباما امضا شده بود فسخ کرد، مدعی بود که می‌تواند به توافقی بهتر و بزرگ‌تر دست پیدا کند.

رویکرد ترامپ در مذاکرات‌ــ بر هم زدن شرایط و سپس معامله‌ــ به ویژگی اصلی نخستین هفته‌های دوره دوم ریاست‌جمهوری او تبدیل شده است.

اما حتی برای ترامپ، تهدید به اقدام نظامی مستقیم علیه ایران، اقدامی پرخطر محسوب می‌شود. او آشکارا نمی‌خواهد که آغازگر جنگ باشد، اما این‌جا ممکن است تصمیم‌گیرنده نهایی نتانیاهو باشد، نه ترامپ.

برگرفته از مقاله‌ای در واشینگتن پست.